Soạn bài Hoàng Lê nhất thống chí (Hồi thứ mười bốn – trích) siêu ngắn

ND chính

Câu 1

Trả lời câu 1 (trang 72 SGK Ngữ văn 9, tập 1)

- Đại ý: Đoạn trích đã tái hiện chân thực hình ảnh người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua chiến công thần tốc đại phá quân Thanh, sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh và số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống.

- Bố cục (3 phần):

+ Phần 1 (từ đầu đến...hôm ấy là ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân): Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế và thân chinh cầm quân dẹp giặc.

+ Phần 2 (tiếp theo đến...kéo vào thành): Cuộc hành quân thần tốc và chiến thắng lẫy lừng của vua Quang Trung.

+ Phần 3 (còn lại): Sự đại bại của quân tướng nhà Thanh và tình trạng thảm hại của vua tôi Lê Chiêu Thống).

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 72 SGK Ngữ văn 9, tập 1):

- Hình ảnh người anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ:

+ Con người hành động mạnh mẽ, quyết đoán.

+ Trí tuệ sáng suốt, nhạy bén

+ Ý chí quyết thắng và tầm nhìn xa trông rộng.

+ Tài dụng binh như thần

- Tác giả Ngô gia văn phái đã đứng trên tinh thần dân tộc mà phản ánh, ngợi ca hình tượng người anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 72 SGK Ngữ văn 9, tập 1):

- Sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh: Khi quân Tây Sơn đánh đến nơi, tướng thì “sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc áo giáp… Cả đội binh hùng tướng mạnh, chỉ quen diễu võ dương oai giờ đây mạnh ai nấy chạy,“đêm ngày đi gấp, không dám nghỉ ngơi”.

- Số phận của bọn vua tôi phản nước, hại dân: Lê Chiêu Thống vội vã cùng mấy bề tôi thân tín chạy bán sống bán chết, cướp cả thuyền dân để qua sông.

- Đoạn miêu tả sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh âm hưởng nhanh, gợi sự tán loạn, tan tác.

- Đoạn miêu tả tình trạng thảm hại của vua tôi Lê Chiêu Thống âm hưởng chậm toát lên sự ngậm ngùi.

- Sở dĩ có sự khác biệt đó vì: mặc dù tôn trọng tính khách quan trong phản ánh, song không thể chối bỏ được thái độ chủ quan khi quan sát, nhìn nhận: bởi vương triều nhà Lê cũng là vương triều mà tác giả đã từng thờ phụng.

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 72 SGK Ngữ văn 9, tập 1):

- Lối văn trần thuật ở hai đoạn:

+ Tả thực, với những chi tiết cụ thể.

+ Chi tiết được chọn lọc tinh tế, gợi cảm.

+ Cảm xúc của tác giả được bộc lộ thông qua những hình ảnh nghệ thuật.

Luyện tập

       Dưới sự chỉ đạo của vua Quang Trung chỉ trong vòng mười ngày quân ta đã tạo nên chiến thắng thần tốc, dẹp tan quân Thanh, khiến vua tôi Lê Chiêu Thống phải bỏ trốn trong tình cảnh thảm hại. Trước tiên, quân của vua Quang Trung tấn công nghĩa binh trấn thủ ở sông Gián, bắt sống không để sót một tên, ngăn chúng báo tin cho những đạo quân Thanh ở Hà Hồi và Ngọc Hồi, làm điều này cũng là để đảm bảo tính chất bí mật cho trận đánh. Nửa đêm ngày mồng 3 tháng Giêng năm Kỉ Dậu, vua Quang Trung cùng binh lính vây chiếm làng Hà Hồi, tước hết khí giới và lương thực của kẻ thù. Mờ sáng ngày mồng 5, vua Quang Trung cho quân dàn trận chữ nhất, phòng thủ, tấn công đều chặt chẽ, cộng với kế nghi binh, bủa vây tứ phía, tiến sát đồn Ngọc Hồi. Nhờ vào trí lược bày binh bố trận của vua Quang Trung, sự đồng lòng, dũng cảm của binh lính, cùng với sự giúp sức của trời đất, quân Thanh đại bại. Giữa trưa hôm ấy, vua Quang Trung tiến binh đến Thăng Long, rồi kéo vào thành, vua tôi nhà Lê bất ngờ, tháo chạy trong tình cảnh tủi nhục, thảm hại.

Bài đọc

>> Xem chi tiết: Văn bản Hoàng Lê Nhất thống chí