Lý thuyết Chu trình sinh - địa - hóa và sinh quyển - Sinh 12 Cánh diều

BÀI 24. CHU TRÌNH SINH - ĐỊA - HÓA VÀ SINH QUYỂN

I. Sinh quyển và khu sinh học

1. Khái niệm sinh quyển

Sinh quyển là cấp tổ chức sống lớn nhất bao gồm toàn bộ các hệ sinh thái trên Trái Đất.

Sinh quyển là một cấu trúc hoàn chỉnh có khả năng tự điều chỉnh, trong đó sinh vật và sinh cảnh tương tác hai chiều ở trạng thái cân bằng động.

2. Khái niệm khu sinh học và đặc điểm của 1 số khu sinh học

a) Khái niệm khu sinh học

Khu sinh học (biome) là một khu vực lớn trên Trái Đất có các đặc điểm tương tự về khí hậu và có cùng một loại thảm thực vật đặc trưng.

b) Đặc điểm của một số khu sinh học

Rừng nhiệt đới:
Rừng nhiệt đới (rừng mưa nhiệt đới và rừng cận nhiệt đới) có nhiệt độ trung bình năm từ 25 - 29°C.

Rừng rụng lá ôn đới:
Rừng rụng lá ôn đới có nhiệt độ trung bình mùa đông khoảng 0°C, nhiệt độ mùa hè có thể lên đến 35°C, lượng mưa trung bình hằng năm khoảng 700 - 2 000 mm.

Khu sinh học nước ngọt:
Nước ngọt là nước có độ mặn dưới 1%. Khu sinh học nước ngọt gồm các vùng nước chảy (suối, sông) và các vùng nước đứng (ao, hồ, đất ngập nước).

Khu sinh học nước mặn:
Khu sinh học nước mặn phân vùng rõ rệt theo chiều ngang (vùng ven bờ, vùng khơi) và theo chiều thẳng đứng (tầng nước mặt, tầng giữa và tầng đáy).

3. Các biện pháp bảo vệ sinh quyển và khu sinh học

Các biện pháp giảm thiếu sự tác động có hại lên sinh quyển và khu sinh học như: giảm tiêu thụ nguyên liệu (nước, gỗ, kim loại,...), tiết kiệm và tái chế nguyên liệu; sử dụng hiệu quả năng lượng, tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời..); giảm phát thải khí nhà kính, phân loại và xử íl rác thải, giảm xả thải chất độc hại ra môi trường,... 

II. Chu trình sinh - địa - hóa

1. Khái niệm

Chu trình sinh - địa - hóa là sự tuần hoàn vật chất qua các dạng khác nhau giữa sinh vật và môi trường.

2. Một số chu trình sinh - địa - hóa

Chu trình carbon

Chu trình nitrogen

Chu trình nước