Bài 9. Ôn tập chương 2 trang 45, 46, 47 Hóa 10 Kết nối tri thức

Câu hỏi 1

Phương pháp giải:

- Tính chất và các đại lượng biến đổi tuần hoàn theo chu kì và nhóm.

- Trong một chu kì, tính kim loại giảm và bán kình nguyên tử giảm dần theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân.

- Trong một nhóm, tính phi kim giảm theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân.

- Độ âm điện giảm dần trong một nhóm và tăng dần trong một chu kì.

Lời giải chi tiết:

(1) Thứ tự giảm dần tính kim loại Y, E, X.  => Đúng

(2) Thứ tự tăng dần độ âm điện là Y, X, T. => Đúng

(3) Thứ tự giảm dần tính phi kim là T, Q. => Đúng

(4) Thứ tự giảm dần bán kính nguyên tử là Y, E, X, T. => Đúng

Đáp án D.

Câu hỏi 2

Phương pháp giải:

Chu kì 3 => có 3 lớp electron

Nhóm VIA => có 6 electron lớp ngoài cùng (6 electron hóa trị)

=> Cấu hình electron của S: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴; Z = 16

=> Có 10 electron p.

- S thuộc nhóm VIA, nguyên tố p nên oxide và hydroxide có tính acid. Công thức oxide cao nhất là SO₃, hydroxide cao nhất là H₂SO₄.

- Tính phi kim trong một nhóm giảm dần => Tính phi kim của S yếu hơn nguyên tố có Z = 8

Lời giải chi tiết:

(1) Nguyên tử S có 3 lớp electron và có 10 electron p.  => Đ

(2) Nguyên tử S có 5 electron hóa trị và 6 electron s.  => S

(3) Công thức oxide cao nhất của S có dạng SO₃ và là acidic oxide. => Đ

(4) Nguyên tố S có tính phi kim mạnh hơn so với nguyên tố có số hiệu nguyên tử là 8. => S

(5) Hydroxide cao nhất của S có dạng H₂SO₄ và có tính acid. =>Đ

Đáp án B

Câu hỏi 3

Phương pháp giải:

- Từ công thức oxide cao nhất => thứ tự nhóm của X và Y.

Lời giải chi tiết:

- Oxide cao nhất của X và Y có dạng XO và YO₃

=> X thuộc nhóm IIA, Y thuộc nhóm VIA

Các nguyên tố nhóm IIA thường là kim loại và VIA thường là phi kim

- Trong hợp chất XO, X có hóa trị II => đúng với giả thiết

- Y là phi kim nên hydroxide cao nhất của Y có tính acid.

(1) X và Y thuộc 2 nhóm A kế tiếp nhau. => S

(2) X là kim loại, Y là phi kim. => Đ

(3) XO là basic oxide và YO₃ là acidic oxid. => Đ

(4) Hydroxide cao nhất của Y có dạng Y(OH)­₆ và có tính baso. => S

Đáp án A.

Câu hỏi 4

Phương pháp giải:

a) Trong borax gồm nguyên tố Na, B, O, H.

b) Bán kính tăng dần trong một nhóm và giảm dần trong một chu kì.

c) Độ âm điện giảm dần trong một nhóm và tăng dần trong một chu kì

Lời giải chi tiết:

a)

Na nằm ở ô số 11, chu kì 3, nhóm IA, có cấu hình electron 1s²2s²2p⁶3s¹

B nằm ở ô số 5, chu kì 2, nhóm IIIA, có cấu hình electron 1s²2s²2p¹

O nằm ở ô số 8, chu kì 2, nhóm VIA, có cấu hình electron 1s²2s²2p⁴

H nằm ở ô số 1, chu kì 1, nhóm IA, có cấu hình electron 1s¹

b)

Trong chu kì 2 gồm các nguyên tố Li, B, O => bán kính nguyên tử O < B < Li

Trong nhóm IA gồm các nguyên tố H, Li, Na => Bán kính nguyên tử H < Li < Na

=> Các nguyên tố theo chiều bán kính nguyên tử tăng dần là  H, O, B, Na.

c)

Trong chu kì 2 gồm các nguyên tố Li, B, O => độ âm điện O > B > Li

Trong nhóm IA gồm các nguyên tố H, Li, Na => độ âm điện H > Li > Na

=> Các nguyên tố theo chiều độ âm điện giảm dần là  O, H, B, Na.

Câu hỏi 5

Công thức cấu tạo của phân tử cafein, một chất gây đắng tìm thấy nhiều trong cafe và trà được biểu diễn ở hình bên a) Nêu vị trí của các nguyên tố tạo nên cafein trong bảng tuần hoàn. b) So sánh tính phi kim, bán kính nguyên tử và độ âm điện của các nguyên tố đó (trừ H) và giải thích.

Phương pháp giải:

a) Các nguyên tố tạo nên cafein gồm; N, C, H, O

Lời giải chi tiết:

a)

Nguyên tố H nằm ở ô số 1, chu kì 1, nhóm IA trong bảng tuần hoàn.

Nguyên tố C nằm ở ô số 6, chu kì 2, nhóm IVA trong bảng tuần hoàn.

Nguyên tố N nằm ở ô số 7, chu kì 2, nhóm VA trong bảng tuần hoàn.

Nguyên tố O nằm ở ô số 8, chu kì 2, nhóm VIA trong bảng tuần hoàn.

b)

- Tính phi kim

Trong nhóm IA, tính phi kim giảm dần => tính phi kim H > Li

Trong chu kì 2, tính phi kim tăng dần => O > N > C > Li

=> Tính phi kim của các nguyên tố giảm dần theo thứ tự O, N, C, H

 - Bán kính nguyên tử

Trong nhóm IA, bán kính nguyên tử tăng dần => bán kính nguyên tử H < Li

Trong chu kì 2, bán kính nguyên tử giảm dần => O < N < C < Li

=> Bán kính nguyên tử của các nguyên tố tăng dần theo thứ tự H, O, N, C

 - Độ âm điện

Trong nhóm IA, độ âm điện giảm dần => độ âm điện H > Li

Trong chu kì 2, độ âm điện tăng dần => O > N > C > Li

=> Độ âm điện của các nguyên tố giảm dần theo thứ tự O > N > C > H

Câu hỏi 6

Phương pháp giải:

a) Tổng điện số đơn vị điện tích hạt nhân của A và B là 25 => Z_A + Z_B = 25.

=> Biện luận Z_A và Z_B chỉ hơn kém nhau 1 đơn vị.

b) Sự biến đổi tính chất hóa học trong một chu kì: tính acid tăng và base giảm.

Lời giải chi tiết:

a­)

Theo giải thiết ta có Z_A + Z_B = 25

Giả sử Z_A > Z_B => Z_A = Z_B + 1

Ta có Z_B + 1 + Z_B = 25

=> Z_B = 12 => Z_A = 13

- Cấu hình electron của nguyên tố B (Z = 12): 1s²2s²2p⁶3s²_. B nằm ở ô số 12, chu kì 3, nhóm IIA.

- Cấu hình electron của nguyên tố A (Z = 13): 1s²2s²2p⁶3s²3p¹_. A nằm ở ô số 13, chu kì 3, nhóm IIIA.

b) Do B và A nằm trong cùng một chu kì, Z_B < Z_A => Tính kim loại của B mạnh hơn A