Toán lớp 5 trang 71 Chia một số thập phân cho một số thập phân

Bài 1

Đặt tính rồi tính:

a) $19,72 : 5,8$;                                            b) $8,216 : 5,2$;

c) $12,88 : 0,25$;                                          d) $17,4 : 1,45$.

Phương pháp giải:

Muốn chia một số thập phân cho một số thập phân ta làm như sau:

- Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số.

- Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia số tự nhiên.

Lời giải chi tiết:

Bài 2

Biết $4,5l$ dầu cân nặng $3,42kg$. Hỏi $8l$ dầu cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam?

Phương pháp giải:

- Tính cân nặng của $1$ lít dầu $=$ cân nặng của $4,5$ lít dầu $: 4,5$.

- Tính cân nặng của $8$ lít dầu $=$ cân nặng của $1$ lít dầu $\times \,8$.

Lời giải chi tiết:

Tóm tắt:

$4,5l$ dầu:  $3,42kg$

$8l$ dầu:      ....$kg$?

$1l$ dầu nặng số ki-lô-gam là:  

            $3,42 : 4,5 = 0,76 \;(kg)$

$8l$ dầu nặng số ki-lô-gam là:

            $0,76 \times 8 = 6,08 \;(kg)$

                                  Đáp số: $6,08kg.$

Bài 3

May một bộ quần áo hết $2,8m$ vải. Hỏi $429,5m$ vải thì may được nhiều nhất bao nhiêu bộ quần áo như thế và còn thừa mấy mét vải?

Phương pháp giải:

Thực hiện phép tính chia:  $429,5 : 2,8$. Thương chính là số bộ quần áo may được và số dư là số vải còn thừa.

Lời giải chi tiết:

Tóm tắt:  $2,8m$:     $1$ bộ

              $429,5m$: ... bộ?    (thừa:... $m$?)

Ta có: 

     $429,5 : 2,8 = 153$ (dư $1,1$) 

Vậy nếu có $429,5m$ vải thì cửa hàng may được $153$ bộ quần áo và còn thừa $1,1m$ vải.

                                         Đáp số: $153$ bộ quần áo; dư $1,1m$ vải.

Lý thuyết

a) Ví dụ 1: Một thanh sắt dài $6,2dm$ cân nặng $23,56 kg$. Hỏi $1dm$ của thanh sắt đó cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam?

Ta phải thực hiện phép chia:          $23,56 : 6,2 = \;?\;$

Ta có:       $23,56 : 6,2 = (23,56 \times 10) : (6,2 \times 10)$

                $23,56 : 6,2 = 235,6 : 62$

Thông thường ta đặt tính rồi làm như sau: 

• Phần thập phân của số $6,2$ có một chữ số.

• Chuyển dấu phẩy của số $23,56$ sang bên phải một chữ số được $235,6$; bỏ dấu phẩy ở số $6,2$ được $62$.

+) Thực hiện phép chia $235,6 : 62$.

Vậy:        $23,56 : 6,2 = 3,8\; (kg)$

b) Ví dụ 2:       $82,55 : 1,27 = \;?$

Ta đặt tính rồi làm như sau:

• Phần thập phân của hai số $82,55$ và $1,27$ cùng có hai chữ số; bỏ dấu phẩy ở hai số đó được $8255$ và $127$.

• Thực hiện phép chia $8255 : 127$.

Muốn chia một số thập phân cho một số thập phân ta làm như sau:

- Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số.

- Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia số tự nhiên.