Phân tích văn bản Sống hay không sống đó là vấn đềI.Mở bài – William Shakespeare là nhà soạn kịch, nhà thơ kiệt xuất, người được coi là nhà văn có ảnh hưởng nhất trong văn học Anh. Vở kịch Hăm-lét là sáng tác đỉnh cao của Sếch-xpia, được viết trong khoảng thời gian 1599-1601. Quảng cáo
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Dàn ý chi tiết I.Mở bài – William Shakespeare là nhà soạn kịch, nhà thơ kiệt xuất, người được coi là nhà văn có ảnh hưởng nhất trong văn học Anh. Vở kịch Hăm-lét là sáng tác đỉnh cao của Sếch-xpia, được viết trong khoảng thời gian 1599-1601. Đoạn trích “Sống hay không sống – đó là vấn đề” thuộc Hồi thứ III trong vở kịch Ham-let, một vở kịch xuất sắc của Shakespeare. Qua đoạn trích, tác giả thể hiện không chỉ nêu lên tư tưởng, chủ đề của tác phẩm mà còn nêu lên những suy ngẫm về bản tính của con người, những trăn trở, lo âu của con người trong cuộc sống đầy gian nan, vất vả, những rủi ro vẫn đang thường trực xảy ra II. Thân bài -Vở kịch xoay quanh cuộc đời hoàng tử Hămlet. Hăm-lét nghi ngờ về cái chết của vua cha có liên quan đến Clau-đi-út – chú ruột của chàng, hiện là nhà vua mới. Chàng đã quyết định giả điên để tìm ra chân tướng. Nhà vua nghi ngờ chàng, vì thế đã trực tiếp cùng Pô-lô-ni-út rình nghe trộm cuộc trò chuyện của Hămlet với Ô-phê-li-a – con gái của Pô-lô-ni-ut, cũng là người yêu của chàng. Ô-phê-lia trả lại những kỉ vật tình yêu và Hăm-lét nói với nàng những lời tàn nhẫn, cốt để nàng rời xa mình. Lúc này, trong Hămlet có những xung đột về nội tâm, chàng băn khoăn “Sống, hay không sống – đó là vấn đề”. -Câu chuyện hoàng tử xứ Đan Mạch thời Trung cổ là Hăm-lét trả thù cho cha từng được ghi lại trong biên niên sử tử cuối thế kỉ XII của Xắc-xơ Gram-ma-ti-cút, được Phơ-răng-xoa đơ Ben-phốc kể lại vào năm 1576. Sếch-xpia có lẽ đã dựa vào bản kể này để xây dựng vở bi kịch của mình với nhiều sáng tạo: Ông đặt nhân vật vào bối cảnh hậu kì Phục hưng, khi lí tưởng nhân văn chủ nghĩa lâm vào tình trạng khủng hoảng sâu sắc bởi xung đột với thực tại lịch sử nghiệt ngã. Cảm quan u tối về thực tại và ý chí đấu tranh khẳng định lí tưởng nhân văn chủ nghĩa của nhân vật trong vở kịch bắt nguồn từ đó. -Nhờ tài năng của Shakespeare mà các tác phẩm của ông đã để lại những ấn tượng nhờ tài năng xây dựng nhân vật trong tác phẩm kịch độc đáo, tinh tế, các tình huống kịch hấp dẫn gây nên những ấn tượng sâu sắc trong tâm trí người tiếp nhận, các tác phẩm kịch của ông sẽ còn mãi trong hiện tại và tương lai. 1.Nhân vật vua Clau-đi-út. – Hành động bên ngoài: Quan tâm, hỏi han tình hình sức khỏe và thể hiện sự lo lắng với tình trạng của Hămlet. – Hành động bên trong: Cho người theo dõi, ngấm ngầm lên kế hoạch muốn trừ khử Hăm-lét. → Bên ngoài giả tạo để che đi sự xấu xa của con người bên trong, bản chất độc ác được che đậy bằng con người hiền lành bao dung. 2. Nhân vật Hamlet. – Tình thế của Hămlet và mục đích giả điên của chàng: + Hồn ma vua cha hiện về kể cho chàng nghe sự thật về cái chết của mình – kẻ thủ phạm chính là Clau-đi-út, giết vua và chiếm ngai vàng. + Hồn ma đòi Hăm-lét phải trả thù. + Từ đó, lòng chàng đầy căm phẫn, ghê tởm và chán ghét cuộc đời nhưng chàng cố gắng làm tròn bổn phận người con trai. → Hăm-lét giả điên để che mắt kẻ thù. Kẻ thù và lũ tay sai cũng cố gắng dò xét xem Hamlet có thật điên khùng hay giả tạo. Hăm-lét bắt đầu điều tra xác minh lại lời báo mộng của vua cha. Qua cơn hoảng loạn, vua khẩn trương hành động. Hắn và tên cận thần Pô-lô-ni-út bố trí cho tiểu thư Ô-phê-li-a, hoàng hậu lần lượt gặp gỡ Hăm-lét để chúng theo rình dò xét chàng. Với Ô-phê-li-a là người yêu của mình, chàng cố gắng giả điên chót lọt, nhưng khi gặp mẹ thì Hăm-lét không kìm được nỗi giận hờn, nổi nóng bộc lộ tâm trạng thật của mình – Bi kịch của Hămlet: + Sự mâu thuẫn đối kháng giữa hiện thực xấu xa với lý tưởng nhân văn. + Nhìn nhận về thực tại cuộc sống, về sự bất công tàn bạo và đầy rẫy những thủ đoạn của lòng người, Hamlet đã lựa chọn con đường “cầm vũ khí đứng lên” bằng kế hoạch chàng đã vạch sẵn. + Việc phân tích nhân vật Hamlet đã cho chúng ta nhìn nhận được thực tế trong con mắt của Hamlet, để rồi từ đó thấy rằng trong tâm hồn chàng toàn những đớn đau, bi quan mà đầy trăn trở. – Lời độc thoại nội tâm của Hămlet: + “Sống” hay “không sống” là hai khái niệm trừu tượng khiến Hăm-lét không biết lựa chọn ra sao giữa hai lựa chọn: Đó là chấp nhận chịu đựng mọi thứ mà người khác gây ra cho hay đấu tranh đến cùng để bảo vệ mình mà kéo theo đau thương cho bao người khác. + Hăm-lét cho rằng “chết” đáng “mong muốn” mà cũng là “điều khó khăn” buộc người ta phải “ngừng lại mà suy nghĩ” bởi vì khi chết là hết, là không còn tồn tại cả thể xác lẫn những đau khổ, bất hạnh trong tinh thần, những hận thù cũng theo đó mà chấm dứt. + Tuy nhiên Hăm-lét không muốn đem lại tự do cho bản thân mình khi mà những kẻ xấu xa, độc ác vẫn hoành hành ngoài kia, đem đến đau khổ cho người khác. Đó chính là “điều khó khăn” buộc người ta phải “ngừng lại mà suy nghĩ”, người ta ở đây chính là Hăm-lét với hình tượng trượng nghĩa. → Hăm-lét đã tự nhận thức được về nguyên nhân tình trạng do dự và không thể hành động quyết đoán của chính mình vì anh phân vân không biết nên tự chịu đựng những bất hạnh hay là vùng lên đấu tranh, giành lại chiến thắng cho bản thân mà mặc kệ những đau khổ của người khác. * Nhận xét: Bên ngoài giả khùng nhưng bên trong lại tỉnh táo, suy nghĩ thấu đáo. Mặc dù không muốn nhưng vì hoàn cảnh mà phải đóng giả người điên để có thể bảo toàn mạng sống. III. Kết bài – Tác phẩm phản ánh chế độ dã man thời trung cổ. Qua nhân vật Hamlet, có thể thấy được một hiện thực khốc liệt trong một xã hội đầy hoang mang lo âu. Tác giả đã gửi đến bạn đọc thông điệp: Dù trước hoàn cảnh gì thì con người cũng phải giữ lấy lý trí và niềm tin của mình. – Tác giả đã xây dựng thành công hai tuyến nhân vật độc ác và thiện lương qua tình huống truyện, tạo nên nhiều nhân vật chân thật mà như đời thực bước ra vậy. Những nhân vật đó mang nhiều ý nghĩa vượt ra khỏi giới hạn của thời gian và không gian. Bài tham khảo Mẫu 1 "Không thể sống bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn." Đây là quan điểm về cuộc sống mà Lưu Quang Vũ đã chia sẻ trong tác phẩm "Hồn Trương Ba, da hàng thịt". Sống hòa mình với cả tâm hồn và thể xác, sống chân thật với bản thân được xem là quyền tự do cơ bản nhất của mỗi con người. Nhà văn vĩ đại người Anh, Shakespeare, cũng đã đề cập đến chủ đề này trong đoạn trích "Sống hay không sống - Đó là vấn đề" từ vở bi kịch "Hamlet", tiếp tục thể hiện sự bế tắc của cá nhân và xã hội. Shakespeare, nhà văn và nhà viết kịch thiên tài của Anh, để lại di sản lớn trong sự phát triển và hình thành của nghệ thuật kịch phương Tây. "Hamlet" là một trong những tác phẩm nổi bật, xoay quanh cuộc sống của thái tử Hamlet ở Đan Mạch. Sau khi biết tin vua cha qua đời khi chàng đang du học ở Đức, Hamlet chấp nhận thực tế đau lòng rằng mẹ chàng tái hôn với Claudius, chú ruột và là người mới lên ngôi vua. Một đêm, linh hồn của vua cha hiện về, tiết lộ rằng Claudius là kẻ giết hại ông. Linh hồn mong đợi Hamlet sẽ trả thù. Từ đó, Hamlet buộc phải giả điên để lừa dối kẻ thù và thực hiện sứ mệnh báo thù cho cha. Trích đoạn "Sống hay không sống - Đó là vấn đề" nằm trong hồi III, khi Hamlet, dù giả điên, vẫn bộc lộ suy nghĩ và quan ngại về sự giả dối trong cuộc sống và sự sụp đổ của cung điện, tượng trưng cho sự hỗn loạn của toàn quốc. Hồi III mở đầu bằng một bức tranh xa hoa trong một căn phòng lâu đài, nơi Vua mới, Claudius, và Hoàng hậu đang thảo luận với Polonius, Ophélia, Rosencrantz và Guildenstern. Mọi người đang nói về tình trạng bệnh của Hamlet, và qua các đoạn đối thoại, toan tính và mưu mô của các nhân vật được tiết lộ. Vua Claudius đã gửi Rosencrantz và Guildenstern để theo dõi Hamlet. Với vẻ đẹp hoàn hảo, là "kiểu mẫu của muôn loài," Hamlet khiến mọi người ngạc nhiên và nghi ngờ trước sự xuất hiện của căn bệnh. Rosencrantz và Guildenstern, trước mặt vua, đã tỏ ra hữu dụng khi phát hiện ra rằng "thái tử cũng không để tìm hiểu sâu hơn," và nhận ra sự gượng gạo trong vẻ lịch thiệp của Hamlet khi gặp khách. Điều này là một phần của kế hoạch của Hamlet để bảo vệ chính mình, bảo vệ tương lai của vương quốc và trả thù cho cha. Hamlet nhận ra rằng cung điện đầy rẫy những bí mật xấu xa, và chàng không tin tưởng vào bất kỳ ai ngoài bản thân. Rosencrantz và Guildenstern trở thành đồng minh của Claudius. Polonius, người gần gũi với vua, lại là cha của Ophélia, người mà Hamlet yêu. Khi vua biết Hamlet quan tâm đến đào kép, ông cho rằng việc chìm Hamlet vào trò tiêu khiển sẽ khiến chàng xa rời trách nhiệm của một vị thần, làm nặng thêm tình trạng bệnh. Lời thoại của Claudius cho thấy lòng đen tối được che đậy bằng sự quan tâm. Sau đó, vua và Polonius sử dụng Ophélia như một biện pháp thử thách Hamlet, nấp vào một nơi kín để tự mình tìm hiểu liệu bệnh tình của chàng có phải do tình yêu hay không. Shakespeare đã khéo léo xây dựng ngôn ngữ và hành động của các nhân vật. Claudius, mặc dù là vua, nhưng lại hành động như một kẻ lươn lẹo. Hoàng hậu, mặc dù lo lắng cho Hamlet, nhưng cũng đã mất danh dự và nhân phẩm khi liên minh với Claudius giết hại vua quá cố. Polonius nói: "Người ta thường chê trách rằng ta khoác lên mình vẻ trầm mặc, nhưng bộ điệu và lời nói như kẻ hèn hạ đôi khi có thể đánh lừa được cả ma quỷ." Lời của vua: "Đôi má của gái xinh, tô điểm bằng son phấn, không thể so với sự xấu xa của hành động. Ôi, gánh nặng của tội ác!" tiết lộ phần nào thực tế xã hội rối bời và sự đổ đốn đạo đức của con người. Lãnh đạo đất nước đều là kẻ giả dối, dùng vẻ ngoài hào nhoáng để che đậy sự tham lam. Khi các nhân vật phụ rút lui, Hamlet, nhân vật chính, xuất hiện trên sân khấu. Shakespeare đã trao cho Hamlet nhiều lời thoại để tiết lộ quan điểm của chàng về thực tế. Trong mắt người khác, những lời Hamlet nói dường như chỉ là tâm sự của một người bị tổn thương, nhưng với chính Hamlet, đây là cơ hội để thể hiện tâm trạng mình mà không cần phải e ngại sự quan sát của người khác. Những câu từ của chàng đã trở nên bất hủ, như: “Sống hay không sống – đó là vấn đề”. Chúng ta nên chịu đựng mọi thách thức của số phận hay nổi dậy chống lại những sóng gió khắc nghiệt? Chết chỉ là sự ngủ, không hơn thế. Và có thể, ngủ cũng chỉ là một giấc mơ. Hamlet đắn đo về ý nghĩa của cuộc sống và cảm thấy áp đặt bởi câu hỏi: “Chúng ta nên sống để tồn tại hay chống đối?” Chàng ước ao thay đổi xã hội nhưng lại chọn giả vờ điên để bảo vệ tâm hồn. Điều này biểu thị sự tuyệt vọng và bất lực tột độ. Môi trường xung quanh Hamlet đều là giả dối và sự khao khát quyền lực, và chỉ có chàng nhận ra sự thật và đau đớn đó. Ngay cả khi đối diện với cái chết, Hamlet vẫn không thể trốn thoát khỏi sự áp đặt và bức bách của thời cuộc. Chàng phản ứng bằng cách phàn nàn: “Bởi vì, ai là người có thể chịu đựng những roi vọt và khinh khi của thời đại, sự áp bức của kẻ bạo ngược, hống hách … nếu không phải chỉ vì sợ một cái gì mênh mang sau khi chết, cả một thế giới huyền bí mà đã vượt biên cương thì không một du khách nào còn quay trở lại, nỗi sợ làm cho tâm trí rối bời và bắt ta phải cam chịu mọi khổ nhục trên cõi thế này còn hơn là bay tới những nỗi khổ nhục khác mà ta chưa hề biết tới?” Hamlet không chỉ nhận biết về thực tại mà còn nhận ra bản thân mình. Những ước mơ và tham vọng cao cả của chàng bị bóp méo bởi sự căm hận. Trước mặt Ophélia, người con gái dịu dàng và tinh khôi, Hamlet giữ lấy lòng mình những bí mật sâu kín. Sự trao đổi giữa họ tại đoạn này phản ánh sự phẫn uất của Hamlet trước những điều không công bằng trong thế giới xung quanh. Hamlet - người trước đây được mọi người mến mộ với vẻ thông minh, tài năng và sự quý phái - bây giờ dường như đã mất đi sự tự tin. Dù muốn một thế giới hòa bình và công bằng, nhưng chính chàng cũng băn khoăn về khả năng của nó. Dù Ophélia luôn tràn đầy sự hiền lành, nhưng Hamlet, vì phải đối mặt với sự can thiệp của những quan chức và để bảo vệ bản thân, đã từ chối tình cảm của cô. Nhưng qua lời thoại, chúng ta cảm nhận được sự mất mát và sự kiệt quệ trước thực tế mà Hamlet đang phải đối mặt. Sự hấp dẫn bề ngoài có thể làm biến dạng đức hạnh, nhưng đức hạnh sẽ không bao giờ bị lạc hậu bởi vẻ đẹp. Điều này là một điều kỳ lạ. Và Ophélia, biểu tượng của sự thuần khiết và trong sáng, cũng không tránh khỏi những chỉ trích từ xã hội. Đoạn trích kết thúc khi vị vua mới chỉ đạo để theo dõi Hamlet, vị thái tử đang trải qua những khúc mắc và căng thẳng tinh thần. Ông nhận ra sự nguy hiểm ẩn dấu trong tâm trí của người có uy tín và quyền lực. Vở kịch "Hamlet" và đoạn trích "Sống hay không sống - Đó là vấn đề" đã thể hiện sự đấu tranh nội tâm của Hamlet, một nhân vật với lòng nghĩa hiệp nhưng lại sống trong một thế giới đầy khó khăn và khủng hoảng. Điều này phản ánh mâu thuẫn giữa lý tưởng cao đẹp và thực tế đau lòng của thời đại. Bên cạnh đó, sự xung đột cũng xuất hiện giữa các nhân vật khác nhau trong kịch. Hamlet, một chàng trai thông minh và tài năng, đứng đối diện với Claudius, một kẻ tham lam và xảo quyệt, người đã sẵn sàng giết chết người khác để đạt được quyền lực. Qua đó, Shakespeare đã tái hiện một thời kỳ đen tối, khi cuộc sống của người dân chìm đắm trong khổ đau. "To be, or not to be, that is the question" từng được Shakespeare đặt ra và vẫn giữ giá trị trong thời đại hiện đại. Dù trong bất kỳ thời kỳ nào, con người cũng mong muốn hòa mình với thế giới xung quanh và đối diện với sự đau khổ nội tâm của mình. Điều này làm cho tác phẩm của nhà văn Anh vẫn luôn tươi mới và sâu sắc qua thời gian. Bài tham khảo Mẫu 2 Shakespeare không chỉ là một nhà văn, mà còn là một thiên tài viết kịch vĩ đại của nước Anh, tượng trưng cho sự phát triển và đỉnh cao của nghệ thuật kịch phương Tây. Trong tác phẩm nổi tiếng "Hamlet," ông mô tả cuộc sống của thái tử Hamlet tại Đan Mạch, nơi anh nhận được tin về cái chết của cha và việc mẹ tái hôn với Claudius, người chú ruột kiêm vua mới, điều khiến anh chấn động và đau lòng. Linh hồn của vua cha trỗi dậy để báo thù, mở ra một chuỗi sự kiện đầy ly kỳ. Hamlet phải giả vờ điên, lừa dối kẻ thù, và bắt đầu sứ mệnh trả thù cho cha. Trích đoạn nổi tiếng "Sống hay không sống - Đó là vấn đề" trong hồi III thể hiện sâu sắc những suy nghĩ về sự giả dối và hủy hoại trong cung điện - biểu tượng cho sự suy đồi của quốc gia. Hồi III mở đầu bằng bầu không khí xa hoa trong căn phòng lớn ở lâu đài, nơi Vua Claudius, Hoàng hậu và những nhân vật khác thảo luận về tình trạng của Hamlet. Mưu toan và âm mưu của từng nhân vật được thể hiện qua đoạn hội thoại. Hamlet, vốn được xem là hình mẫu của sự hoàn hảo, khiến mọi người kinh ngạc và nghi ngờ khi thấy anh trở nên ốm đau. Rosencrantz và Guildenstern được gửi để theo dõi Hamlet, nhưng anh ta khôn ngoan trong việc thể hiện sự bí ẩn và khó đoán của mình. Polonius, một tân hầu cận của nhà vua và cũng là cha của Ophélia - người mà Hamlet yêu - thì giữ vai trò quan trọng. Nhà vua hài lòng khi biết thái tử tìm thấy niềm vui trong sở thích cá nhân, vì ông muốn giữ thái tử xa xa khỏi những trách nhiệm lớn. Tuy nhiên, ngôn từ của nhà vua và Polonius chỉ bộc lộ sự tham lam và độc ác đằng sau vẻ ngoài lịch lãm. Claudius, mặc dù đứng đầu quốc gia, lại thể hiện sự tinh ranh và hèn nhát như một con chuột. Hoàng hậu, dù quan tâm đến Hamlet, đã mất hết danh dự và phẩm chất khi tham gia vào việc hãm hại vua trước. Đối mặt với sự thực, Hamlet nhận ra cung điện sang trọng nhưng đậm chất bí ẩn. Lời của anh không chỉ là một dòng chảy trong trạng thái hỗn loạn, mà còn là lúc anh biểu lộ hết cảm xúc và sự bất mãn sâu kín. "Sống hay không sống - đó là vấn đề." Câu hỏi này vẫn nằm trong tâm trí chúng ta ngày nay. Hamlet, đối diện với những mâu thuẫn và sự thiếu công bằng trong xã hội, mang theo bản lĩnh và sự thất vọng khôn cùng. Tâm trạng và suy nghĩ của anh được phản ánh qua mỗi từ, mỗi câu. "Hamlet" không chỉ là cuộc diễn tả về nỗi đau trong lòng nhân vật chính, mà còn phản ánh sự rối ren, bất ổn của thế giới xung quanh. Mỗi nhân vật mang đến một góc nhìn riêng biệt, từ phẩm chất và sự đức hạnh cho đến lòng tham và sự tà ác. Bài tham khảo Mẫu 3 Shakespeare là nhà văn, nhà viết kịch thiên tài của nước Anh. Những vở kịch của ông đại diện cho sự phát triển và tinh hoa của kịch phương Tây. Vở bi kịch “Hamlet” xoay quanh nhân vật trung tâm là chàng thái tử Hamlet của đất nước Đan Mạch. Khi Hamlet đang du học tại Đức, chàng hay tin vua cha băng hà. Về đến quê hương, Hamlet bàng hoàng khi biết mẹ chàng – hoàng hậu Gertrude sẽ tái giá lấy Claudius – chú ruột của chàng và cũng là nhà vua mới. Một đêm nọ, linh hồn của vua cha hiện về báo cho chàng biết Claudius chính là kẻ đã giết ông để chiếm ngôi. Linh hồn đức vua mong Hamlet sẽ trả thù. Từ đó, Hamlet phải giả điên để che mắt kẻ thù, thực hiện nhiệm vụ trả thù cho cha. Đoạn trích “Sống hay không sống – Đó là vấn đề” thuộc hồi III của tác phẩm. Đây là khi Hamlet đang giả điên nhưng những lời nói, hành động của chàng đã bộc lộ những suy nghĩ, trăn trở về cách sống giả dối và sự mục nát của cung điện – đại diện cho sự lũng đoạn của cả quốc gia. Hồi III mở đầu với khung cảnh xa hoa trong một gian phòng ở lâu đài. Vị vua mới Claudius cùng hoàng hậu đang trò chuyện với Polonius, Ophélia, Rosencrantz, Guildenstern. Mọi người đang bàn tán về tình trạng căn bệnh của Hamlet. Những toan tính và âm mưu của các nhân vật được thể hiện qua những lời đối thoại. Vua Claudius đã phái Rosencrantz và Guildenstern theo sát Hamlet. Hamlet vốn là một con người mang vẻ đẹp hoàn hảo, là “kiểu mẫu của muôn loài” nên mọi người đều lấy làm bất ngờ và nghi hoặc trước sự đổ bệnh bất ngờ này. Rosencrantz và Guildenstern đã cho thấy sự hữu dụng của mình trước mặt nhà vua, khám phá ra “thái tử cũng không để cho tìm hiểu sâu hơn”, “Người cứ đánh trống lảng bằng những cơn điên khôn khéo” và nhận thấy sự gượng gạo ẩn trong vẻ lịch thiệp của Hamlet khi tiếp khách. Đây chính là một phần kế hoạch của Hamlet để trả thù cho cha, bảo vệ chính mình và cũng là bảo vệ tương lai cho vương quốc. Hamlet ý thức được rằng cung điện đầy rẫy những điều xấu xa nên chàng không thể tin bất kì ai ngoài chính bản thân mình. Hai người bạn cũng trở thành hai tay sai cho Claudius. Polonius – kẻ hầu cận thân thiết của nhà vua lại chính là cha của nàng Ophelia dịu hiền mà chàng yêu. Khi biết được thái tử hứng thú với bọn đào kép, nhà vua đã bày tỏ sự hài lòng bởi Claudius luôn muốn tống khứ Hamlet bằng mọi giá: “Trẫm rất vui lòng. Trẫm hài lòng khi biết thái tử tìm được nguồn thích thú như vậy. Các khanh ạ, nên khuyến khích thêm thái tử nữa vào những trò giải trí ấy”. Ông ta cho rằng việc để thái tử chìm vào những trò tiêu khiển sẽ khiến Hamlet càng xa rời công việc của một bậc quân vương, tình trạng bệnh sẽ ngày một nặng nề. Lời thoại của nhân vật Claudius cho thấy dã tâm lớn được khéo léo che đậy bằng sự quan tâm. Sau đó, nhà vua và Polonius đã sử dụng nàng Ophélia như một biện pháp để thử thách thái tử. Hai người nấp vào một nơi kín, “như hai thám tử hợp pháp” để tận mắt tìm hiểu liệu bệnh tương tư có phải nguyên nhân gây ra sự quẫn trí của Hamlet. Hành động, ngôn ngữ của nhân vật được Shakespeare xây dựng khéo léo. Claudius là nhà vua nhưng lại hành động chui lủi và hèn hạ như một con chuột cống. Hoàng hậu yếu đuối, lo lắng cho Hamlet nhưng cũng là người đã đánh mất danh dự và nhân phẩm của mình khi đồng lõa với Claudius giết hại quốc vương quá cố. Lời nói của Polonius: “Đời vẫn thường chê trách rằng ta khoác cái vẻ trầm mặc thành kính và bộ điệu chân tu nhiều khi cũng đường mật đánh lừa được cả ma quỷ. Điều đó đã được chứng tỏ quá nhiều rồi” hay lời của nhà vua: “Đôi má của gái hồng lâu, rực rỡ vì son tô phấn điểm, cũng không thể xấu xa hơn hành động của ta được điểm phấn tô son bằng những lời hoa gấm mĩ miều. Ôi, gánh nặng của tội ác!”đã phần nào hé lộ thực trạng xã hội đảo điên cùng sự suy đồi đạo đức của con người. Tầng lớp lãnh đạo đất nước đều là những kẻ giả dối, dùng cái phù phiếm ngọt ngào để che đậy sự tham lam, nham hiểm. Khi các nhân vật phụ lui về, nhân vật chính Hamlet xuất hiện trên sân khấu. Shakespeare đã cho Hamlet rất nhiều lời thoại để bộc lộ những quan điểm của chàng về đời sống hiện thực. Trong mắt các nhân vật khác, đây là những lời được thái tử nói ra trong lúc quẫn trí nhưng với Hamlet, giả điên lại chính là lúc chàng được thể hiện những suy nghĩ, bức bối bên trong mà không sợ sự dòm ngó của kẻ khác. Những lời thoại ấy đã trở thành kinh điển: “Sống hay không sống – đó là vấn đề. Chịu đựng tất cả những viên đá, những mũi tên của số mệnh phũ phàng hay là cầm vũ khí vùng lên mà chống lại với sóng gió của biển khổ, chống lại để mà diệt chúng đi, đằng nào cao quý hơn? Chết, là ngủ. Không hơn. Và tự nhủ rằng ngủ đi tức là chấm dứt mọi đau khổ của cõi lòng và muôn vàn vết tử thương mà hình hài phải chịu đụng kết liễu cuộc đời như thế, chẳng đáng mong muốn sao? Chết, ngủ. Ngủ, có thể chỉ là mơ”. Hamlet băn khoăn về lẽ sống, bị dày vò bởi câu hỏi “Sống hay chỉ tồn tại?”. Ta nên khom lưng chịu đựng cường quyền như sỏi đá vô tri để bảo toàn cho sinh mệnh nhỏ nhoi hay đứng lên chiến đấu trong cô độc, bất chấp những khó khăn? Hamlet mang trong mình những lí tưởng cao đẹp, ước mơ thay đổi cục diện xã hội nhưng lại phải chọn cách giả điên để sống thật với chính mình. Đây chính là sự bất lực và tuyệt vọng đến cùng cực. Bao quanh chàng toàn là những điều giả dối và những kẻ xu nịnh, tham lam. Chỉ mình Hamlet nhận ra sự thực và đau khổ với sự thực ấy. Thậm chí, cái chết cũng chẳng thể làm chàng nguôi ngoai. Hamlet thét lên trong niềm tuyệt vọng và căm phẫn: “Bởi vì, ai là người có thể chịu đựng những roi vọt và khinh khi của thời đại, sự áp bức của kẻ bạo ngược, hống hách của kẻ kiêu căng, những nỗi giày vò của tình yêu tuyệt vọng, sự trì chậm của công lí, hỗn xược của cường quyền, sự miệt thị của kẻ bất tài đối với đức tài nhẫn nhục, khi chỉ cần với một mũi dùi là có thể đủ đưa mình đến chỗ yên nghỉ. Có ai đành cam chịu, than vãn rên rỉ, đổ mồ hôi dưới gánh nặng của cuộc đời mệt mỏi, nếu không phải chỉ vì sợ một cái gì mênh mang sau khi chết, cả một thế giới huyền bí mà đã vượt biên cương thì không một du khách nào còn quay trở lại, nỗi sợ làm cho tâm trí rối bời và bắt ta phải cam chịu mọi khổ nhục trên cõi thế này còn hơn là bay tới những nỗi khổ nhục khác mà ta chưa hề biết tới? ”. Hamlet không chỉ ý thức rõ về thực tại mà còn ý thức về chính mình. Những ước mơ, khát vọng cao đẹp bị lòng thù hận xâm chiếm. Đối diện với Ophélia dịu hiền và xinh đẹp, Hamlet cũng không dám bày tỏ những điều mình đã biết. Cuộc đối thoại của hai nhân vật ở cảnh này cho thấy những suy nghĩ sâu sắc của Hamlet trước nghịch lí và bất công tồn tại trong xã hội. Hamlet – “Đôi mắt của nhà thông thái, thanh gươm của trang hiệp sĩ, miệng lưỡi của người hào hoa; niềm hi vọng, đóa hồng tươi của quốc gia gấm vóc” nay trở thành kẻ lạc loài, không thể nương tựa vào chính mình. Lẽ sống và lý tưởng bị phỉ báng, Hamlet chất đầy tội lỗi và oán giận trong tâm trí mà không tìm ra lối thoát. Một mặt,, Hamlet có ý thức về những điều tốt đẹp và mong muốn phát triển hòa bình, công lí nhưng một mặt, chàng cũng không tin những điều ấy còn tồn tại. Ophélia hết mực nhẹ nhàng thì Hamlet, vì để qua mặt vua và cận thần đã phải làm đau lòng người mình yêu, chối bỏ những tình cảm đã có với Ophélia. Tuy nhiên, những lời thoại ấy đã cũng cho thấy sự sụp đổ đức tin khi đối diện với xã hội tha hóa. Nhan sắc có thể biến đức hạnh thành thứ phóng đãng nhưng đức hạnh không thể khép nhan sắc vào khuôn khổ nết na. Điều này quả thật là nghịch lí. Và nàng Ophelia – biểu tượng cho sự trắng trong, thuần khiết cũng không thể thoát khỏi miệng lưỡi của người đời. Đoạn trích kết thúc bằng lời của nhà vua mới, hắn ta quyết định sẽ đưa vị thái tử mắc bệnh nặng. Hắn ta ý thức được sự điên loạn đáng gờm và nguy hiểm ở con người “có tài và có địa vị”. Như vậy, vở bi kịch “Hamlet” nói chung và đoạn trích “Sống hay không sống – Đó là vấn đề” đã diễn tả những mâu thuẫn và xung đột gay gắt trong tâm lí nhân vật, Hamlet khi mang trong mình lý tưởng nghĩa hiệp nhưng lại đối diện với thời đại khủng hoảng, bế tắc. Đây chính là xung đột giữa lý tưởng nhân văn cao đẹp với thời đại xấu xa. Bên cạnh đó, mâu thuẫn còn tồn tại giữa từng nhân vật trong vở kịch. Chàng Hamlet tài năng, thông minh, đại diện cho điều thiện, mang trong mình mối thù giết cha đối lập với và vua Claudius – một tên vô lại, tham nhũng, xảo quyệt, sẵn sàng giết anh trai để cướp ngôi. Từ đó, Shakespeare đã khắc họa bức tranh về thời kì phong kiến đen tối khiến đời sống nhân dân chìm trong đau khổ. “To be, or not to be, that is the question” là câu hỏi được Shakespeare đặt ra cách đây nhiều thế kỉ nhưng vẫn còn giá trị trong xã hội hiện đại ngày nay. Vào thời đại nào, con người cũng khao khát thấu hiểu và dung hòa lý tưởng của mình với xã hội xung quanh. Những xung đột, đổ vỡ diễn ra trong nội tâm con người ngày một nhiều và đó chính là lí do những tác phẩm của thiên tài người Anh vẫn có sức sống bền bỉ.
Quảng cáo
|