Bài 21. Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo - SBT Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Cánh diều

Câu 1

Nội dung nào dưới đây là đúng hoặc không đúng quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc nội dung trong bảng và chỉ ra được nội dung đó là đúng hoặc không đúng quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

Lời giải chi tiết:

Câu 2

Hành vi nào dưới đây là thực hiện đúng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

A. Ép buộc người khác theo tôn giáo mà mình đang theo.

B. Cản trở người khác theo tôn giáo mới.

C. Bỏ tôn giáo này để theo tôn giáo khác.

D. Tuyên truyền, kích động chia rẽ tôn giáo.

Phương pháp giải:

Đọc và nghiên cứu lại nội dung Bài 21: Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo – SGK Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 để trả lời câu hỏi trắc nghiệm.

Lời giải chi tiết:

Chọn C. Bỏ tôn giáo này để theo tôn giáo khác.

Giải thích: Bỏ tôn giáo này để theo tôn giáo khác là hành vi thực hiện đúng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

Câu 3

Hãy nêu ví dụ về hành vi, việc làm tôn trọng và hành vi, việc làm vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

Phương pháp giải:

Nêu được ví dụ về hành vi, việc làm tôn trọng và hành vi, việc làm vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

Lời giải chi tiết:

Câu 4

Hành vi nào dưới đây vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

A. Khuyên nhủ người khác theo tôn giáo mới.

B. Vận động đồng bào tôn giáo giữ gìn trật tự, an ninh.

C. Tham gia các lễ hội tôn giáo.

D. Phân biệt đối xử giữa nhân viên có tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau.

Phương pháp giải:

Đọc và nghiên cứu lại nội dung Bài 21: Quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo – SGK Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 để trả lời câu hỏi trắc nghiệm.

Lời giải chi tiết:

Chọn D. Phân biệt đối xử giữa nhân viên có tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau.

Giải thích: Điều 5, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016 đã quy định nghiêm cấm hành vi phân biệt đối xử, kỳ thị vì lý do tín ngưỡng, tôn giáo.

Câu 5

Hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo có thể gây ra hậu quả gì cho đất nước, xã hội và con người?

A. Gây mất trật tự, an toàn xã hội.

B. Xâm phạm an ninh quốc gia.

C. Gây thiệt hại về tinh thần cho xã hội.

D. Gây thiệt hại về tài sản cho Nhà nước.

E. Xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác.

G. Xâm hại các giá trị đạo đức của xã hội.

H. Gây hậu quả xấu đến tài sản và tính mạng của người dân.

Phương pháp giải:

Đọc và chỉ ra được hậu quả của hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo có thể gây ra cho đất nước, xã hội và con người.

Lời giải chi tiết:

Hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo có thể gây ra hậu quả:

A. Gây mất trật tự, an toàn xã hội.

B. Xâm phạm an ninh quốc gia.

D. Gây thiệt hại về tài sản cho Nhà nước.

E. Xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác.

H. Gây hậu quả xấu đến tài sản và tính mạng của người dân.

Câu 6

Theo em, những hành vi nào dưới đây vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo? Vi phạm như thế nào?

A. Do có niềm tin vào tôn giáo mới, anh Q quyết định từ bỏ tôn giáo của mình để theo một tôn giáo khác.

B. Anh K ép buộc, doạ nạt nhiều người để buộc họ phải theo tôn giáo của anh.

C. Anh M ép buộc vợ mình là chị N phải bỏ tôn giáo của chị để theo tôn giáo mà anh đang theo.

D. Ông S cùng mấy người bạn mở cơ sở đào tạo tôn giáo để thu hút trẻ em dưới 15 tuổi đi xin tiền từ thiện mang về cho nhóm của ông.

E. Ông N thường xuyên tham gia hoạt động tuyên truyền chia rẽ, gây mất đoàn kết giữa các tôn giáo ở quê mình.

Phương pháp giải:

Đọc và chỉ ra được hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Phân tích được hành vi vi phạm đó.

Lời giải chi tiết:

- Những hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo là: 

B. Anh K ép buộc, doạ nạt nhiều người để buộc họ phải theo tôn giáo của anh.

C. Anh M ép buộc vợ mình là chị N phải bỏ tôn giáo của chị để theo tôn giáo mà anh đang theo.

D. Ông S cùng mấy người bạn mở cơ sở đào tạo tôn giáo để thu hút trẻ em dưới 15 tuổi đi xin tiền từ thiện mang về cho nhóm của ông.

E. Ông N thường xuyên tham gia hoạt động tuyên truyền chia rẽ, gây mất đoàn kết giữa các tôn giáo ở quê mình.

- Phân tích cụ thể:

+ Hành vi ép buộc, doạ nạt nhiều người để buộc họ phải theo tôn giáo của anh K đã vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 5 Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016.

+ Hành vi ép buộc chị N phải bỏ tôn giáo của chị để theo tôn giáo mà anh M đang theo đã vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 5 Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016

+ Hành vi của ông S đã vi phạm quy định tại khoản 5 Điều 5 Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016.

+ Hành vi của ông N đã vi phạm quy định tại điểm d) khoản 2 Điều 5 Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016.

Câu 7

Đọc thông tin

PHỤ NỮ VÙNG ĐỒNG BÀO CÓ ĐẠO Ở CAN LỘC 

LAN TOẢ TINH THẦN SỐNG “TỐT ĐỜI, ĐẸP ĐẠO”

Bằng nhiều hoạt động thiết thực để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho hội viên, mô hình câu lạc bộ “Phụ nữ sống tốt đời, đẹp đạo” tại các giáo xứ ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh đang ngày càng lan tỏa sâu rộng, thu hút đông đảo hội viên tham gia sinh hoạt.

Buổi sinh hoạt nhóm của phụ nữ thôn Trung Ngọc - thôn giáo toàn tòng ở xã Gia Hanh diễn ra tại nhà Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ Võ Thị Nghiệm - Chủ nhiệm Câu lạc bộ “Phụ nữ sống tốt đời, đẹp đạo” của thôn thu hút đông đảo hội viên tham gia.

Với việc tổ chức sinh hoạt theo định kì 3 tháng/lần, nội dung mà ban chủ nhiệm câu lạc bộ hướng tới là phổ biến thông tin, các nhiệm vụ trọng tâm của công tác hội và địa phương; tuyên truyền chủ trương, đường lối; động viên chị em phát huy vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc, góp phần xây dựng quê hương.

Các buổi sinh hoạt cũng đã trở thành diễn đàn để chị em trao đổi kinh nghiệm trong sản xuất, chăn nuôi, ứng dụng khoa học kĩ thuật và gây quỹ để chia sẻ khó khăn, giúp nhau phát triển kinh tế.

Từ sự đi đầu của những hội viên nòng cốt, đến nay, hoạt động của câu lạc bộ đã đi vào chiều sâu, mang tính bền vững, đặc biệt là phong trào nuôi lợn nhựa, hũ gạo tiết kiệm, giúp nhau chỉnh trang vườn hộ,... được chị em hưởng ứng tích cực. Ngoài mỗi năm thu về hơn 2 triệu đồng tiền tiết kiệm và hơn 100kg gạo để trao tặng các hội viên có hoàn cảnh khó khăn, chị em trong câu lạc bộ còn nhận các công trình làm giao thông, cấy lúa thuê để gây quỹ hoạt động.

Từ hoạt động hiệu quả, câu lạc bộ “Phụ nữ sống tốt đời, đẹp đạo” đầu tiên ở thôn Trung Ngọc, đến nay mô hình này đã lan tỏa ở 5 thôn đồng bào có đạo ở xã Gia Hanh. Mô hình ngày càng phát huy hiệu quả bởi cách làm mới của địa phương đó là việc kết nghĩa giữa các thôn lương và giáo. Theo đó, trong mỗi hoạt động, nhất là việc hưởng ứng các phong trào xây dựng nông thôn mới, phong trào “5 không 3 sạch”,... đều có dấu ấn của tinh thần đoàn kết, của tình làng nghĩa xóm trong cộng đồng dân cư.

Hiện nay, các phong trào của phụ nữ Gia Hanh ngày càng thu hút đông đảo chị em tham gia sinh hoạt. Tỉ lệ tập hợp hội viên từ 50% năm 2020 đã tăng lên 72% năm 2022. Trong năm 2022, các chi hội đã trồng và chăm sóc hơn 5 000m bờ rào xanh; giúp chỉnh trang 30 vườn hộ; giúp 120 hộ gia đình xây dựng tiêu chí “5 không 3 sạch”,.... Và từ các hoạt động kêu gọi, gây quỹ, phụ nữ Gia Hanh cũng đã nhận đỡ đầu 6 trẻ mồ côi có hoàn cảnh khó khăn mỗi tháng 300 ngàn đồng/cháu.

(Theo baohatinh.vn, ngày 02/11/2022)

Thông tin trên cho thấy phụ nữ ở huyện Can Lộc đã thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tôn giáo như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc thông tin và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Phụ nữ ở huyện Can Lộc đã thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tôn giáo:

- Mô hình câu lạc bộ “Phụ nữ sống tốt đời, đẹp đạo” tại các giáo xứ ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh đang ngày càng lan tỏa sâu rộng, thu hút đông đảo hội viên tham gia sinh hoạt.

- Các buổi sinh hoạt của câu lạc bộ đã trở thành diễn đàn để chị em trao đổi kinh nghiệm trong sản xuất, chăn nuôi, ứng dụng khoa học kĩ thuật và gây quỹ để chia sẻ khó khăn, giúp nhau phát triển kinh tế.

- Hoạt động của câu lạc bộ đã đi vào chiều sâu, mang tính bền vững, đặc biệt là phong trào nuôi lợn nhựa, hũ gạo tiết kiệm, giúp nhau chỉnh trang vườn hộ,... được chị em phụ nữ hưởng ứng tích cực.

Câu 8

Bà Y mở một cơ sở tôn giáo nhỏ để nuôi dạy trẻ em mồ côi, cơ nhỡ. Sau hai năm hoạt động, cơ sở của bà đã nhận được nhiều tiền tài trợ từ các nhà hảo tâm trong nước. Nhưng thực chất, bà Y chỉ mượn danh nghĩa nuôi trẻ mồ côi để có hành vi trục lợi. Trẻ em mồ côi ở cơ sở phải lao động và có cuộc sống vất vả, không được chăm sóc như bà vẫn thường quảng cáo, tuyên truyền.

a) Theo em, bà Y đã có hành vi nào vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo?

b) Bà Y có thể phải chịu trách nhiệm pháp lí nào từ hành vi của mình không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc trường hợp và trả lời các câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a) Bà Y đã thực hiện hành vi bị pháp luật nghiêm cấm trong hoạt động tôn giáo “Lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo để trục lợi” theo khoản 5 Điều 5 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016.

b) Bà Y có thể phải chịu trách nhiệm pháp lí từ hành vi vi phạm của mình:

- Việc bà Y mở cơ sở tôn giáo để có hành vi trục lợi, lừa dối thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng theo quy định tại khoản 4 Điều 7 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP.

- Hành vi của bà Y có thể bị xử lí hình sự theo Điều 331 Bộ luật Hình sự quy định về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, có thể bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Nếu phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm.

Câu 9

Trước khi lấy chồng, chị Vân vẫn theo đạo Phật. Đến khi lấy chồng, chị Vân muốn thôi đạo Phật để theo đạo Thiên Chúa là đạo mà chồng chị đang theo. Biết tin, bà X là mẹ của chị Vân tìm mọi cách để cản trở chị theo đạo Thiên Chúa. Bà còn doạ sẽ từ bỏ chị Vân nếu chị quyết định theo tôn giáo mới.

a) Hành vi của bà X đã vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo như thế nào? Hành vi đó có thể bị xử lí như thế nào?

b) Chị Vân có thể làm gì trong trường hợp này?

Phương pháp giải:

Đọc trường hợp và trả lời các câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a) Hành vi của bà X vi phạm khoản 2 Điều 5 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, vì đã “Cản trở người khác theo hoặc không theo một tín ngưỡng, tôn giáo”. Tuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm, hành vi của bà có thể bị xử lí vi phạm hành chính hoặc xử lí hình sự theo Điều 64 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016.

b) Trong trường hợp này, chị Vân vẫn có quyền thôi đạo Phật để theo đạo Thiên chúa cùng với chồng mà không bị phụ thuộc vào sự ngăn cản của mẹ mình là bà X.

Câu 10

Gia đình ông bà An thực hiện tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, cứ vào ngày mùng một và ngày mười lăm hằng tháng là gia đình lại thắp hương cúng lễ gia tiên để tỏ lòng biết ơn tổ tiên, biết ơn nguồn cội của gia tộc. Là người con của gia đình, chị em Hương rất ủng hộ truyền thống này của gia đình mình.

Trong trường hợp trên, gia đình ông bà An đã thực hiện quyền tự do tín ngưỡng như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc trường hợp và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Ông bà An đã thực hành lễ nghi tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên (cứ vào ngày mùng một và ngày mười lăm hằng tháng là gia đình lại thắp hương cúng lễ gia tiên để tỏ lòng biết ơn tổ tiên, biết ơn nguồn cội của gia tộc).

Câu 11

Chị Minh và anh Nhân yêu nhau đã hơn 2 năm và có ý định kết hôn cùng nhau vào năm nay. Khi chị Minh nói với bố mẹ về chuyện này thì bố mẹ chị kịch liệt phản đối. Lí do phản đối của bố mẹ cho Minh thật đơn giản: Chị Minh và anh Nhân không cùng theo một đạo. Chị Minh hoang mang, không biết phải làm thế nào.

a) Bố mẹ chị Minh có quyền ngăn cản chị kết hôn cùng anh Nhân chỉ vì lí do khác tôn giáo không? Vì sao?

b) Chị Minh có thể làm gì để bảo vệ quyền của mình mà vẫn giữ được tình cảm với bố mẹ?

Phương pháp giải:

Đọc trường hợp và trả lời các câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a) Bố mẹ chị Minh không quyền ngăn cản chị kết hôn cùng anh Nhân chỉ vì lí do khác tôn giáo, vì việc cản trở kết hôn vì lí do tôn giáo vừa vi phạm quy định pháp luật về hôn nhân và gia đình; vừa vi phạm quy định pháp luật về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

b) Để bảo vệ quyền của mình mà vẫn giữ được tình cảm với bố mẹ, chị Minh nên giải thích để bố mẹ hiểu các quy định của pháp luật về tự do tín ngưỡng, tôn giáo và các quy định pháp luật về hôn nhân và gia đình.