Soạn bài Bí ẩn của làn nước SGK Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức

Cốt truyện xoay quanh sự kiện: tình huống trong khi tránh lũ trên ngọn cây, vợ và con của nhân vật "tôi" bị sa xuống dòng nước

Sự kiện: trong khi tránh lũ trên ngọn cây, vợ và con của nhân vật "tôi" bị sa xuống dòng nước

Cốt truyện xoay quanh sự kiện: sự kiện cơn lũ.

- Ngôi kể: thứ nhất (xưng tôi).

- Tác dụng: tạo nên tính chân thực, khiến người đọc như đang được trải qua câu chuyện tránh lũ.

- Ngôi kể: thứ nhất

- Tác dụng:

+ Cho thấy lòng nhân từ, vị tha, bao dung của nhân vật tôi.

+ Tạo nên tính chân thực, khiến người đọc như đang được trải qua câu chuyện tránh lũ.

- Câu chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ nhất, xưng “tôi”.

- Người kể chuyện trực tiếp tham gia vào câu chuyện, chứng kiến sự việc xảy ra trong truyện nên giúp câu chuyện được kể trở nên sinh động, chân thực hơn.

- Điều khiến nhân vật chết lặng là: một chị phụ nữ giở bọc chăn của đứa bé vì khi mở bọc chăn, anh nhận ra đó là bé gái của người đàn bà xa lạ chứ không phải con trai của anh. Anh ngỡ rằng khi cứu được em bé, đứa bé đó là con anh. Nhưng sự thực thì con anh đã bị dòng nước cuốn trôi.

- Vai trò của chi tiết: thể hiện nỗi đau xót, sự mất mát trong cảnh lũ

- Điều khiến nhân vật chết lặng: khi một chị phụ nữ giở bọc chăn của đứa bé, anh nhận ra đó là bé gái của người đàn bà xa lạ chứ không phải con trai của anh. Sự thực thì con anh đã bị dòng nước cuốn trôi.

- Vai trò: Chi tiết đã thể hiện chủ đề: sự chịu đựng nỗi đau, hi sinh thầm lặng vì người khác.

- Nhân vật “tôi” chết lặng khi nhìn và đón đứa con khi chị phụ nữ bế đứa bé và thay tã cho nó, phát hiện ra đứa bé không phải con của mình (ở đầu truyện, vợ của “tôi” thông báo đứa bé mình sinh ra là con trai; ở đoạn sau, “tôi” kể con gái đã trở thành một thiếu nữ)

- Chi tiết gợi sự ẩn giấu nỗi niềm thông qua lời nói, thể hiện sự chịu đựng nỗi đau, hi sinh thầm lặng vì người khác, ca ngợi lòng vị tha của con người

- Nhân vật "tôi" lại giữ bí mật đó trong lòng vì:

+ Sự mất mát người thân yêu là hoàn cảnh không thể nào thay đổi, cách tốt nhất là sống trọn vẹn với những gì đang có

+ Nếu nói ra, người con gái sẽ đau khổ và chịu thêm tổn thương mất mát.

+ Thể hiện anh là người giàu lòng nhân ái.

- Theo em, im lặng chịu đựng nỗi đau là lựa chọn tốt nhất của nhân vật vì nếu im lặng chỉ có nhân vật phải chịu nỗi đau đó còn nếu nói ra thì tất cả đều đau lòng.

- Nhân vật “tôi” lại giữ bí mật đó trong lòng vì:

+ Muốn cho đứa con tin rằng nó có một người cha thực sự, một gia đình thực sự.

+ Nếu nói ra, người con gái sẽ đau khổ và chịu thêm tổn thương mất mát.

+ Khi im lặng nghĩa là giữ lại hạnh phúc cho con, hãy coi hạnh phúc trao đi để đón lại hạnh phúc.

+ Việc giữ bí mật đó thể hiện anh là người bao dung, vị tha.

- Theo em, im lặng chịu đựng nỗi đau có là lựa chọn tốt nhất của nhân vật vì nếu im lặng chỉ có nhân vật phải chịu nỗi đau đó còn nếu nói ra thì tất cả đều đau lòng.

Nhân vật “tôi” giữ điều bí mật cho riêng mình cho thấy sự bao dung, vị tha và giàu đức hi sinh.

- Ý nghĩa của nhan đề: Thể hiện nỗi đau của nhân vật khi mất đứa con nhưng không thể nói ra được chỉ có thể đưa vào làn nước.

- Đề xuất nhan đề: "Nỗi đau mùa nước lũ" vì nhan đề này thể hiện nỗi đau của người dân sau cơn lũ.

- Nhan đề giàu hình tượng, gửi gắm thông điệp của nhà văn.

- Đề xuất: Nỗi đau đến từ làn nước.

Nhan đề tác phẩm như lời thức tỉnh về sự mong manh, ngắn ngủi của cuộc đời con người. Con người trước sự tàn khốc của thiên nhiên và chiến tranh trở nên bất lực, nhỏ bé. "Bí ẩn của làn nước" buộc con người phải suy ngẫm về kiếp người, về giá trị của cuộc sống và ý nghĩa của sự tồn tại. Nhìn chung, nhan đề "Bí ẩn của làn nước" là một sáng tạo độc đáo, góp phần tạo nên sức hấp dẫn và chiều sâu cho tác phẩm. Nhan đề khơi gợi trí tò mò, kích thích sự khám phá của người đọc, đồng thời mở ra nhiều tầng ý nghĩa để suy ngẫm về cuộc sống, về kiếp người và bản chất chiến tranh.

- Đề xuất nhan đề: Nỗi đau mùa nước lũ hoặc Khi lũ cuốn đi

- Lý do lựa chọn:

+ Theo tôi, "Nỗi đau mùa nước lũ" là nhan đề phù hợp nhất cho tác phẩm. Nhan đề này khái quát được nội dung chính của tác phẩm, đồng thời thể hiện được sự đồng cảm, chia sẻ với những mảnh đời bất hạnh.

+ Ngoài ra, nhan đề "Khi lũ cuốn đi" cũng khá ấn tượng, tạo cảm giác gấp gáp, vội vã và thể hiện được sự tàn khốc của thiên tai. Tuy nhiên, nhan đề này có phần thiếu đi sự đồng cảm với con người.