Bài 9. Base - thang pH trang 39, 40, 41, 42, 43 Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức

CH tr 39 MĐ

 Tại sao khi bị ong đốt ta thường bôi vôi vào vết vết đó?

Phương pháp giải:

dựa vào đặc tính hóa học cụ thể của cơ sở để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Do trong nọc ong, kiến trúc và 1 số côn trùng khác có axit fomic. Nước vôi là bazơ Ca(OH) ₂ nên sẽ trung hòa axit sẽ làm giảm đau 

PTHH: 2HCOOH + Ca(OH) ₂   🡪 (HCOO) ₂ Ca + 2H ₂ O 

CH tr 39 CH1

Quan sát Bảng 9.1 và thực hiện các yêu cầu:

1. Công thức hóa học của các cơ sở có đặc điểm gì giống nhau?

2. Cơ sở dịch thuật có đặc điểm gì chung?

3. Thảo luận nhóm và để đưa ra khái niệm về cơ sở.

4. Em hãy nhận xét về cách gọi cơ sở tên và đọc cơ sở tên Ca(OH) ₂ .

Phương pháp giải:

Dựa vào bảng 9.1 quan sát điểm tương tự và khác nhau để trả lời câu hỏi 

Lời giải chi tiết:

1. Công thức hóa học của các cơ sở đều có Kim loại liên kết với nhóm OH.

2. Các cơ sở dịch chuyển bao gồm loại cation kim và anion OH ^-

3. Cơ sở là hợp chất gồm 1 hoặc nhiều loại nguyên tử kim loại và một hay nhiều nhóm - OH.

4. Tên cơ sở gọi = tên Kim loại (kèm hóa trị nếu kim loại có nhiều hóa trị) + hydroxit

Ca(OH) ₂ : Canxi hiđroxit 

CH tr 40

Dựa vào bảng tính tan dưới dây, hãy cho biết những base nào là base không tan và base nào là base kiềm? Viết công thức hoá học và đọc tên các base có trong bảng.

Phương pháp giải:

Dựa vào bảng tính tan và dựa vào kí hiệu để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Base không tan: Mg(OH)₂, Cu(OH)₂, Fe(OH)₂, Fe(OH)₃

Base kiềm: KOH, NaOH, Ba(OH)₂

CH tr 41 CH1

Quan sát hiện tượng và thực hiện yêu cầu:

1. Dung dịch kiềm làm đổi màu chất chỉ thị (quỳ tím, dung dịch phenolphthalein) như thế nào?

2. Nêu hiện tượng xảy ra ở thí nghiệm 2 và rút ra nhận xét.

Phương pháp giải:

Quan sát thí nghiệm hình 9.1 trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

1. Dung dịch kiềm làm đổi màu chất chỉ thị

• Quỳ tím chuyển màu xanh
• Khi nhỏ vài giọt phenolphtalein thấy dung dịch chuyển sang màu hồng

2. Hiện tượng xảy ra ở thí nghiệm 2:

Khi nhỏ vài giọt phenolphtalein thấy dung dịch chuyển sang màu hồng. 

Khi thêm từ từ acid thấy màu hồng nhạt dần sau đó chuyển thành dung dịch không màu.

Nhận xét: dung dịch NaOH đã phản ứng với HCl (dung dịch base phản ứng với dung dịch acid)

CH tr 41 CH2

1. Có hai ống nghiệm không nhãn đựng dung dịch NaOH và dung dịch HCl. Hãy nêu cách nhận biết hai dung dịch trên.

2. Ở nông thôn, người ta thường dùng vôi bột rắc lên ruộng để khử chua cho đất. Biết rằng thành phần chính của vôi bột là CaO. CaO tác dụng với H₂O tạo thành Ca(OH)₂ theo phương trình hoá học: CaO + H₂O → Ca(OH)₂. Hãy giải thích tác dụng của vôi bột.

Phương pháp giải:

Dựa vào tính chất hoá học của base và acid để trả lời câu hỏi 

Lời giải chi tiết:

1. Dùng quỳ tím để nhận biết 2 dung dịch. Nhỏ 1 - 2 giọt dung dịch vào mẩu quỳ tím

• Quỳ tím chuyển xanh là dung dịch NaOH
• Quỳ tím chuyển đỏ là dung dịch HCl. 

2.  Người ta thường vôi bột để khử chua đất trồng vì đất chua có tính axit, vôi bột có thành phần chính là CaO. Khi CaO hoạt động với H ₂ O tạo thành Ca(OH) ₂  là bazơ. Vì vậy khi axit gặp bazơ sẽ tạo thành muối trung hòa 🡪 giảm độ chua cho đất.

CH tr 42

1. Đọc giá trị pH của từng dịch dịch và cho biết dịch dịch nào có tính axit, dịch dịch nào có tính bazơ.

2. Tính chất chung của các chất dịch có giá trị pH < 7 và của các chất dịch có giá trị pH > 7 là gì?

Phương pháp giải:

Thực hiện thí nghiệm và theo dõi kết quả để trả lời câu hỏi dựa vào tính chất của axit và bazơ

Lời giải chi tiết:

2. Tính chất chung của dung dịch các chất có giá trị pH < 7 là tính axit và của dung dịch các chất có giá trị pH > 7 là tính bazơ.

CH tr 43

1.  Hãy nêu cách để kiểm tra đất trồng có bị chua hay không.

2. Hãy tìm hiểu và biết giá trị pH trong máu, trong dịch dạ dày của con người, trong nước mưa, trong đất. Nếu độ pH có giá trị của máu và dịch dạ dày ngoài khoảng chuẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe của con người như thế nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào tính chất hóa học của bazơ và các loại thuốc thử để xác định độ pH

Lời giải chi tiết:

1. Để kiểm tra đất trồng có bị chua hay không tiến hành như sau: Lấy mẫu đất trồng sau đó hòa mẫu đất trồng vào nước cửa hàng được huyền phù. Lọc lấy phần dịch vụ và thử pH bằng máy đo pH hoặc giấy đo pH.

Nếu giá trị pH thu được nhỏ hơn 7 bằng chứng đất trồng bị chua.

2. Giá trị pH:

+ Bình thường pH của máu nằm trong khoảng từ 7,35 đến 7,45

 + Dịch pH ở dạ dày có độ pH khoảng 3 - 5,5.
+ pH của nước mưa tại thành phố dao động từ 4,67 – 7,5. Ở các khu công nghiệp, nước mưa có độ pH khoảng 4,72 hoặc dao động từ 3,8 – 5,3. 

+ pH của đất khoảng từ 3 đến 10, với 7 là trung tính. Đất chua có độ pH dưới 7 và đất Kiềm có độ pH trên 7. Đất siêu axit (pH < 3,5) và đất Kiềm cực mạnh (pH > 9) rất tự nhiên.

 + Thay đổi độ pH của máu có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe nguy hiểm, bao gồm: Hen suyễn, Tiểu đường, Bệnh tim mạch, Bệnh thận, Bệnh bạch cầu, Bệnh gút,…

+ Một sự thay đổi về nồng độ pH hoặc lượng chất axit tiết trong dạ dày có thể ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa hoặc làm hỏng các bộ phận xung quanh đường tiêu hóa.

Lý thuyết

>> Xem chi tiết: Lý thuyết base - thang pH - Khoa học tự nhiên 8 - Kết nối tri thức