Lý thuyết Carboxylic acid - Hóa học 11 - Cánh diều

Bài 19

CARBOXYLIC ACID

I.Khái niệm và danh pháp

1.Khái niệm

-Carboxylic acid là những hợp chất hữu cơ mà trong phân tử chứa nhóm carboxyl (-COOH) liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon hoặc nguyên tử hydrogen.

-Công thức chung của carboxylic acid no, đơn chức, mạch hở: C_nH_2n+1COOH (n≥0).

2.Danh pháp

-Danh pháp thay thế monocarboxylic acid mạch hở:

Tên carboxylic acid = Tên hydrocarbon (bỏ e) + oic + acid

-Một số carboxylic acid cũng có tên thông thường.

II.Tính chất vật lý

-Ở điều kiện thường, các carboxylic acid đều ở thể lỏng hoặc rắn.

-Nhiệt độ sôi của carboxylic acid cao hơn của các alcohol có cùng số nguyên tử carbon.

-Các carboxylic acid có C1-C3 tan vô hạn trong nước, khi số nguyên tử carbon tăng thì độ tan giảm dần.

III.Tính chất hóa học

1.Tính acid

-Dung dịch carboxylic acid làm quỳ tím chuyển thành màu đỏ.

a)Phản ứng với kim loại.

-Dung dịch caroxylic acid phản ứng được với các kim loại đứng trước hydrogen.

CH₃COOH + Mg → (CH₃COO)₂Mg + H₂

b)Phản ứng với base và oxide base

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

2CH₃COOH + MgO → (CH₃COO)₂Mg + H₂O

c)Phản ứng với muối

2CH₃COOH + Na₂CO₃ → 2CH₃COONa + H₂O + CO₂

2.Phản ứng ester hóa

IV.Ứng dụng và điều chế

1.Ứng dụng

-Carboxylic acid có nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực như: thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, y tế, phẩm nhuộm, tổng hợp hữu cơ,…

-Acetic acid dùng làm giấm; dùng trong công nghiệp dệt, dược phẩm, sản xuất nước hoa,…

2.Điều chế

-Trong công nghiệp, các carboxylic acid được sản xuất bằng phương pháp oxi hóa các alkane:

-Phương pháp lên men:

Sơ đồ tư duy về carboxylic acid: