Bài 21. Alkane trang 55, 56, 57 SBT Khoa học tự nhiên 9 Chân trời sáng tạo

21.1

Hợp chất nào sau đây là hydrocarbon

A. Saccharose

B. Glucose

C. Giấm ăn

D. Methane

Phương pháp giải:

Phân loại được các hợp chất hữu cơ

Lời giải chi tiết:

Hydrocarbon là hợp chất hữu cơ chỉ chứa C và H.

Đáp án D

21.2

Hợp chất hữu cơ nào sau đây là alkane

A. Ethyl alcohol

B. Fructose

C. Propane

D. Ethylene

Phương pháp giải:

Hợp chất hữu cơ chỉ chứa nguyên tố C và H thuộc alkane

Lời giải chi tiết:

Propane thuộc hợp chất alkane

Đáp án C

21.3

Hình bên là bình chứa gas dùng cho đun nấu trong gia đình. Theo em, trong bình gas có chứa hợp chất hữu cơ gì?

A. Propane ở thể khí                                      

B. Butane ở thể khí                                                             

C. Hỗn hợp propane và butane ở thể khí

D. Hỗn hợp các khí alkane hóa lỏng

Phương pháp giải:

Liên hệ tính chất vật lí của hydrocarbon với thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

Đáp án D

21.4

Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Trong bình gas chứa các alkane ở thể lỏng

B. Biogas là sản phẩm của quá trình phân hủy hữu cơ trong điều kiện thiếu oxygen, nên thành phần của biogas chỉ gồm các hydrocarbon

C. Khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, biogas đều có chứa mehtnae

D. Mehtane là alkane dễ bay hơi nên không được dùng làm nhiên liệu

Phương pháp giải:

Liên hệ tính chất chung của các hydrocarbon.

Lời giải chi tiết:

Đáp án B

21.5

Dãy các alkane được sử dụng phổ biến trong đời sống là

A. CH₄, C₂H₆, C₃H₈, C₅H₁₂

B. C₂H₆, C₃H₈, C₄H₁₀, C₅H₁₀

C. C₂H₆, C₃H₈, C₄H₈, C₅H₁₂

D. C₂H₆, C₃H₈, C₄H₁₀, C₆H₁₂

Phương pháp giải:

Dựa vào công thức tổng quát của dãy alkane.

Lời giải chi tiết:

CH₄, C₂H₆, C₃H₈, C₅H₁₂ thuộc hợp chất alkane

Đáp án A

21.6

Đâu là tính chất vật lí cơ bản của methane trong các tính chất sau?

A. Chất lỏng, không màu, tan nhiều trong nước

B. Chất khí, không màu, tan nhiều trong nước

C. Chất khí, không màu, không mùi, nặng hơn không khí, ít tan trong nước

D. Chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí, ít tan trong nước

Phương pháp giải:

Sử dụng tính chất vật lí của methane.

Lời giải chi tiết:

Đáp án D

21.7

Điều khẳng định nào sau đây không đúng?

A. Methane là chất khí nhẹ hơn không khí

B. Methane là nguồn cung cấp hydrogen cho công nghiệp sản xuất phân bón hóa học

C. Methane là chất khí cháy được trong không khí và tỏa nhiều nhiệt

D. Methane là chất khí nhẹ hơn khí hydrogen

Phương pháp giải:

Sử dụng tính chất vật lí của methane. 

Lời giải chi tiết:

Methane có M = 16 nên nặng hơn khí hydrogen.

Đáp án D

21.8

Nến thơm hay sáp thơm sẽ tỏa ra mùi hương khi đốt. Mùi hương của nến thơm giúp thư giãn, kiểm soát tâm trạng, khử mùi hôi hiệu quả nên được nhiều người ưa chuộng. Nến thơm thường được làm từ nhiều loại sáp như sáp paraffin, sáp đậu nành, sáp ong, ... Hình bên dưới là sáp paraffin và nến được làm từ sáp. Sáp paraffin có thành phần chủ yếu là từ các alkane có số carbon ≥ 18

Một loại sáp paraffin dùng làm nến có thành phần chính là một alkane chứa 25 nguyên tử carbon trong phân tử. Vật số nguyên tử hydrogen trong phân tử alkane nói trên là bao nhiêu?

A.48                           B.50                        C.52                       D.54

Phương pháp giải:

Sử dụng công thức tổng quát của các alkane C_nH_2n+2 (n≥1)

Lời giải chi tiết:

25C sẽ có 3.2+2.23=52H.

Đáp án C

21.9

Cho các phát biểu về ứng dụng của alkane như sau:

(a) Methane, propane và butane thường được sử dụng làm khí đốt

(b) Các alkane lỏng (C₅H₁₂, C₇H₁₆, C₈H₁₈, ...) được sử dụng làm nhiên liệu như xăng, dầu.

(c) Phần lớn các alkane khí đều được sử dụng làm nhiên liệu hóa lỏng

(d) Các alkane từ C₁₁ đến C₂₀ được dùng làm nến và sáp thơm

Số phát biểu đúng là

A.2                           B.3                        C.4                       D.5

Phương pháp giải:

Liên hệ tính chất chung của các alkane.

Lời giải chi tiết:

(a) đúng

(b) đúng

(c) đúng

(d) đúng

Đáp án C

21.10

Hydrocarbon A có chứa 18,18% hydrogen theo khối lượng. Cho các phát biểu sau:

(a) A là alkane thể khí ở điều kiện thường

(b) A có 10 nguyên tử hydrogen

(c) A được dùng làm nhiên liệu cho ô tô và các phương tiện giao thông khác

(d) A có trong các bình gas dùng cho bếp gas, lò sưởi, lò nướng, ...

(e) A là thành phần chính của khí thiên nhiên

Số phát biểu đúng là

A.2                           B.3                        C.4                       D.5

Phương pháp giải:

Dựa vào công thức chung của A là C_nH_2n+2

Lời giải chi tiết:

Ta có: %m_H = 18,18%

\(\begin{array}{l} \to \frac{{2n + 2}}{{12n + 2n + 2}} = 18,18\%  \to n = 3\\CTPT:{C_3}{H_8}\end{array}\)

(a) đúng, (b) sai, (c) sai, (d) đúng, (e) sai.

Đáp án A

21.11

Phát biểu nào đúng, phát biểu nào sai trong các phát biểu sau?

a) Methane là alkane đơn giản nhất, thường được tạo ra từ sấm sét

b) Methane khi cháy sinh ra khí carbon dioxide và nước, phản ứng tỏa nhiệt

c) Mehtane còn được gọi là khí hồ ao

d) Đốt cháy hoàn toàn 1 mol methane sinh ra 1 mol CO₂ và 4 mol hơi nước

Phương pháp giải:

Sử dụng tính chất của methane.

Lời giải chi tiết:

a) sai vì không tạo ra từ sấm sét

b) đúng

c) đúng

d) sai. khi đốt cháy chỉ sinh ra 2 mol nước

21.12

Nhận định nào đúng, nhận định nào sai trong các nhận định sau?

a) Tất cả các alkane ở thế khí đều được dùng làm nhiên liệu hóa lỏng

b) Xăng, dầu có thành phần chủ yếu là các alkane ở thể lỏng

c) Khi đốt cháy alkane cho sản phẩm chủ yếu là khí carbon dioxide và hơi nước

d) Gas dùng để dun nấu có thành phần chủ yếu là propane và butane hóa lỏng, các alkane này là thể khí ở điều kiện thường và có mùi rất khó ngửi

Phương pháp giải:

Liên hệ tính chất của các alkane với thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

a) sai vì không phải tất cả alkane nào cũng được dùng làm nhiên liệu

b) đúng

c) đúng

d) đúng

21.13

Methane là thành phần chính của khí thiên nhiên, có nhiều ứng dụng trong đời sống. Trong các nhận định sau đây, nhận định nào đúng, nhận định nào sai?

a) Methane là dẫn xuất của hydrocarbon, ở điều kiện thường là chất khí không màu, không mùi, không vị

b) Methane có thể cháy trong không khí khi tiếp xúc với nguồn nhiệt độ cao và sản phẩm cháy có lượng phát thải thấp nhất so với các alkane khác

c) Methane thường được xem là nguồn năng lượng sạch do quá trình đốt cháy tạo ra ít phát thải hơn so với nhiều nhiên liệu khác

d) Methane, carbon dioxide là các khí gây ra hiệu ứng nhà kính

Phương pháp giải:

Sử dụng tính chất của methane

Lời giải chi tiết:

a) sai vì methane là alkane đơn giản nhất, không phải dẫn xuất của alkane

b) đúng

c) đúng

d) đúng

21.14

Nhận xét nào đúng, nhận xét nào sai trong các nhận xét sau đây về biogas?

a) Biogas là một loại khí tự nhiên, có thành phần chủ yếu là methane được tạo ra từ quá trình phân hủy hữu cơ bởi vi khuẩn trong điều kiện thiếu oxygen

b) Biogas là nguồn năng lượng tái tạo và thân thiện với môi trường, có thành phần chủ yếu là bao gồm các khí methane, ethane, carbon dioxide và một lượng nhỏ các khí khác như nitrogen, hydrogen sulfide, hơi nước

c) Ứng dụng của biogas rất đa dạng như làm nhiên liệu để nấu ăn, sưởi ấm, chạy một số động cơ, thắp sáng, ...

d) Biogas không chỉ giúp xử lí chất thải hữu cơ mà còn giúp giảm phát thải khí nhà kính cho methane có khả năng gây hiệu ứng nhà kính

Phương pháp giải:

Liên hệ với tính chất của methane ứng dụng trong khí biogas

Lời giải chi tiết:

a) sai vì biogas là năng lượng tái tạo không phải khí tự nhiên

b) đúng

c) đúng

d) đúng

21.15

Tại sao người ta chọn alkane làm nhiên liệu cho động cơ và làm chất đốt?

Phương pháp giải:

Sử dụng tính chất của alkane

Lời giải chi tiết:

Người ta chọn alkane làm nhiên liệu cho động cơ và làm chất đốt là vì alkane dễ cháy, khi cháy toả ra lượng nhiệt lớn 

21.16

Chất khí B là hydrocarbon có nhiều ứng dụng trong đời sống như sử dụng làm nhiên liệu trong gia đình (đun nấu), nhiên liệu chạy một số động cơ, làm nguyên liệu sản xuất nhiều hợp chất hữu cơ quan trọng như methanol, methanal, ... Mặt khác, khí B cũng là nguyên nhân gây ra các vụ nổ hầm than, là khí gây ra hiệu ứng nhà kính. Hãy xác định công thức hóa học của B, cho biết hàm lượng carbon có trong B là 75%

Phương pháp giải:

Dựa vào công thức tổng quát của B.

Lời giải chi tiết:

Ta có CTPT của B là C_nH_2n+2

\(\begin{array}{l}\frac{{12n}}{{12n + 2n + 2}}.100 = 75\% \\ \to n = 1\\ \to CTPT:C{H_4}\end{array}\)

21.17

Thành phần chính của gas, xăng, dầu là các alkane dều không mùi. Hãy cho biết:

a) Vì sao gas, xăng, dầu có mùi khó chịu?

b) Sản phẩm của quá trình đốt cháy gas, xăng, dầu có ảnh hưởng như thế nào đến môi trường

Phương pháp giải:

Liên hệ tính chất vật lý với ứng dụng đời sống

Lời giải chi tiết:

a) Gas, xăng, dầu có mùi khó chịu là vì nhà sản xuất đã thêm chất tạo mùi vào để có xảy ra sự cố cháy nổ vẫn kịp xử lý

b) Khi đốt cháy khí gas, xăng dầu không ảnh hưởng quá lớn tới môi trường bởi vì khi đốt cháy sản phẩm tạo ra là CO₂ và nước

21.18

Gas dùng để đun nấu là một hỗn hợp gồm 2 hydrocarbon X,Y hóa lỏng.

a) Hãy cho biết công thức hóa học của X, Y

b) Vì sao người ta dùng X, Y để làm gas đun nấu?

c) Vì sao người ta không dùng hôn hợp methane và ethane để sản xuất gas mà lại dùng hỗn hợp gồm X, Y để làm gas đun nấu?

Phương pháp giải:

Sử dụng kiến thức về tính chất chung của hydrocarbon

Lời giải chi tiết:

a) CTHH của X là C₃H₈ và Y là C₄H₁₀

b) Vì X và Y là các alkane dễ cháy và khi cháy tạo ra lượng nhiệt lớn

c) Bởi vì hỗn hơp butane và propane khi đốt có hiệu suát cao hơn so với methane và ethane