Gia đình là tổ ấm nhỏ bé, là nơi mỗi con người sinh ra và lớn lên, là bến đỗ bình yên sau những sóng gió cuộc đời. Nơi đây vun đắp cho ta những giá trị đạo đức, tình yêu thương và nuôi dưỡng tâm hồn ta.
Gia đình mang ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi cá nhân. Đó là nơi ta được che chở, yêu thương và nuôi dưỡng bởi cha mẹ, được dìu dắt, đùm bọc bởi anh chị em. Gia đình là nơi ta học được những bài học quý giá về cuộc sống, về cách đối nhân xử thế, về lòng nhân ái và sự bao dung.
Tình cảm gia đình là sợi dây vô hình gắn kết các thành viên trong gia đình lại với nhau. Đó là tình yêu thương, sự quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau. Tình cảm gia đình là nguồn động lực to lớn giúp ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
Từ xa xưa, ông cha ta đã có rất nhiều bài ca dao, câu tục ngữ nói về tình cảm giữa các thành viên trong gia đình. Dưới đây là một số ca dao, tục ngữ thông dụng về tình cảm gia đình.
1. Ca dao, tục ngữ về tình cảm ông bà với con cháu
Thắp hương mà vái ông bà
Cho em lấy chú Lang Sa em nhờ
Ông bà là ngọc là vàng
Ai mà biết quý phúc rơi đầy nhà
Hỡi ai rắc muối lên này
Làm cho mái tóc của bà bạc phơ
Nụ cười đẹp khiến lòng tôi hứng khởi
Chỉ ông bà mới làm được mà thôi
Bà tôi tóc bạc da nhăn
Nhưng tôi vẫn quý vẫn thương vô cùng
Bà ơi cháu quý bà thay
Quý bà về nỗi bà hay cho quà
Ông ơi chớ vội đi xa
Để cho con cháu họp về chung vui
2. Ca dao, tục ngữ về tình cảm giữa cha mẹ và con cái
Thờ cha mẹ, ở hết lòng,
Ấy là chữ hiếu, dạy trong luân thường
Cha mẹ đòi ăn cá thu,
Gả con xuống biển mù mù tăm tăm
Bao giờ cá lý hóa long,
Đền ơn cha mẹ ẵm bồng xưa nay.
Đêm đêm con thắp đèn trời
Cầu cho cha mẹ sống đời với con
Con có cha mẹ đẻ, không ai ở lỗ nẻ mà lên.
Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ.
Của đời cha mẹ để cho,
Làm không ăn có, của kho cũng rồi.
Cây xanh thì lá cũng xanh
Cha mẹ hiền lành để đức cho con.
Đường đi những lách cùng lau
Cha mẹ tham giàu ép uổng duyên con.
Duyên sao cắc cớ hỡi duyên!
Cầm gương gương tối, cầm vàng vàng phai.
Đèn cu li nửa nước nửa dầu,
Nửa thương cha mẹ, nửa sầu nợ duyên.
Cha mẹ giàu thì con thong thả,
Cha mẹ nghèo, con cực đã gian nan.
Sáng mai kiếm củi trên ngàn,
Chiều về xuống biển mò hang cua còng.
Cá không ăn muối cá ươn,
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.
Cha mẹ giàu con có, cha mẹ khó con không
Đố ai đếm được vì sao
Đố ai đếm được công lao mẹ già.
Đói lòng ăn hột chà là
Để cơm cho mẹ, mẹ già yếu răng
Mẹ dạy thì con khéo,
Bố dạy thì con khôn.
Con có mẹ như măng ấp bẹ.
Con ơi con ngủ đi con,
Con khóc làm mẹ héo hon tấc lòng.
Cũng thì con mẹ con cha,
Cành cao vun xới, cành la bỏ liều.
Mẹ nuôi con biển hồ lênh láng,
Con nuôi mẹ kể tháng kể ngày.
Một mẹ nuôi được mười con,
Mười con không nuôi được một mẹ.
Đi khắp thế gian không ai tốt bằng Mẹ,
Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng Cha.
Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Tôm càng lột vỏ, bỏ đuôi
Giã gạo cho trắng mà nuôi mẹ già.
Nhất mẹ, nhì cha, thứ ba bà ngoại
Công cha nghĩa mẹ
Con lên ba, mẹ sa xương sườn
Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà
Cha sinh mẹ dưỡng
Cha mẹ giàu con có, cha mẹ khó con không
Tưởng rằng là đạo mẹ cha,
Con trai con gái cũng là một thương
Tu đâu cho bằng tu nhà
Thờ cha, kính mẹ, ấy là chân tu
Gió mùa thu mẹ ru con ngủ,
Năm canh chầy, thức đủ năm canh
Gió đưa cây cải lý hương,
Xa cha xa mẹ thất thường bữa ăn.
Sầu riêng cơm chẳng muốn ăn,
Đã bưng lấy bát lại dằn xuống mâm
Cơm cha áo mẹ ai ơi,
Chẳng ăn thua thiệt, chẳng chơi cũng hoài
Cồng cộc bắt cá dưới bàu,
Cho mẹ mày giàu, đám giỗ đầu heo
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con
Có cha có mẹ thì hơn,
Không cha không mẹ như đờn đứt dây
Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều
Chiều chiều ngó ngược, ngó xuôi
Ngó không thấy mẹ, ngùi ngùi nhớ thương
Ân cha nặng lắm cha ơi!
Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang.
Đói lòng ăn hạt chà là,
Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng.
3. Ca dao, tục ngữ về tình cảm anh chị em
Anh em ăn ở thuận hoà
Chớ điều chếch lệch người ta chê cười
Anh em hiền thật là hiền
Chỉ một đồng tiền làm mất lòng nhau
Anh em như thể chân tay
Cùng cha cùng mẹ việc nhà hăng say
Anh em giọt máu sẻ đôi.
Anh em thuận hòa là nhà có phúc.
Anh em như thể tay chân.
Anh em trong nhà, đóng cửa dạy nhau
Anh em trên thuận dưới hòa,
Họ hàng đẹp mặt, mẹ cha vui vầy.
Anh em như chân với tay
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận hai thân vui vầy.
Anh em khúc ruột chia hai,
Mạch còn máu chảy đứt ngoài liền trong.
Anh em cốt nhục đồng bào,
Vợ chồng là nghĩa lẽ nào chẳng thương.
Anh em như thể chân tay,
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
Chị em một ruột cắt ra
Chị không em có cũng là như không.
Chị ngã em nâng
Có anh có chị mới hay,
Không anh không chị như cây một mình
Chị em trên kính dưới nhường
Là nhà có phúc mới đường yên vui
Bồng em đi dạo vườn dưa,
Dưa đà có trái chị chưa có chồng
4. Ca dao, tục ngữ về tình cảm vợ chồng
Đạo vợ, nghĩa chồng.
Chồng loan, vợ phượng.
Chồng hòa, vợ thuận.
Vợ chồng như đũa có đôi.
Đói bụng chồng, đau lòng vợ.
Của chồng, công vợ.
Vợ chồng bén tiếng quen hơi.
Thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cũng cạn.
Có chồng như ngựa có cương
Chua cay cũng chịu, vui thương cũng nhờ.
Đốn cây ai nỡ dứt chồi,
Đạo chồng nghĩa vợ, giận rồi lại thương.
Đôi ta vợ cấy, chồng cày,
Chồng nay sương sớm, vợ nay sương chiều.
Ta nghèo vui phận ta nghèo,
Quản chi sương sớm sương chiều hở anh.
Vợ có chồng như rồng có mây,
Chồng có vợ như cây có rừng.
Chim quyên ăn trái nhãn lồng,
Thia lia quen chậu, vợ chồng quen hơi.
Chồng tiến thì vợ phải lùi,
Chồng tiến vợ tiến thì dùi phải lưng
Chồng khôn vợ được đi hài,
Vợ khôn chồng được nhiều bài cậy trông
Chồng giận thì vợ bớt lời
Cơm sôi lửa nhỏ một lời không chê
Chồng em áo rách em thương,
Chồng người áo gấm xông hương mặc người
Râu tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon
Gia đình là món quà vô giá mà mỗi người may mắn được nhận. Hãy trân trọng và gìn giữ hạnh phúc gia đình, bởi đó là kho báu quý giá nhất mà ta có được trong cuộc đời