Ca dao tục ngữ - Từ điển ca dao tục ngữ Việt Nam

Ai biết sông Lam

Răng là trong, là đục?

Thì biết ở đời

Răng là nhục, là vinh?

Đò em lên thác xuống ghềnh,

Nước non là nghĩa là tình ai ơi!

Ai đi cách trở sơn khê,

Nhớ tô mì Quảng, tình quê mặn nồng.

Ai đi Uông Bí, Vàng Danh

Má hồng để lại má xanh mang về.

Ai đua sông Trước thì đua

Sông Sau có miếu thờ vua thì đừng

Ai lên Đồng Tỉnh, Huê Cầu

Đồng Tỉnh bán thuốc, Huê Cầu nhuộm thâm

Nào ai đi chợ Thanh Lâm

Mua anh một áo vải thâm hạt dền.

Ai lên làng Quỷnh hái chè,

Hái dăm ba lá xuống khe ta ngồi

Ai lên nhắn chị hàng bông,

Có muốn lấy chồng thì xuống Nguyệt Viên.

Nguyệt Viên lắm lúa nhiều tiền,

Có sông tắm mát có miền nghỉ ngơi.

Chiều chiều ba đãy cá tươi,

Chẳng ăn cũng thiệt, chẳng chơi cũng hoài

Ai lên Phú Thọ thì lên

Lên non cổ tích, lên đền Hùng Vương

Đền này thờ tổ Nam Phương

Quy mô trước đã sửa sang rõ ràng

Ai ơi nhận lại cho tường

Lối lên đền Thượng sẵn đường xi măng

Lên cao chẳng khác đất bằng

Đua nhau lũ lượt lên lăng vua Hùng

Ai qua Phú Hội, Phước Thiền,

Bâng khuâng nhớ mãi sầu riêng Long Thành

Ai sang Hà Nội

Nhắn nhủ hàng hương

Giữ lấy đạo thường

Chớ đánh lửa mà đau lòng khói

Có điều chi xin người cứ nói

Có điều gì đã có chúng tôi đây

Ai về chợ huyện Thanh Vân

Hỏi thăm cô Tú đánh vần được chưa?

Đánh vần năm ngoái năm xưa,

Năm nay quên hết cũng như chưa đánh vần

Ai về đến huyện Đông Anh,

Ghé xem phong cảnh Loa Thành Thục Vương.

Cổ Loa hình ốc khác thường,

Trải qua năm tháng, nẻo đường còn đây

Ai về Hà Tĩnh thì về,

Mặc lụa chợ Hạ, uống chè Hương Sơn

Ai về Hậu Lộc Phú Điền,

Nhớ đây Bà Triệu trận tiền xung phong

Ai về nhớ vải Định Hòa,

Nhớ cau Hổ Bái, nhớ cà Đan Nê,

Nhớ dừa Quảng Hán, Lưu Khê,

Nhớ cơm chợ Bản, thịt dê Quán Lào

Ai về Nhượng Bạn thì về,

Gạo nhiều, cá lắm, dễ bề làm ăn

Ai về Tuy Phước ăn nem,

Ghé qua Hưng Thạnh mà xem Tháp Chàm

Anh về Bình Định thăm cha,

Phú Yên thăm mẹ, Khánh Hòa thăm em

Ăn cơm với cá mòi he,

Lấy chồng Cẩm Phả đun xe suốt đời

Ăn mặn, uống nước đỏ da

Nằm đất nằm cát cho ma nó hờn

Áo nhung cởi lại Linh San,

Thoắt đà thoát nợ trần hoàn lên tiên.

Giúp vua dẹp nước đã yên

Quốc dân hương lửa ức niên phụng thờ

Bánh tráng Mỹ Lồng,

Bánh phồng Sơn Đốc

Bao giờ lấp ngã ba Chanh

Để ta gánh đá xây thành Cổ Loa

Bao giờ Nhân Lý có đình,

Trạm Chay có chợ Ngọc Đình có vua.

Bao giờ Tiền Hải có chùa,

Trạm Chay có chợ thì vua ra đời

Bao giờ sóng vỗ hòn Bà,

Thì em cáo bạn ở nhà với anh

Bao phen quạ nói với diều:

Cù lao Ông Chưởng có nhiều cá tôm

Bạc Liêu nước chảy lờ dờ,

Dưới sông cá chốt, trên bờ Triều Châu

Bắc Kạn có suối đãi vàng

Có hồ Ba Bể, có nàng áo xanh

Biên Hòa bưởi chẳng đắng the,

Ăn vào ngọt lịm như chè đậu xanh

Bóng đèn là bóng đèn hoa

Ai về vùng Bưởi với ta thì về.

Vùng Bưởi có lịch có lề,

Có sông tắm mát có nghề seo can

Bối Khê, Tiên Lữ, chùa Thầy,

Đẹp thì tuyệt đẹp, chưa tày chùa Hương

Bốn mùa em chẳng phải lo,

Gạo Đồng Nai, vải Nghệ Tĩnh, em ấm no trọn đời

Cà Mau khỉ khọt trên bưng,

Dưới sông sấu lội, trên rừng cọp um

Cầm như bác mẹ chẳng sinh,

Thì em ra ở Vạn Ninh cho rồi

Chiều chiều mây phủ Sơn Trà,

Sóng xô Cửa Đại, trời đà chuyển mưa

Chợ Dinh bán áo con trai,

Triều Sơn bán nón, Mậu Tài bán kim

Cổ Loa là đất đế kinh,

Trông ra lại thấy tòa thành tiên xây

Con ơi nhớ lấy lời cha,

Gió to sóng cả đừng qua sông Rừng

Đánh giặc thì đánh giữa sông

Đừng đánh chỗ cạn mắc chông mà chìm.

Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn,

Hỏi ai gây dựng nên non nước này?

Đi mô cũng nhớ quê mình,

Nhớ Hương Giang gió mát, nhớ Ngự Bình trăng thanh

Ai về Thọ Lão hát chèo,

Có thương lấy phận nàng Kiều thì thương

Điên điển mà đem muối chua,

Ăn cặp cá nướng đến vua cũng thèm

Đô Lương dệt gấm thêu hoa,

Quỳnh Lưu tơ lụa để mà sánh đôi

Đồn rằng kẻ Trọng lắm cau,

Kẻ Cát lắm mía, kẻ Mau lắm tiền

Đông Thành là mẹ là cha,

Đói cơm, rách áo thì ra Đông Thành

Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh,

Nước Tháp Mười lóng lánh cá tôm

Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa

Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh

Nhất cao là núi Ba Vì,

Thứ ba Tam Đảo, thứ nhì Độc Tôn

Ai đi qua phố Khoa Trường

Dừng chân ngắm cảnh núi rừng xanh xanh

Dòng sông uốn khúc chảy quanh

Trên đường cái lớn bộ hành ngược xuôi

Ai đi trẩy hội chùa Hương

Làm ơn gặp khách thập phương hỏi giùm

Mớ rau sắng, quả mơ non

Mơ chua, sắng ngọt, biết còn thương chăng?

Ai qua phố Nhổn phố Lai

Dừng chân ăn miếng chả đài thơm ngon

Ngọt thay cái quả cam tròn

Vừa thơm vừa mát hãy còn ở Canh

Bến Tre nước ngọt lắm dừa,

Ruộng vườn màu mỡ biển thừa cá tôm

Sầu riêng, măng cụt Cái Mơn,

Nghêu sò Cồn Lợi, thuốc ngon Mỏ Cày

Bình Định có núi Vọng Phu,

Có đầm Thị Nại, có cù lao Xanh,

Em về Bình Định cùng anh,

Được ăn bí đỏ nấu canh nước dừa

Chẳng thơm cũng thể hoa nhài

Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An

Dẫu ai xấu xí như ma

Tắm nước Đồng Lâm cũng ra con người

Dù ai chồng rẫy, vợ chê

Bánh dày Quán Gánh thì về với nhau.

Ăn trước thì bảo người sau

Già ăn trẻ lại, gái mau đắt chồng

Đi bộ thì khiếp Hải Vân

Đi thuyền thì khiếp sóng thần, hang Dơi

Yêu nhau cho thịt cho xôi,

Ghét nhau đưa đến Kim Bôi, Hạ Bì

Đời vua Thái Tổ - Thái Tông

Con bế, con dắt, con bồng, con mang

Đời vua Thái Tổ, Thái Tông

Thóc lúa đầy đồng, trâu chẳng buồn ăn

Đường đi chín xã Sông Con,

Hỏi thăm ông Hường Hiệu có còn hay không?

Gió đưa cành trúc la đà

Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương

Mịt mù khói tỏa ngàn sương,

Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ

Hải Vân bát ngát nghìn trùng,

Hòn Hành ở đấy là trong vịnh Hàn.

Xưa nay qua đây còn truyền,

Lối đi Lô Giản thẳng miền ra khơi

Học trò trong Quảng ra thi,

Thấy cô gái Huế thì đi không đành

Hội An bán gấm bán điều

Kim Bồng bán cải, Trà Nhiêu bán hành

Gái chưa chồng nhớ hang Cắc Cớ

Trai chưa vợ nhớ hội chùa Thầy

Kẹo Mỏ Cày vừa thanh vừa béo

Gái Mỏ Cày vừa khéo, vừa ngoan

Kể chơi một huyện Thanh Trì

Có sông Tô Lịch uốn quanh xóm làng.

Bên bờ vải, nhãn, hai hàng,

Dưới sông cá lội từng đàn tung tăng

Lạy trời cho cả gió lên,

Cho cờ vua Bình Định bay trên kinh thành

Muốn ăn bông súng mắm kho,

Thì về Đồng Tháp ăn cho đỡ thèm.

Muốn ăn cơm trắng cá trê

Muốn đội nón tốt thì về làng Chuông

Muốn ăn cơm trắng cá thèn,

Thì về Đa Bút đi rèn với anh.

Một ngày ba bữa cơm canh,

Tối về quạt mát cho anh ngồi rèn

Muốn ăn cơm trắng canh cần

Thì về Đồng Lũng đan giần với anh

Nhà Bè nước chảy chia hai,

Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về

Non kia ai đắp mà cao,

Sông sâu ai bới, ai đào mà sâu?

Nước non là nước non trời

Ai phân được nước, ai dời được non

Nước Cửa Tùng vừa trong vừa mát,

Đường Cát Sơn mịn cát dễ đi

Nước ròng chảy đến Tam Giang,

Sầu đâu chín rụng lan tràn khắp nơi

Ai về Hồng Lộc thì về

Ăn cơm cá Bàu Nậy

Uống nước chè Khe Yên

Ai về thăm đất Ninh Bình,

Mà xem phong cảnh hữu tình nên thơ

Nước non, non nước như mơ,

Càng nhìn Dục Thúy càng ngơ ngẩn lòng.

 Ai là con cháu Rồng Tiên,

 Tháng hai mở hội Trường Yên thì về.

 Về thăm đô cũ Đinh Lê,

 Non xanh nước biếc bốn bề như tranh.

Ai về thăm chợ Năm Dân,

Kim Sơn vùng biển xa gần nức danh.

Cảnh người đẹp tựa bức tranh,

Bộn bề sản vật đua ganh bốn mùa.

Đức Thọ gạo trắng nước trong

Ai về Đức Thọ thong dong con người

Ai về Xuân Vũ, Ninh Vân,

Làng nghề chạm đá xa gần nức danh

Yên Mạc có món nem chua,

Thơm ngon nổi tiếng đến vua cũng thèm

Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ,

Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn.

Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn,

Hỏi ai gây dựng nên non nước này?

Đường vô xứ Nghệ quanh quanh,

Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.

Quê ta mía ngọt Nam Đàn

Bùi khoai chợ Rộ, thơm cam Xã Đoài

Bến Tre biển rộng sông dài,

Ao trong nuôi cá, bãi ngoài thả nghêu

Muốn ăn gạo trắng nước trong 

Vượt qua đèo Ách vào trong Mường Lò 

Sông Lô một dải trong ngần,

Thảnh thơi ta rũ bụi trần cũng nên.

Làng ta phong cảnh hữu tình

Dân cư giang khúc như hình con long

Nhờ trời hạ kế sang đông,

Làm nghề cày cấy vun trồng tốt tươi.

Bích Chu đan cót đan nong

Vân Giang nấu rượu, làng Thùng đánh dao

Mưa từ Ba Dội mưa ra,

Mưa khắp thiên hạ, mưa qua Đồn Vàng.

Gió đưa quanh đưa về Hùng Nhĩ,

Bây giờ đây anh nghĩ làm sao?

Trận này rồng cá kết giao.

Sông Thao nước đục người đen,

Ai lên phố Ẻn cũng quên đường về.

Sông Thao nước đỏ như son,

Người đi có nhớ nước non quê mình?