Soạn bài Nghị luận về một vấn đề của đời sống SGK Ngữ văn 8 tập 1 Cánh diều - siêu ngắn

Định hướng

(trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

1.1. Văn bản nghị luận về một vấn đề của đời sóng rất đa dạng và phong phú nhưng yêu cầu chung của kiểu bài này là:

- Cần nêu lên được vấn đề đáng quan tâm trong đời sống.

- Trình bày rõ vấn đề và nêu ý kiến (đồng tình hay phản đối) của người viết về vấn đề đó.

- Nêu được lí lẽ và bằng chứng để thuyết phục người đọc đồng tình.

1.2. Để viết bài văn nghị luận về một vấn đề của dời sống, các em cần lưu ý:

- Xác định vấn đề của đời sống cần bàn luận. Vấn đề của đời sống rất phong phú, cần lựa chọn vấn đề gần gũi với cuộc sống, có ý nghĩa thiết thực và sâu sắc,...

- Trước khi viết cần tìm ý và lập dàn ý theo một trong các cách: đặt câu hỏi, suy luận hoặc so sánh.

- Cần nêu dược ý kiến (quan điểm) riêng của mình: khẳng định hay phủ định, đồng tỉnh hay phản đối,...

- Các lí lẽ và bằng chứng cần nêu cụ thể, phong phú và có sức thuyết phục.

Thực hành

(trang 103, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đề bài: Trình bày ý kiến của em về hiện tượng háo danh và "bệnh" thành tích

Phương pháp giải:

Dựa vào hướng dẫn để viết bài

Lời giải chi tiết:

1. Mở bài

- Giới thiệu về hiện tượng háo danh và "bệnh" thành tích

- Nêu nhận xét chung: Đây là những vấn đề tiêu cực trong xã hội, ảnh hưởng đến cá nhân và cộng đồng.

2. Thân bài

a. Giải thích vấn đề

- Háo danh: Sự ham muốn được người khác ngưỡng mộ, đề cao bằng cách khoe khoang hoặc tạo dựng những thành tựu không thực chất.

- "Bệnh" thành tích: Tư tưởng chạy theo kết quả, danh hiệu bề ngoài, không chú trọng vào giá trị thực tiễn và hiệu quả thực sự.

b. Biểu hiện của háo danh và "bệnh" thành tích

- Cá nhân:

+ Phóng đại thành tựu, cố tình khoe khoang để được công nhận.

+ Tham gia vào các hoạt động vì danh lợi hơn là vì giá trị thực.

- Trong xã hội:

+ Các cơ quan, tổ chức báo cáo thành tích vượt quá thực tế.

+ Hệ thống giáo dục chạy theo điểm số, giải thưởng mà bỏ qua mục tiêu giáo dục chân chính.

c. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng

- Áp lực từ xã hội, gia đình, công việc.

- Thói quen trọng hình thức, thích hư danh hơn giá trị thực.

- Thiếu lòng tự trọng, không chú trọng rèn luyện năng lực cá nhân.

d. Hậu quả của háo danh và "bệnh" thành tích

- Với cá nhân: Mất uy tín, mất niềm tin từ người khác, thụt lùi về năng lực.

- Với xã hội: Gây ra sự dối trá, hình thức, làm chậm sự phát triển thực chất.

e. Biện pháp khắc phục

- Giáo dục ý thức sống chân thực, đề cao giá trị thật.

- Xây dựng môi trường đánh giá công bằng, minh bạch.

- Khuyến khích cá nhân tập trung vào rèn luyện năng lực, thay vì chỉ chạy theo danh vọng.

3. Kết bài

- Khẳng định sự cần thiết của việc loại bỏ háo danh và "bệnh" thành tích.

- Nêu suy nghĩ cá nhân: Mỗi người cần sống trung thực và trân trọng giá trị thực chất để đóng góp tích cực cho xã hội.