Soạn bài Nhân vật quan trọng SGK Ngữ văn 12 tập 1 Kết nối tri thức

Nội dung chính

Trước khi đọc

Trả lời Câu hỏi Trước khi đọc trang 132 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Khoác lác, ảo tưởng, theo bạn, có phải là một thói tật đáng cười? Vì sao?

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn để hiểu đúng nghĩa của các từ, suy nghĩ và đưa ra nhận xét của bản thân

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Khoác lác và ảo tưởng có thể là con dao hai lưỡi. Một mặt, chúng có thể mang đến sự giải trí và tiếng cười. Mặt khác, chúng cũng có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực như mất lòng tin, quyết định sai lầm và hành động thiếu suy nghĩ.

Trong khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 133 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Đối thoại xã giao thái quá của các nhân vật thể hiện điều gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, đọc kĩ các đoạn đối thoại của các nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Biểu hiện của đối thoại xã giao thái quá:

+ Các nhân vật sử dụng những lời khen ngợi sáo rỗng, nịnh hót nhau một cách lộ liễu.

+ Họ nói những điều không đúng với thực tế, chỉ nhằm mục đích lấy lòng nhau.

+ Họ sử dụng những lời lẽ hoa mỹ, nhưng lại thiếu đi sự chân thành.

- Ý nghĩa:

+ Thể hiện sự giả tạo, của xã hội

+ Thể hiện sự bất lực, chán nản của các nhân vật

Trong khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 133 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Lưu ý thái độ của Khơ-lét-xta-cốp với “dân đen”, cũng như chính bản thân mình.

Phương pháp giải:

Chú ý đến các chi tiết miêu tả thái độ của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Cảm thông và thương xót: 

+ Khơ-lét-xta-cốp cảm nhận được nỗi khổ của người dân khi phải chịu đựng sự áp bức, bóc lột của tầng lớp thống trị.

+ Ông thương xót cho những người nông dân nghèo khổ, phải chịu sưu cao thuế nặng, bị bóc lột đến cùng cực.

+ Ông đồng cảm với những người lính tráng thấp cổ bé miệng, bị đối xử tàn tệ, coi như cỏ rác.

- Căm phẫn và phẫn nộ: 

+ Khơ-lét-xta-cốp căm phẫn trước sự bất công, tàn ác của xã hội.

+ Ông phẫn nộ trước sự bóc lột, áp bức của tầng lớp thống trị đối với người dân.

+ Ông lên án gay gắt chế độ Nga hoàng thối nát, bất công.

- Mong muốn thay đổi: 

+ Khơ-lét-xta-cốp khao khát một xã hội công bằng, bình đẳng.

+ Ông mong muốn người dân được sống no ấm, hạnh phúc.

Trong khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 134 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Khơ-lét-xta-cốp sơ ý bộc lộ thân phận thật của mình qua lời khoác lác thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra lời khoác lác mà nhân vật nói và phân tích lời nói đó của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Lời khoác lác của Khơ-lét-xta-cốp đã vô tình bộc lộ thân phận thật của mình: một viên chức quèn nghèo khổ, thiếu tự tin và khao khát được tâng bốc, được công nhận. Việc khoác lác này cũng thể hiện sự bất mãn của Khơ-lét-xta-cốp với thực trạng xã hội Nga hoàng thối nát, bất công.

Trong khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 135 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý sự vênh lệch của việc gắn tên tuổi Puskin với thể loại ca kịch vui

Phương pháp giải:

Tìm hiểu về Puskin, chú ý đến thái độ lời nói của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Puskin được biết đến là một nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch lỗi lạc của Nga. Ông có nhiều tác phẩm nổi tiếng thuộc nhiều thể loại khác nhau, như thơ trữ tình, trường ca, kịch thơ, tiểu thuyết, truyện ngắn,...

- Tuy nhiên, Pu-skin ít được biết đến với thể loại ca kịch vui. Ông chỉ có một vở ca kịch vui duy nhất là "Mozart và Salieri".

- Việc gắn tên tuổi Puskin vào ca kịch vui thể hiện sự thiếu hiểu biết cũng như khoác lác của tên Khơ-lét-xta-cốp.

Trong khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 136 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Khơ-lét-xta-cốp đã bộc lộ thực chất trình độ hiểu biết văn chương của mình như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra những chi tiết bộc lộ thực chất trình độ hiểu biết văn chương của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Khơ-lét-xta-cốp là một người có ham muốn học hỏi, nhưng ông lại thiếu đi sự kiên nhẫn và cẩn trọng.

- Hắn đã khoe rằng tất cả những tác phẩm kí tên nam tước Brăm-bê-út, Chiến hạm Hi vọng, Điện tín Mát-xco-va (Moskva), Iu-ri Miu-lốt-xlap-ki,.. tất cả đều do hắn viết. Tuy nhiên hắn không hề biết rằng, Điện tín Moskva là tên một cuốn tạp chí, tất cả điều ấy đã thể hiện hắn là một người ngu dốt, khoác loác, không biết chút gì về văn chương.

- Việc khoe khoang kiến thức văn chương chỉ khiến cho Khơ-lét-xta-cốp trở nên lố bịch và thiếu tự nhiên.

Trong khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Trong khi đọc trang 136 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý lời thoại của các nhân vật tố cáo lẫn nhau

Phương pháp giải:

Đọc kĩ tác phẩm, tìm ra thái độ, lời lẽ được các nhân vật sử dụng.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Lời thoại tố cáo lẫn nhau của các nhân vật trong "Nhân vật quan trọng" là một yếu tố cần thiết góp phần tạo nên thành công của vở kịch.

Các lời thoại nhân vật tố cáo nhau vô tình bộc lộ ra những lỗ hổng trong lời nói dối của Khơ-lét-xta-cốp. Tuy vậy, An-na An-đờ-rê-ép-na cũng là kẻ thiển cận về văn chương, biết chút ít về văn chương nên Khơ lét xta cốp cũng từ đó có thể bào chữa được cho lời nói dối của chính mình.

Những lời thoại này mang tính hài hước, châm biếm, bất ngờ và hiện thực, giúp cho người đọc hiểu rõ hơn về bộ mặt giả dối, thối nát của xã hội Nga hoàng.

Trong khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Trong khi đọc trang 137 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Qua lời khoác lác của Khơ-lét-xta-cốp, có thể nhận ra điều gì về các hoạt động được giới thượng lưu quan tâm.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra lời khoác lác của nhân vật, vận dụng khả năng phân tích để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Những hoạt động được giới thượng lưu quan tâm: Săn bắn, đua ngựa, dạ hội, sân khấu và âm nhạc,...

Trong khi đọc 8

Trả lời Câu hỏi 8 Trong khi đọc trang 137 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Vì sao Khơ-lét-xta-cốp càng nói càng hăng?

Phương pháp giải:

Chú ý những lời nói và chủ đề mà nhân vật nói, chú ý cách miêu tả nhân vật của tác giả.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Có nhiều lý do khiến cho Khơ-lét-xta-cốp càng nói càng hăng.

Những lý do này bao gồm sự tự lừa dối bản thân, che giấu sự tự ti, thói quen khoe khoang, tác động của môi trường và tâm lý đám đông.

Sau khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Dựa vào phần tóm tắt hài kịch Quan thanh tra, hãy xác định tình huống hiểu lầm của vở kịch

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần tóm tắt văn bản để xác định tình huống hiểu lầm

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tình huống hiểu lầm: Khlet-xta- cốp bị hiểu lầm là quan thanh tra làm cho quan lại địa phương tưởng anh là quan thanh tra thật và ra sức đối đãi, mời chào, đút lót lấy lòng.

Sau khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Đối chiếu hoàn cảnh thực tế của Khơ-lét-xta-cốp (qua phần tóm tắt hồi II của vở kịch với cuộc sống thượng lưu mà nhân vật khoa khoang trong đoạn trích, hãy lí giải nhân vật này đáng cười ở điểm nào

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, sử dụng phương pháp đối chiếu, so sánh.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Khơ-lét-xta-cốp là một nhân vật đáng cười bởi những lời nói và hành động mâu thuẫn, thiếu logic.

Việc khoe khoang những điều không có xuất phát từ sự tự ti và ham muốn được công nhận của Khơ-lét-xta-cốp.

Nhân vật này cũng là một lời châm biếm của Gogol về xã hội Nga hoàng thối nát, bất công, nơi mà những kẻ tham lam, ích kỷ luôn tìm cách lừa dối và lợi dụng người khác.

Sau khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Thị trưởng cùng viện kiểm học Lu- ca Lu-kích, trưởng viện tế bẩn Ác-tê-mi Phi-líp-pô-vích thể hiện thái độ thế nào trước sự khoác lác, ra oai của Kho-lét-xta-cốp? Vì sao?

Phương pháp giải:

Tìm những chi tiết cho thấy thái độ của nhân vật, vận dụng khả năng phân tích để trả lời câu hỏi vì sao.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Lo sợ và hoang mang:

+ Khi nghe tin đồn về quan thanh tra, Thị trưởng và các quan chức vô cùng lo sợ.

+ Họ lo rằng những hành vi tham nhũng, hối lộ của mình sẽ bị phanh phui.

+ Do đó, khi gặp Khơ-lét-xta-cốp, họ tỏ ra vô cùng cung kính và nịnh bợ.

- Thái độ của Thị trưởng và các quan chức trước sự khoác lác, ra oai của Khơ-lét-xta-cốp cho thấy sự thối nát, bất công của xã hội Nga hoàng.

Sau khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Nhân vật An-na An-Đrê-ép-na và Ma-ri-a An-tô-nốp-na đóng vai trò gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra những chi tiết miêu tả lời nói, hành động, phẩm chất của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Nâng cao tính hài hước cho vở kịch:

+ Những lời nói và hành động của họ thường xuyên gây ra tiếng cười cho khán giả.

- Phản ánh sự thối nát của xã hội Nga hoàng:

+ Hai nhân vật này là đại diện cho tầng lớp quý tộc Nga hoàng.

+ Họ là những kẻ tham lam, ích kỷ và chỉ biết lo cho bản thân mình.

- Góp phần vào việc xây dựng tình huống hiểu lầm:

+ Hai nhân vật này là những người đầu tiên tin rằng Khơ-lét-xta-cốp là quan thanh tra.

+ Họ tung tin đồn này khắp thị trấn, khiến cho mọi người càng thêm hoang mang và lo sợ

Sau khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Xác định các thủ pháp trào phúng được tác giả sử dụng trong đoạn trích. Phân tích một thủ pháp nổi bật trong số đó.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra các thủ pháp trào phúng được tác giả sử dụng, vận dụng khả năng phân tích.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Các thủ pháp trào phúng:

- Châm biếm: Gogol sử dụng châm biếm để vạch trần sự thối nát, bất công của xã hội Nga hoàng. Ông châm biếm những tệ nạn xã hội như tham nhũng, hối lộ, lừa đảo,... thông qua những lời nói và hành động của các nhân vật.

- Mỉa mai: Gogol sử dụng mỉa mai để chế giễu sự ngu ngốc, hám danh và tham lam của các nhân vật. Ông sử dụng những lời khen ngợi mỉa mai để phơi bày bản chất xấu xa của họ.

- Khoa trương: Gogol sử dụng khoa trương để tô đậm những tệ nạn xã hội. Ông phóng đại những hành động và lời nói của các nhân vật để tạo nên hiệu quả hài hước và châm biếm.

- Nghịch lý: Gogol sử dụng nghịch lý để tạo nên sự bất ngờ và hài hước. Ông đặt những điều trái ngược nhau cạnh nhau để vạch trần sự phi lý của xã hội Nga hoàng.

- So sánh ví von: Gogol sử dụng so sánh ví von để làm cho tác phẩm sinh động và giàu sức gợi hình. Ông so sánh các nhân vật với những con vật hoặc những đồ vật để làm nổi bật tính cách và bản chất của họ.

- Phân tích:

Gogol sử dụng lời thoại châm biếm, hành động mỉa mai để vạch trần thói tham lam, hối lộ của các quan chức. Không thông qua quá nhiều lời văn dẫn, Go gol sử dụng lời nói khoác lác của Khơ lét xta cốp, những hiểu biết rơi vãi nhỏ nhặt của Anna, những hành động khúm núm của thị trưởng để vạch trần bộ mặt xã hội kém hiểu biết, tiền quyền làm chủ, đồng thời mang đến tiếng cười chua cay cho người đọc.

Sau khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Qua việc đọc đoạn trích Nhân vật quan trọng và phần tóm tắt hài kịch Quan thanh tra, hãy nêu những điểm đặc sắc về xung đột và kết cấu của vở kịch.

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn, vận dụng khả năng đọc hiểu văn bản.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Xung đột:

+ Xung đột chính của vở kịch là xung đột giữa cái thiện và cái ác, giữa sự trung thực và lừa dối, giữa công lý và bất công.

+ Xung đột này được thể hiện qua nhân vật Khơ-lét-xta-cốp và các quan chức trong thị trấn.

- Kết cấu:

+ Vở kịch có kết cấu chặt chẽ, logic.

Mở đầu vở kịch là tin đồn về một quan thanh tra sắp đến thị trấn.

Cuối vở kịch, quan thanh tra thật sự đến thị trấn và mọi chuyện vỡ lở.

Sau khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo bạn, thói Khơ-lét-xta-cốp bắt nguồn từ đâu và có thể gây ra những hậu quả gì? Nêu suy nghĩ của bạn về nhận định của Gogol: “ít ai tránh được việc trở nên giống Khơ-lét-xta-cốp, dù chỉ một lần trong đời”

Phương pháp giải:

Vận dụng khả năng phân tích và tri thức Ngữ văn để thực hiện yêu cầu.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Nguồn gốc: Bắt nguồn từ tâm lý tự ti và mong muốn được công nhận

- Hậu quả:

+ Gây hoang mang và lo lắng cho người khác: Khơ-lét-xta-cốp đã khiến cho Thị trưởng và các quan chức trong thị trấn vô cùng lo sợ.

+ Gây mất niềm tin vào xã hội: Khi mọi người biết được Khơ-lét-xta-cốp là kẻ lừa đảo, họ sẽ mất niềm tin vào những người có chức có quyền.

+ Gây tổn hại đến danh dự của bản thân: Khi hành vi lừa đảo của Khơ-lét-xta-cốp bị phanh phui, ông ta sẽ bị mọi người khinh miệt và xa lánh.

- Suy nghĩ của bản thân:

+ Em đồng ý với nhận định của Gogol. Thói khoác lác là một tệ nạn cần được loại bỏ. Mỗi người cần phải rèn luyện cho mình lối sống trung thực, liêm khiết.

Kết nối đọc - viết

Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc - viết trang 139 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu suy nghĩ của bạn về cách khắc phục “thói Khơ-lét-xta-cốp”

Phương pháp giải:

Dựa vào phần phân tích ở trên

Dựa vào kĩ năng viết đoạn văn đã học

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Thói khoác lác, hay nói dối để tô vẽ bản thân, là một tệ nạn tồn tại dai dẳng trong xã hội. Nó như một rào cản ngăn con người hướng đến giá trị chân thực, làm xói mòn niềm tin và gây tổn hại đến các mối quan hệ. Khắc phục thói khoác lác là một quá trình lâu dài và cần sự chung tay của tất cả mọi người, từ bản thân mỗi cá nhân, gia đình, cho đến cộng đồng. Thói khoác lác mang lại nhiều hậu quả tiêu cực. Nó làm ảnh hưởng đến uy tín và hình ảnh của bản thân, khiến người khác mất niềm tin, xa lánh và khinh miệt. Làm thế nào để khắc phục thói khoác lác? Từ bản thân mỗi người - Nâng cao nhận thức, Hiểu rõ tác hại của thói khoác lác, ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín và hình ảnh bản thân. Rèn luyện tính trung thực: Luôn nói sự thật trong mọi tình huống, hướng đến lối sống chân thành và chính trực. Từ gia đình - Giáo dục con cái: Cha mẹ cần giáo dục con về tầm quan trọng của sự trung thực, tạo môi trường cởi mở để con chia sẻ và bộc lộ bản thân một cách chân thành. Hãy cùng nhau xây dựng một xã hội nơi mà sự trung thực được đề cao, nơi mỗi người đều tự tin vào giá trị bản thân và trân trọng những lời nói chân thành.

Bài đọc

>> Xem chi tiết: Văn bản Nhân vật quan trọng (Ni – cô – lai Gô – gôn)