Bài 5: Luyện tập về đại từ trang 29 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 29 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm các từ dùng để xưng hô trong mỗi đoạn dưới đây. Nhận xét về thái độ của người nói qua các từ đó.

a. Trông thấy tôi theo mẹ vào đến cổng, bà buông cái chổi, chạy ra nắm tay tôi.

– Cu Dũng lớn ngần này rồi ư?

[...]

Bà xăng xái xuống bếp lấy dao ra vườn chặt mía đem vào.

– Mía ngọt lắm, mẹ con ăn đi cho dỡ khát.

Bà róc, bà tiện, bà chẻ từng khẩu mía đưa cho tôi:

– Ăn đi! Cháu ăn đi! Răng bà yếu rồi, bà chả nhai được đâu.

(Theo Vũ Tú Nam)

b. Cánh cam vùng chạy, nhớn nhác tìm lối thoát. Chuột cống cười phá lên:

- Ha ha! Ta đã cho bịt kín tất cả lối ra vào. Nhà người chớ có nhọc công vô ích! Tất cả các người đã trở thành nô lệ của ta. Dưới cống này, ta là chúa tể, các ngươi không biết sao?

(Vũ Tú Nam)

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các đoạn văn, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a. Các từ dùng để xưng hô: tôi, cu, mẹ con, bà, cháu

Thái độ của người nói qua các từ này là trìu mến, quan tâm và ân cần. Từ "bà" thể hiện sự kính trọng và tôn trọng đối với người phụ nữ lớn tuổi, có thể là người giữ vai trò của một bà nội, trong khi "cháu" thể hiện sự thân thiết và quan hệ gia đình.

b. Trong đoạn này, từ xưng hô được sử dụng là "ta" và “nhà người, "các ngươi". Thái độ của người nói qua các từ này là kiêu ngạo, tự cao và áp đặt. Từ "ta" thể hiện sự tự phát và quyền lực của người nói, trong khi “nhà người”, "các ngươi" thể hiện sự khinh thường và coi thường đối với người khác.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 30 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Chọn các đại từ thay thế thích hợp với mỗi bông hoa và cho biết chúng được dùng để thay cho từ ngữ nào.

đó

ấy

thế

vậy

này

a. Cô dạy mình động tác bơi ếch. Động tác □ thật lạ.

b. Cây lạc tiên ra quả quanh năm. Vì □ , con đường luôn phẳng phất mùi lạc tiên chín.

c. Mây đen đã kéo đến đầy trời. Nhưng bọn trẻ chẳng chú ý đến điều □ .

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các câu văn để lựa chọn đại từ thay thế phù hợp.

Lời giải chi tiết:

a. Cô dạy mình động tác bơi ếch. Động tác này thật lạ.

b. Cây lạc tiên ra quả quanh năm. Vì thế, con đường luôn phẳng phất mùi lạc tiên chín.

c. Mây đen đã kéo đến đầy trời. Nhưng bọn trẻ chẳng chú ý đến điều đó .

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 30 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm đại từ nghi vấn trong các câu dưới đây và xác định mục đích sử dụng tương ứng với mỗi đại từ đó.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các câu để tìm đại từ nghi vấn và xác định mục đích sử dụng của đại từ đó.

Lời giải chi tiết:

a. ai - (2) Hỏi về người

b. sao - (5) Hỏi về nguyên nhân

c. mấy - (1) Hỏi về số lượng

d. bao giờ - (3) Hỏi về thời gian

e. ở đâu - (4) Hỏi về địa điểm