Bài 34. Nguồn carbon. Chu trình carbon và sự ấm lên toàn cầu trang 144, 145, 146 Khoa học tự nhiên 9 Chân trời sáng tạo

CH tr 144 MĐ

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 144 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Trong những năm gần đây, hiện tượng biến đổi khí hậu diễn ra hầu như ở nhiều nơi trên trái đất. Ảnh hưởng của nó ngày càng nghiêm trọng đến môi trường tự nhiên và con người. Nguyên nhân gây ra sự bất thường của khí hậu đó là do đâu? Con người đã thực hiện những biện pháp nào để làm giảm sự biến đổi đó?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức của bản thân

Lời giải chi tiết:

Nguyên nhân gây ra sự bất thường của khí hậu: do sản xuất công nghiệp, các phương tiện giao thông, khai thách khoáng sản.

Con người đã sử dụng phương tiện giao thông công cộng, trồng cây xanh và bảo vệ tài nguyên rừng,…

CH tr 144 TL

Trả lời câu hỏi Thảo luận trang 144 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Quan sát hình 34.1, hãy cho biết carbon tồn tại dưới những dạng nào trong tự nhiên?

Phương pháp giải:

Dựa vào một số dạng tồn tại phổ biến của nguyên tố carbon trong tự nhiên

Lời giải chi tiết:

Carbon tồn tại ở dạng đơn chất và hợp chất.

Đơn chất trong tự nhiên: than, kim cương

Hợp chất: khí CO₂, muối carbonate, các hợp chất hữu cơ,…

CH tr 145 LT1

Trả lời câu hỏi Luyện tập 1 trang 145 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Em hãy tìm một số vật thể trong tự nhiên có thành phần là hợp chất của nguyên tố carbon.

Phương pháp giải:

Dựa vào một số dạng tồn tại phổ biến của nguyên tố carbon trong tự nhiên

Lời giải chi tiết:

Than, kim cương, khí CO₂, đá vôi đều có thành phần là hợp chất của nguyên tố carbon

CH tr 145 TL1

Trả lời câu hỏi Thảo luận 1 trang 145 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Em hãy cho biết vì sao các nhiên liệu than mỏ, khí thiên nhiên, khí dầu mỏ, khi đốt cháy sẽ sinh ra khí CO₂.

Phương pháp giải:

Các chất chứa nguyên tố carbon khi đốt cháy sẽ sinh ra khí CO₂

Lời giải chi tiết:

Các nhiên liệu than mỏ, khí thiên nhiên, khí dầm mỏ đều chứa nguyên tố carbon nên khi đốt cháy sẽ sinh ra khí CO₂.

CH tr 145 TL2

Trả lời câu hỏi Thảo luận 2 trang 145 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Sự chuyển hóa carbon trong tự nhiên diễn ra như thế nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào chu trình carbon trong tự nhiên

Lời giải chi tiết:

Trong tự nhiên luôn có sự chuyển hóa carbon từ dạng này sang dạng khác. Sự chuyển hóa này diễn ra thường xuyên, liên tục và tạo thành chu trình khép kín được gọi là chu trình carbon.

Các quá trình trong chu trình carbon là:

Quá trình hấp thu làm giảm lượng carbon dioxide trong khí quyển

Khí carbon dioxide trong không khí được thực vật hấp thu và thực hiện quá trình quang hợp tạo ra các hợp chất hữu cơ giúp thực vật phát triển. Động vật sử dụng thực vật làm thức ăn, các hợp chất chứa carbon trong thực vật được chuyển sang động vật

Quá trình phát thải khí carbon dioxide:

Các sinh vật sống đều có sự hô hấp. Quá trình hô hấp là nguồn phát thải carbon dioxide đáng kể.

CH tr 145 TL3

Trả lời câu hỏi Thảo luận 3 trang 145 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Em hãy trình bày dưới dạng sơ đồ về vai trò của cacbon dioxide trong chu trình carbon.

Phương pháp giải:

Dựa vào chu trình carbon trong tự nhiên và vai trò của carbon trong chu trình

Lời giải chi tiết:

Sơ đồ về vai trò carbon dioxide trong chu trình carbon.

CH tr 145 LT2

Trả lời câu hỏi Luyện tập 2 trang 145 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Trong chu trình cacbon, quá trình nào đóng vai trò quan trọng nhất trong việc hấp thụ carbon dioxide từ khí quyển?

Phương pháp giải:

Dựa vào chu trình carbon trong tự nhiên và vai trò của carbon trong chu trình

Lời giải chi tiết:

Quá trình hấp thu làm giảm lượng carbon dioxide trong khí quyển được thực hiện quá trình quang hợp tạo ra các hợp chất hữu cơ giúp thực vật phát triển. Động vật sử dụng thực vật làm thức ăn, các hợp chất chứa carbon trong thực vật được chuyển sang động vật.

CH tr 146 TL1

Trả lời câu hỏi Thảo luận 1 trang 146 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Trong tự nhiên, methane được tạo thành từ đâu?

Phương pháp giải:

Dựa vào nguồn gốc của methane

Lời giải chi tiết:

Methane có thể được sinh ra khi các vi sinh vật phân hủy các chất hữu cơ trong môi trường yếm khí. Có thể được tạo ra từ các hoạt động của con gười như quá trình khai thác nhiên liệu hóa thạch, các hoạt động nông nghiệp như chăn nuôi gia súc.

CH tr 146 LT1

Trả lời câu hỏi Luyện tập 1 trang 146 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Hãy sử dụng sơ đồ tư duy để tóm tắt lại nguồn gốc của methane.

Phương pháp giải:

Dựa vào nguồn gốc của methane

Lời giải chi tiết:

CH tr 146 TL2

Trả lời câu hỏi Thảo luận 2 trang 146 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Vì sao lượng khí nhà kính trên Trái Đất ngày càng tăng?

Phương pháp giải:

Dựa vào các nguồn phát sinh khí CO₂ và CH₄

Lời giải chi tiết:

Vì khí thải của các nhà máy càng ngày càng nhiều, thêm nữa lượng phương tiện giao thông cá nhân cũng tăng dẫn đến lượng khí CO₂ tăng là nguyên nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính.

CH tr 146 LT2

Trả lời câu hỏi Luyện tập 2 trang 146 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Có ý kiến cho rằng khí nhà kính gây ảnh hưởng tiêu cực cho hành tinh xanh. Em hãy cho biết ý kiến của mình về vấn đề trên.

Phương pháp giải:

Dựa vào các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, thời tiết

Lời giải chi tiết:

Khí nhà kính tăng gây ra hiệu ứng nhà kính làm nóng lên toàn cầu. Sự nóng lên dẫn đến băng tan nhanh ở 2 cực, mức nước biển dâng lên làm nhấn chìm các vùng đất. Ngoài ra còn làm cho khí hậu biến đổi khó lường.

CH tr 147 TL

Trả lời câu hỏi Thảo luận trang 147 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Em hãy nêu một số hậu quả do biến đổi khí hậu trên thế giới.

Phương pháp giải:

Dựa vào một số bằng chứng biến đổi khí hậu, thời tiết

Lời giải chi tiết:

- Nguy cơ bị ngập lụt

- Thời tiết cực đoan

- Bão lũ, nắng nóng gây cháy rừng, sói mòn đất

CH tr 147 LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 147 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Sử dụng sơ đồ tư duy để hệ thống lại những tác động tiêu cực do biến đổi khí hậu gây ra.

Phương pháp giải:

Dựa vào các tác động tiêu cực về biến đổi khí hậu, thời tiết

Lời giải chi tiết:

CH tr 148 TL

Trả lời câu hỏi Thảo luận trang 148 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Với vai trò là một học sinh, một công dân nhỏ của nước Việt Nam, em sẽ có những hành động nào để góp phần giảm lượng khí cacbon dioxide?

Phương pháp giải:

Dựa vào một số biện pháp giảm lượng khí carbon dioxide trong phạm vi toàn cầu

Lời giải chi tiết:

Là một học sinh em có thể hưởng ứng giờ Trái Đất, sử dụng phương tiện công cộng thay vì phương tiện cá nhân, sử dụng các nguồn năng lượng tiết kiệm.

CH tr 148 LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 148 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Không chỉ Việt Nam mà thế giới cũng đều kêu gọi mọi người chung tay trồng nhiều cây xanh, phủ kín đồi trọc. Việc làm này đem lại lợi ích gì cho môi trường?

Phương pháp giải:

Dựa vào quá trình quang hợp của cây xanh

Lời giải chi tiết:

Vì quá trình quang hợp của cây xanh hấp thụ lượng khí carbon và tạo ra khí O2 làm trong lành môi trường.

CH tr 148 VD

Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 148 SGK KHTN 9 Chân trời sáng tạo

Hãy tìm hiểu và giới thiệu cho các bạn cùng biết nội dung Nghị định thư Kyoto đề cập đến vấn đề gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào sách, báo tìm kiếm trên internet

Lời giải chi tiết:

Nghị định thư Kyoto được mong đợi sẽ là một thành công trong vấn đề cắt giảm khí gây hiệu ứng nhà kính. Mục tiêu được đặt ra nhằm "Cân bằng lại lượng khí thải trong môi trường ở mức độ có thể ngăn chặn những tác động nguy hiểm cho sự tồn tại và phát triển của con người vốn chịu ảnh hưởng sâu sắc của môi trường".

Lý thuyết

>> Xem chi tiết: Lý thuyết Nguồn carbon. Chu trình carbon và sự ấm lên toàn cầu - Khoa học tự nhiên 9 Chân trời sáng tạo