Bài 16: Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975 - SGK Lịch sử và Địa lí 5 Kết nối tri thức

Khởi động

Theo em, bài hát “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” của nhạc sĩ Phạm Tuyên nhắc đến sự kiện nào? Hãy chia sẻ những điều em biết về sự kiện đó. 

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức đã biết và tham khảo trên mạng

- Chỉ ra được sự kiện được nhắc đến trong bài hát

Lời giải chi tiết:

- Bài hát "Như có Bác trong ngày vui đại thắng" của nhạc sĩ Phạm Tuyên là một tác phẩm âm nhạc nổi tiếng ra đời vào năm 1975, đánh dấu sự kiện giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước - một mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam.

- Điểm nhấn của bài hát chính là điệp khúc "Như có Bác trong ngày vui đại thắng", thể hiện niềm xúc động, biết ơn sâu sắc của tác giả và người dân Việt Nam đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc. Mặc dù Bác đã không còn, nhưng hình ảnh và tư tưởng của Bác vẫn luôn sống mãi trong trái tim mỗi người dân Việt Nam, tiếp thêm sức mạnh cho họ trên con đường giành độc lập, tự do.

Khám phá 1

Đọc thông tin và quan sát các hình từ 1,2, em hãy nêu diễn biến chính của Chiến dịch Hồ Chí Minh

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Diễn biến chính chiến dịch Hồ Chí Minh (SGK trang 69)

- Chỉ ra được diễn biến chính của Chiến dịch Hồ Chí Minh

Lời giải chi tiết:

- Qua thông tin đọc được và quan sát hình ảnh, em có thể nêu diễn biến chính của Chiến dịch Hồ Chí Minh như sau:

- Sau thắng lợi trong chiến dịch Tây Nguyên và chiến dịch Huế – Đà Nẵng năm 1975, Bộ chính trị quyết định mở chiến dịch giải phóng Sài Gòn – Nam Định (Chiến dịch Hồ Chí Minh)

- Đúng 17h ngày 26/4/1975, chiến dịch bắt đầu.

- Quân giải phóng đồng loạt vượt qua tuyến phòng thủ vòng ngoài, đánh chiếm nhiều mục tiêu quan trọng rồi tiến vào trung tâm Sài Gòn.

- Ngày 28/4/1975, quân ta tấn công sân bay Tân Sơn Nhất.

- 10 giờ 45 phút ngày 30/3/1975, Quân giải phóng tiến vào Dinh Độc Lập, bắt sống toàn bộ chính quyền trung ương Sài Gòn.

- Đến 11 giờ 30 phút, lá cờ cách mạng tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, Chiến dịch toàn thắng.

Khám phá 2

Đọc thông tin, hãy kể lại một câu chuyện lịch sử về Chiến dịch Hồ Chí Minh

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 2. Kể chuyện lịch sử về Chiến dịch Hồ Chí Minh (SGK trang 70)

- Chỉ ra được câu chuyện lịch sử về Chiến dịch Hồ Chí Minh

Lời giải chi tiết:

- Câu chuyện lịch sử về Chiến dịch Hồ Chí Minh là câu chuyện về thời khắc cuối cùng của chính quyền Sài Gòn:

- Khi lá cờ cách mạng kiêu hãnh bay trên nóc Dinh Độc Lập, tổng thống Dương Văn Minh đã phải đến Đài phát thanh Sài Gòn đọc lời tuyên bố đầu hàng không điều kiện. Nội dung lời tuyên bố: khẳng định quân Việt Nam Cộng Hoà hạ vũ khí đầu hàng không điều kiện Quân giải phóng của ta, chính quyền từ trung ương đến địa phương phải giải tán hoàn toàn và trao lại cho Chính phủ cách mạng lâm thời miền Nam Việt Nam

Luyện tập 1

Hoàn thiện trục thời gian (theo gợi ý dưới đây vào vở) về một số sự kiện lịch sử trong Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Diễn biến chính chiến dịch Hồ Chí Minh (SGK trang 69)

- Chỉ ra được các sự kiện lịch sử trong chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975

Lời giải chi tiết:

Luyện tập 2

Viết một đoạn văn (khoảng 5 câu) nêu cảm nghĩ của em về một câu chuyện lịch sử trong bài học.

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức em đã biết hoặc tham khảo trên mạng

- Chỉ ra được cảm nghĩ của em về một câu chuyện lịch sử trong bài

Lời giải chi tiết:

- Qua cây chuyện kể về thời khắc cuối cùng của chính quyền Sài Gòn, có thể thấy đây là một thời khắc lịch sử của dân tộc ta. Bởi vì nó đã đánh dấu sự thất bại hoàn toàn cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ ở miền Nam. Sự sụp đổ hoàn toàn của chính quyền Sài Gòn được thể hiện qua tuyên bố đầu hàng không điều kiện của Đại tướng Dương Văn Minh. Toàn bộ người dân ở khoảnh khắc đó như vỡ oà sau rất nhiều năm chiến đấu oanh liệt để giành độc lập tự do, thống nhất cho Tổ quốc. Ngày này đã đi vào lịch sử dân tộc như một mốc son chói lọi, đưa đất nước ta bước vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Vận dụng

Sưu tầm tranh ảnh, câu chuyện về chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975 và chia sẻ với các bạn

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức em đã biết hoặc tham khảo trên mạng

- Chia sẻ những hình ảnh, câu chuyện về chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975

Lời giải chi tiết:

- Chiến dịch Hồ Chí Minh, còn được gọi là Chiến dịch Giải phóng Sài Gòn - Gia Định, là chiến dịch quân sự cuối cùng của Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam trong Cuộc Tổng tấn công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Chiến dịch diễn ra từ ngày 26 tháng 3 đến 30 tháng 4 năm 1975 và kết thúc với sự thắng lợi hoàn toàn, chấm dứt ách thống trị của Mỹ và chế độ Sài Gòn ngụy quyền ở miền Nam Việt Nam.

- Bức ảnh này ghi lại khoảnh khắc lịch sử khi xe tăng 390 của Quân Giải phóng húc đổ cổng Dinh Độc Lập, trụ sở chính của chính quyền Sài Gòn ngụy quyền vào trưa ngày 30 tháng 4 năm 1975. Bức ảnh này đã trở thành biểu tượng cho chiến thắng của Chiến dịch Hồ Chí Minh và sự sụp đổ của chế độ Sài Gòn.