Phân tích văn bản Lá cờ thêu sáu chữ vàng.

Dàn ý

a. Mở bài: 

Giới thiệu đôi nét về tác phẩm và nhan đề “Lá cờ thêu sáu chữ vàng”

b. Thân bài

- Ý nghĩa nhan đề “Lá cờ thêu sáu chữ vàng”

- Cuộc đời lừng lẫy của bậc anh hùng giáng thế

- Chân dung người anh hùng Trần Quốc Toản dưới ngòi bút chân thực, bằng tài năng và tâm huyết của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng mang hào lí lẫy lừng giống như cậu bé Thánh Gióng đánh giặc ân xưa.

c. Kết bài

Khẳng định nghệ thuật và tư tưởng mà tác phẩm gửi gắm.

Bài mẫu 1

Trần Quốc Toản là một tông nhất nhà Trần với công lao to lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ hai. Ông đã sống và cống hiến hết mình vì sứ mệnh của dân tộc, ông ra đi để lại một tấm gương sáng về tấm lòng yêu nước cho ngàn đời sau nói theo. Câu chuyện cuộc đời ông cứ thế được lưu truyền qua bao đời nay và được ca tụng dưới ngòi bút của Nguyễn Huy Tưởng với hình ảnh “Lá cờ thêu sáu chữ vàng”. 

Ngay từ đầu tác phẩm cho ta biết về ý nghĩa nhan đề “Lá cờ thêu sáu chữ vàng” viết về người anh hùng thiếu niên Trần Quốc Toản. Có lẽ bởi vì Trần Quốc Toản chính là tấm bia chói lóa lý tưởng cách mạng, tấm lòng nồng nàn yêu nước, đó chính là thứ cần đó giúp lớp lớp thế hệ mầm non tương lai dựa vào. Tác giả còn khẳng định tác phẩm như một thiên truyện giáo dục, nâng cao ý thức của trẻ thơ về lịch sử nước nhà, tạo sự gắn kết, bồi đắp thêm tấm lòng biết ơn ông cha, yêu thương đất nước cho các em nhỏ.

Chí lớn của Trần Quốc Toản, tác giả kể về giấc mơ khi Trần Quốc Toản còn bé, ông mơ bắt sống được tên sứ nhà Nguyên hống hách. Tuy còn nhỏ nhưng ông đã ý thức được bổn phận của đấng nam nhi, còn nhỏ nhưng ấp ủ hoài bão lớn, chính là hoài bão của dân tộc. Tuy chỉ nhỏ hơn các anh trai “dăm sáu tuổi” mà được tham gia bàn việc nước, điều đó càng làm tâm can Trần Quốc Toản nóng như lửa đốt. Thậm chí chàng còn có suy nghĩ xô ngã lính để chạy xuống nơi quan quân bàn bạc thế sự”, chi tiết đó đủ để ta hiểu được tấm lòng thương nước, lo cho dân của chàng. Đường đường là một bậc nam nhi khí phách oai hùng, sao có thể dửng dưng trước cảnh nước nhà đang khốn khó. Càng nghĩ chàng càng thêm nôn nóng, chàng quyết định xô ngã lính để vào tâu với nhà vua. Thế nhưng tài của chàng khó mà được nhà vua công nhận bởi trong mắt vua “chàng như một đứa trẻ”. Không được vua trọng dụng nhưng sao mà tránh được lệnh vua, chàng chỉ biết “bóp nát quả cam trong tay từ lúc nào”. Phải chăng bóp nát quả cam không phải vì giận hờn vua? Phải chăng bóp nát quả cam đó chính là nỗi căm hờn giặc ngoại xâm đến nỗi muốn nghiền chúng thành trăm mảnh? Đó quả thực là vì lòng khát khao yêu nước, thương dân. Ngày ngày chàng chăm chỉ luyện tập, chàng hạ quyết tâm trên bến Bình Than rằng: “Rồi xem ai giết được giặc, ai báo được ơn vua, xem ai hơn, ai kém. Rồi triều đình sẽ biết tay ta”. 

Người anh hùng Trần Quốc Toản xuất hiện dưới ngòi bút miêu tả tình thế chính là thành công của tác phẩm. Bằng sức tưởng tượng phong phú, ca từ giàu chất biểu cảm, lập luận chặt chẽ, tác phẩm chinh phục tấm lòng người đọc biết ơn, ghi công người anh hùng dân tộc với tinh thần yêu nước quật cường. Đặc biệt, “Lá cờ thêu sáu chữ vàng” chắc chắn rằng sẽ là một tác phẩm không bao giờ cũ dành cho thế hệ mầm non của đất nước, là tấm gương sáng cho các em noi theo.

Bài mẫu 2

Trong kho tàng văn học Việt Nam, khi nhắc tới truyện lịch sử hay và đặc sắc, không thể không kể đến sáng tác “Lá cờ thêu sáu chữ vàng” của tác giả Nguyễn Huy Tưởng. Tác phẩm đã giúp độc giả hiểu biết thêm về lịch sử của đất nước, đồng thời khơi dậy biết bao cảm xúc bồi hồi, rạo rực pha lẫn tự hào trong tâm hồn.

Tác phẩm được sáng tác trong bối cảnh diễn ra cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên xâm lược lần thứ hai năm 1285. Tuy là một tác phẩm lịch sử, nhưng văn bản này được đa phần được sáng tác dựa trên sự tưởng tượng và cách sáng tạo độc đáo của tác giả. Chính điều ấy đã gây ấn tượng cho người đọc làm nên sự thành công cho tác phẩm. Nhà văn Nguyễn Huy Tưởng khai thác về những gương mặt tiêu biểu như Trần Nhật Duật, Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải… Nhưng nổi bật nhất phải kể đến hình tượng Trần Quốc Toản là người thiếu niên tuổi còn nhỏ nhưng đã nuôi chí lớn.

Câu chuyện mở đầu bằng “một giấc mơ thú vị” của Trần Quốc Toản. Trong mơ, chàng mơ thấy mình bắt sống được tên sứ thần hống hách Sài Thung của nhà Nguyên. Giấc mơ đó dường như là sự mở đầu cũng là báo hiệu cho một người có ý chí phi thường, dù tuổi còn nhỏ, nhưng đã nhận thức được sứ mệnh của mình, ngay cả trong mơ cũng muốn giết giặc để mang hòa bình về cho đất nước. Khi biết tin vua Trần Nhân Tông sẽ tới bến Bình Than để cùng các vương hầu họp bàn việc nước, chàng quyết định xuất phát. Một người một ngựa đi suốt một đêm với mong muốn được gặp nhà vua. Khi tới nơi, chàng thấy đám quân Thánh Dực đang canh gác ngoài bến tàu, chàng mơi to gan mà chạy đến, xô ngã mấy người lính, liều mình chạy lại quỳ xuống trước mặt nhà vua mà nói 2 tiếng: “Xin đánh”.

Tuy vua rất vừa ý, nhưng vì tuổi còn nhỏ nên chàng chỉ được vua ban cho cam quý, còn về việc nước thì vẫn không được vua cho dự. Trong lòng Trần Quốc Toản cảm thấy rất ấm ức, thất vọng, vừa hờn vừa tủi, nhưng lệnh vua đã ban, chàng nào dám cãi, vậy nên chỉ đành trở ra. Chàng vừa đi vừa nghiến chặt răng, quả cam trong tay đã bị bóp nát từ bao giờ. Kể từ ngày ấy, Nguyễn Quốc Toản luôn nung nấu ý chí “Làm thế nào để được ra trận giết giặc, lập công, báo được ơn vua”. Chàng quyết tâm học tập binh thư, rèn luyện võ nghệ với tinh thần sục sôi tràn đầy nhiệt huyết.

Không lâu sau, chỉ với lá cờ mang sáu chữ vàng “Phá cường địch, báo hoàng ân” được đích thân mẹ chàng tự tay thêu đã chiêu mộ rất nhiều tráng sĩ gần xa. Họ cùng nhau tập hợp để rèn luyện binh thư, võ nghệ, họ sống với nhau như những người anh em ruột thịt. Khiến cho ai nấy đều cảm phục trước sự tài trí của những người thiếu niên anh hùng.

Và rồi, khi nghe tin quân giặc kéo đến nước nhà, không chần chừ gì, Trần Quốc Toản và quân sĩ đã cùng nhau anh dũng lên đường đánh giặc. Khi ấy chàng đã gặp và kết nghĩa anh em Nguyễn Thế Lộc- người anh hùng rừng núi. Không bao lâu sau, hai anh em đã phải chia tay nhau để Quốc Toản trở về Vạn Kiếp, đây là một trong những cảnh khiến người đọc cảm động nhất về tình cảm thân thiết gắn bó nghĩa tình của hai người hùng đều mang trong mình khí thế sục sôi giết giặc bảo vệ nước nhà.

Trần Quốc Toản đã được cử cùng Chiêu Văn Vương và Trần Nhật Duật đi đánh chặn Toa Đô. Trên cửa Hàm Tử, một cuộc chiến ác liệt, cam go đã nổ ra. Trần Quốc Toản anh dũng mà hiên ngang xông thẳng về phía các thuyền chiến của giặc. Tất cả quân sĩ đồng thanh hô vang “Sát thát”, ai nấy ráo riết, đánh đuổi đám tàn quân hỗn loạn ấy. Toa Đô liều chết nhảy xuống nước bơi vào bờ, tưởng đâu sẽ thoát nhưng đã bị tướng quân Nguyễn Khoái bắn tên đâm trúng lưng. Giờ đây quân Nguyên như “rắn mất đầu”, rối rít buông bỏ vũ khí đầu hàng. Tin vui về tới, nhân dân bản làng ai nấy đều reo rò ăn mừng chiến thắng. Đặc biệt mẹ của Trần Quốc Toản cũng có mặt trong giây phút đó. Ngước mắt lên nhìn, bà nghẹn ngào xúc động khi thấy lá cờ thêu sáu chữ đỏ chói đang phấp phới bay.

Sau khi thưởng thức tác phẩm, nhà phê bình văn học Thiều Quang đã bộc bạch rằng: “Đọc mê mải cuốn truyện Lá cờ thêu sáu chữ vàng của Nguyễn Huy Tưởng, tôi có cảm khoái say sưa như lâu ngày được hưởng một “món ăn lạ miệng”. Thật vậy, cuốn sách ấy đã để lại cho độc giả rất nhiều những khung bậc cảm xúc khác nhau. Đó vừa là sự khâm phục, ngưỡng mộ người anh hùng Trần Quốc Toản với lòng yêu nước tha thiết, ý chí kiên cường chống giặc ngoại xâm. Vừa là sự cảm động trước sự đồng tâm hiệp lực, đoàn kết một lòng cùng nhau chiến đấu anh dũng quân dân nhà Trần . Một lòng căm hận, quyết tâm đánh đuổi quân xâm lược Mông Nguyên mang hòa bình về cho nước nhà.

Bài mẫu 3

Trong kho tàng văn học Việt Nam, khi nhắc đến những tác phẩm lịch sử xuất sắc và đặc sắc, không thể không nhắc đến "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" của Nguyễn Huy Tưởng. Tác phẩm không chỉ giúp độc giả hiểu sâu hơn về lịch sử dân tộc, mà còn gợi lên trong họ những cảm xúc mãnh liệt, từ tự hào đến cảm thương.

Viết trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống lại quân Mông Nguyên xâm lược lần thứ hai vào năm 1285, "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" không chỉ là một tác phẩm lịch sử mà còn là sự kết hợp tinh tế giữa sự sáng tạo và tưởng tượng của tác giả. Tập trung vào những nhân vật như Trần Nhật Duật, Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải... nhưng nổi bật nhất vẫn là hình ảnh của Trần Quốc Toản - một thiếu niên mang trong mình lý tưởng cao cả.

Câu chuyện bắt đầu với "một giấc mơ kỳ lạ" của Trần Quốc Toản, trong đó, chàng mơ thấy mình bắt được Sứ Thần hống hách Sài Thung của nhà Nguyên. Giấc mơ ấy không chỉ là sự mở đầu cho một tinh thần phi thường, mà còn là minh chứng cho sự hiểu biết sâu sắc về sứ mệnh của mình, ngay cả trong giấc mơ, chàng cũng có ý định đánh đuổi kẻ thù để đem lại hòa bình cho quê hương. Khi nghe tin vua Trần Nhân Tông sẽ đến bến Bình Than để họp đại vương, chàng không ngần ngại lên đường. Một mình cùng ngựa, chàng đường đời thực hiện khoảng cách dài để được gặp vua. Khi đến nơi, chàng chứng kiến lính Thánh Dực canh gác bến cảng, dũng cảm chạy đến, đẩy ngã một số lính, mạo hiểm chạy lên và quỳ xuống trước mặt vua, nói hai từ: "Xin đánh".

Mặc dù vua rất vừa lòng, nhưng vì tuổi đời còn trẻ, chàng chỉ nhận được quả cam quý, không được phép tham gia vào công việc quốc gia. Trong lòng Trần Quốc Toản cảm thấy tiếc nuối và thất vọng, nhưng vì đã có lệnh của vua, chàng không dám phản đối, chỉ có thể rời đi. Chàng đi bộ với cảm giác giận dữ, thất vọng, và từ khi ấy, Trần Quốc Toản đã nuôi dưỡng một quyết tâm vĩ đại: "Làm thế nào để được tham gia chiến đấu, lập công, và trả ơn vua". Chàng quyết tâm học hỏi binh thư, rèn luyện võ nghệ với tinh thần sôi động và nhiệt huyết.

Không lâu sau đó, chỉ với lá cờ mang sáu chữ vàng "Phá cường địch, báo hoàng ân" được mẹ chàng tự tay thêu đã chiêu mộ được nhiều anh hùng từ khắp nơi. Họ cùng nhau học hỏi binh thư, võ nghệ, sống chung với nhau như anh em ruột. Họ gây ấn tượng mạnh với sự tài giỏi của những anh hùng thiếu niên này.

Khi tin quân giặc đang đến gần, Trần Quốc Toản và quân sĩ đã sẵn sàng dũng cảm lên đường đánh giặc. Trong cuộc gặp gỡ này, chàng gặp gỡ và kết nghĩa với Nguyễn Thế Lộc - anh hùng của rừng núi. Không lâu sau đó, hai anh em phải chia tay để Trần Quốc Toản quay về Vạn Kiếp, một trong những cảnh tượng làm xúc động người đọc nhất về tình bạn chân thành và lòng thân thiết của hai anh hùng, đều mang trong mình ý chí quyết liệt để bảo vệ đất nước.

Trần Quốc Toản được gửi đi cùng với Chiêu Văn Vương và Trần Nhật Duật để đánh chặn Toa Đô. Trên cửa Hàm Tử, cuộc chiến ác liệt, hào hùng đã bắt đầu. Trần Quốc Toản dũng cảm tiến thẳng vào chiến trường của các tàu chiến của địch. Tất cả quân sĩ hô to "Sát thát", mọi người nhanh chóng đuổi theo đám tàn quân lộn xộn. Toa Đô liều chết nhảy xuống nước và cố bơi lên bờ, nhưng bị tướng quân Nguyễn Khoái bắn trúng. Bây giờ, quân Nguyên đã thua cuộc, rối rít bỏ vũ khí và đầu hàng. Tin vui đến, mọi người dân trong làng đều hân hoan chào mừng chiến thắng. Đặc biệt, mẹ của Trần Quốc Toản cũng có mặt trong giây phút ấy. Ngước mắt lên nhìn, bà không thể kiềm nén được nước mắt khi thấy lá cờ thêu sáu chữ vàng rực rỡ bay lên.

Sau khi thưởng thức tác phẩm này, nhà phê bình văn học Thiều Quang đã tỏ ý rằng: "Đọc cuốn sách "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" của Nguyễn Huy Tưởng, tôi đã cảm thấy mãn nguyện như thưởng thức một món ăn lạ miệng sau nhiều ngày chờ đợi. Đó là một cuốn sách đã gây ấn tượng sâu sắc, kích thích sự ngưỡng mộ với anh hùng Trần Quốc Toản, người mang trong mình một tinh thần yêu nước sâu sắc và ý chí kiên cường chống lại kẻ thù ngoại xâm. Đồng thời, nó cũng là một sự cảm động với sự đoàn kết, tinh thần hiệp lực của nhân dân nhà Trần trong cuộc chiến này."

Bài mẫu 4

Trần Quốc Toản, một trong những nhân vật vĩ đại của triều đại nhà Trần, đã có những đóng góp xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống lại quân Nguyên lần thứ hai. Ông là biểu tượng của lòng yêu nước sâu sắc và sự hi sinh cao cả cho dân tộc. Cuộc đời và công lao của ông trở thành hình mẫu sáng sủa, được lưu truyền qua thế hệ và ca tụng trong câu chuyện "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" của Nguyễn Huy Tưởng.

Tác phẩm bắt đầu với việc giải thích ý nghĩa của tiêu đề "Lá cờ thêu sáu chữ vàng", tập trung vào Trần Quốc Toản, một anh hùng trẻ tuổi. Ông đại diện cho một lý tưởng cách mạng rực rỡ, một trái tim đầy nhiệt huyết yêu nước, truyền cảm hứng cho các thế hệ trẻ. Tác giả nhấn mạnh rằng tác phẩm này là một câu chuyện giáo dục, giúp nâng cao nhận thức lịch sử của trẻ em, khuyến khích lòng biết ơn tổ tiên và yêu quý đất nước.

Mô tả về Trần Quốc Toản như một người có tầm nhìn lớn, tác giả kể về ước mơ của ông từ khi còn nhỏ, mong muốn bắt sống kẻ thù sừng sỏ của nhà Nguyên. Dù còn trẻ, ông đã nhận thức được trọng trách của một người đàn ông, và nuôi dưỡng một ước mơ lớn lao, vì dân tộc. Ý chí kiên cường của Trần Quốc Toản được thể hiện rõ qua việc tham gia vào những cuộc hội đàm quan trọng, mặc dù tuổi đời còn non nớt, nhưng ông đã có ý thức rất rõ về tình hình của đất nước, và dám đối mặt với các vấn đề lớn lao, thậm chí là sẵn sàng đương đầu với nguy hiểm để bảo vệ quê hương và nhân dân.

Tác phẩm "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" thành công với sức mạnh của sự tưởng tượng, ngôn từ giàu cảm xúc và lập luận sắc bén, khơi gợi lòng biết ơn và tôn vinh công lao của những anh hùng dân tộc, mang đậm tinh thần yêu nước và sự kiên cường. Đặc biệt, nó sẽ luôn là một tác phẩm không bao giờ lỗi thời, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ Việt Nam, là tấm gương sáng để họ noi theo và tự hào về lịch sử và văn hóa dân tộc.

Bài mẫu 5

Trần Quốc Toản là một trong những nhân vật lịch sử nổi bật của triều đại Trần, ghi dấu ấn sâu đậm trong cuộc kháng chiến chống lại quân Nguyên lần thứ hai. Tuyến ngọn ông đã hiến dâng tất cả cho sứ mệnh cao cả của dân tộc, để lại một tấm gương vĩ đại về lòng yêu nước cho các thế hệ sau. Câu chuyện về Trần Quốc Toản đã được truyền bá qua hàng thế kỷ và được tôn vinh trong tác phẩm "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" của Nguyễn Huy Tưởng.

Ngay từ tiền đề, tác phẩm đã khắc họa sâu sắc ý nghĩa của tựa đề "Lá cờ thêu sáu chữ vàng", dựa trên cuộc đời anh hùng trẻ Trần Quốc Toản. Trần Quốc Toản được xem như biểu tượng rực rỡ của lý tưởng cách mạng, của tâm hồn đầy nhiệt huyết yêu nước, là nguồn động lực quan trọng cho thế hệ trẻ trong tương lai. Tác giả cũng khẳng định tác phẩm như một câu chuyện giáo dục sâu sắc, giúp trẻ em hiểu rõ hơn về lịch sử quê hương, thúc đẩy lòng biết ơn cha mẹ và yêu quý đất nước.

Phần chí lớn của Trần Quốc Toản được tác giả nêu ra là giấc mơ của anh khi còn nhỏ, mơ ước bắt sống kẻ thù nặng trĩu là sứ giả Nhà Nguyên. Dù còn trẻ nhưng Trần Quốc Toản đã hiểu rõ trách nhiệm của một người con trai, và nuôi dưỡng ước mơ to lớn, ước mơ của cả dân tộc. Mặc dù tuổi còn thấp nhưng anh đã được tham gia vào các cuộc họp quan trọng, điều đó cho thấy lòng nhiệt thành và sự nhiệt tình với đất nước. Anh đã suy nghĩ đến việc xô ngã quân lính để tham gia vào việc quan trọng của triều đình, bằng cách này, anh đã cho thấy tấm lòng thương yêu dân tộc và sự quan tâm đến dân chúng. Anh là một người con trai kiêu hãnh, có lòng dũng cảm và tinh thần hùng hồn, không thể bất kính trước cảnh quê hương gặp khó khăn. Mỗi khi nghĩ đến điều này, anh càng cảm thấy nổi giận hơn, anh quyết định thúc giục quân lính tham gia vào trò vui của quốc vương. Tuy nhiên, sự thông minh của anh gặp khó khăn trong việc công nhận anh làm tay của vua, vì vậy trong mắt vua, anh giống như một đứa trẻ. Mặc dù vua không tin tưởng vào anh, nhưng làm thế nào có thể tránh được lệnh vua, anh chỉ có thể bóp nát quả cam trong tay từ khi nào. Có thể bóp nát quả cam không phải là vì sự giận dữ của vua không? Có phải là bóp nát quả cam đó là sự căm hờn của kẻ thù ngoại xâm đến nỗi muốn nghiền nát chúng thành hàng trăm mảnh vụn? Điều này thực sự là vì khát vọng yêu nước, sự thương yêu dân tộc. Hằng ngày anh cố gắng học tập, anh đã quyết tâm sống ở bên Bình Thạnh rằng: "Rồi xem ai giết được kẻ thù, ai có thể báo đáp được cho vua, xem ai hơn, ai kém. Rồi triều đình sẽ biết đến tay của chúng tôi".

Người anh hùng Trần Quốc Toản xuất hiện trong tác phẩm với những miêu tả sống động, chân thực là thành công của tác phẩm. Với sự phong phú của sức tưởng tượng, với câu từ giàu cảm xúc, với những lập luận chặt chẽ, tác phẩm đã chinh phục lòng người đọc, ghi lại công lao của anh hùng dân tộc với tinh thần yêu nước mạnh mẽ. Đặc biệt, "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" chắc chắn sẽ là một tác phẩm không bao giờ lỗi thời, là một tấm gương sáng cho thế hệ trẻ của đất nước, là một món quà tuyệt vời để học hỏi.