Khái niệm lipid

LIPID

Lipid là gì?

Lipid (hay còn gọi là chất béo) một nhóm chất đa dạng về cấu trúc nhưng mang đặc tính chung là kị nước.

Lipid bao gồm mỡ động vật, hormone sinh dục, dầu thực vật, phospholipid, sáp, một số sắc tố và vitamin.

Nguồn chất béo rất đa dạng, từ mô mỡ các loài động vật, thực vật, các loại hạt, quả khác nhau như lạc, vừng …

Lipid được chia thành mấy loại?

Lipid được chia thành 2 nhóm chính dựa vào cấu tạo: lipid đơn giản và lipid phức tạp.

Lipid đơn giản bao gồm: mỡ, dầu và sáp.

Lipid phức tạp gồm có: phospholipid, steroid.

Lipid đơn giản được cấu tạo như thế nào?

Hai loại lipid đơn giản phổ biến là mỡ (ở động vật) và dầu (ở thực vật). Hai phân tử này đều được cấu tạo từ 2 phần: 1 gốc glycerol và 3 phân tử acid béo. 

Chỉ khác ở chỗ, mỡ được cấu tạo từ các acid béo no nên có dạng rắn; còn dầu được cấu tạo từ các acid béo không no nên có dạng lỏng.

Lipid phức tạp có cấu tạo như thế nào?

Hai loại lipid phức tạp phổ biến là phospholipid và steroid nhưng hai phân tử này có cấu tạo khác hoàn toàn nhau.

Phospholipid được cấu tạo từ 1 phân tử glycerol liên kết với 2 phân tử acid béo và 1 nhóm phosphate. Phospholipid lưỡng cực (tức là một đầu ưa nước và một đầu kị nước).

Steroid cấu tạo từ phân tử alcol mạch vòng liên kết với acid béo. Một số steroid có trong cơ thể sinh vật như cholesterol, hormone sinh dục (estrogen ở nữ và testosterone ở nam), dịch mật, sắc tố carotenoid và một số vitamin (A, D, E, K).

Vai trò của lipid là gì?

Lipid đóng rất nhiều vai trò quan trọng đối với tế bào và cơ thể:

• Dự trữ và cung cấp năng lượng cho cơ thể (mỡ và dầu).

• Cấu tạo nên màng sinh chất của tế bào (phospholipid và cholesterol).

• Tham gia vào các hoạt động sinh lí của cơ thể như: quang hợp (carotenoid), tiêu hóa (dịch mật), điều hòa sinh sản (testosterone, estrogen).