Giải phần I Viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề văn hóa dân gian - CTST

1. Đọc ngữ liệu tham khảo, tìm hiểu cách viết báo cáo Câu 1

Bài báo cáo nghiên cứu về vấn đề gì? Câu hỏi nghiên cứu là gì?

Phương pháp giải:

- Nêu ra vấn đề mà bài báo cáo nghiên cứu.

- Nêu ra câu hỏi nghiên cứu.

Lời giải chi tiết:

- Bài báo cáo nghiên cứu về phương thức câu đố và hát đố trong dân gian về tự nhiên của các dân tộc miền núi phía Bắc.

- Câu hỏi nghiên cứu: câu đố, hát đố dân gian về tự nhiên của các dân tộc miền núi phía Bắc có đặc điểm gì về phương thức biểu đạt.

1. Đọc ngữ liệu tham khảo, tìm hiểu cách viết báo cáo Câu 2

Tóm tắt ý chính của bài báo cáo. Từ đó, bạn hãy nhận xét về bố cục của bài báo cáo.

Phương pháp giải:

- Tóm tắt ý chính của bài báo cáo.

- Nêu ra nhận xét về bố cục của bài báo cáo.

Lời giải chi tiết:

1. Cơ sở lí luận: Khai niệm về câu đố, hát đố dân gian, phương thức biểu đạt. Ý nghĩa về việc tìm hiểu phương thức biểu đạt câu đố, hát đố dân gian về tự nhiên của một số dân tộc miền núi phía Bắc.

2. Câu đố khám phá hiện thực bằng trực giác và liên tưởng: Nhờ cách chuyển nghĩa độc đáo, có cơ sở trực giác và liên tưởng, những câu đố dân gian của một số dân tộc miền núi phía Bắc đã giúp người đọc khám phá được đặc điểm của tự nhiên qua cách nhìn, cảm nhận của tác giả.

3. Hát đố – lối biểu đạt đồng hành lí trí và cảm xúc: Hát đố có phương thức biểu đạt gắn liền với các hình thức đối đáp giao duyên, thử tài của nhân dân. Do vậy thường chọn lối biểu đạt giàu lí trí, sáng tạo nhằm tạo bầu không khí hòa hợp.

4. Kết luận: Sự độc đáo, thú vị trong phương thức biểu đạt của câu đố, hát đố về tự nhiên của một số dân tộc miền núi phía Bắc.

1. Đọc ngữ liệu tham khảo, tìm hiểu cách viết báo cáo Câu 3

Nội dung chính của phần Tóm tắt và Kết luận là gì?

Phương pháp giải:

-Đọc kĩ phần Tóm tắt - Kết luận

- Nêu nội dung chính của phần Tóm tắt – Kết luận.

Lời giải chi tiết:

- Phần Tóm tắt: nêu ra bối cảnh, câu hỏi, phương pháp nghiên cứu.

- Phần Kết luận: Khái quát kết quả nghiên cứu, trả lời câu hỏi nghiên cứu đặt ra ở đầu bài.

1. Đọc ngữ liệu tham khảo, tìm hiểu cách viết báo cáo Câu 4

Bài báo cáo đã sử dụng hai thao tác nghiên cứu là thao tác tổng hợp lí thuyết; thao tác phân tích và tổng hợp. Hai thao tác này được thể hiện như thế nào trong bài báo cáo trên?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ hai bài báo cáo

- Nêu cách thể hiện của thao tác tổng hợp lý thuyết; thao tác phân tích và tổng hợp trong bài báo cáo trên.

Lời giải chi tiết:

- Phương pháp tổng hợp lý thuyết: đọc các tài liệu nghiên cứu để tổng hợp khái quát khái niệm câu đố dân gian, hất đổ dân gian, phương thức biểu đạt, thể hiện trong mục 1 của bài báo cáo.

- Phương pháp phân tích và tổng hợp: phân tích những câu đố, hát đố dân gian của một số dân tộc miền núi phía Bắc → khái quát, tổng hợp những phương thức biểu đạt đặc trưng của các hình thức diễn xướng dân gian này → nhận xét, đánh giá về giá trị biểu đạt và thẩm mĩ của chúng. Phương pháp này thể hiện chủ yếu ở mục 2 và mục 3 của bài báo cáo.

1. Đọc ngữ liệu tham khảo, tìm hiểu cách viết báo cáo Câu 5

Bạn hãy nhận xét về cách sử dụng cước chú và phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ trong bài báo cáo trên.

Phương pháp giải:

Nhận xét về cách sử dụng cước chú và phương tiện gia tiếp phi ngôn ngữ trong bài báo cáo 

Lời giải chi tiết:

Các cước chú và phương tiện phi giao tiếp ngôn ngữ sử dụng liên kết với nội dung của bài báo cáo; góp phần bổ sung thông tin để làm rõ nội dung kết quả nghiên cứu.

1. Đọc ngữ liệu tham khảo, tìm hiểu cách viết báo cáo Câu 6

Từ bài báo cáo, bạn hãy nêu cú pháp trình bày và cách thức sắp xếp tài liệu tham khảo.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ bài báo cáo trên.

- Nêu ra cú pháp trình bày và cách thức sắp xếp tài liệu tham khảo.

Lời giải chi tiết:

- Cú pháp trình bày các tài liệu tham khảo như tên sách, tên tác giả, nơi xuất bản.

- Các tài liệu tham khảo như tài liệu các quyển sách giấy được xuất bản đượ sắp xếp theo tên tác giả.

2. Thực hành viết báo cáo theo quy trình Câu 1

Bạn hãy tóm tắt quy trình viết bài báo cáo kết quả nghiên cứu văn học dân gian theo mẫu sau:

Phương pháp giải:

Tóm tắt quy trình viết báo cáo kết quả nghiên cứu văn hóa dân gian.

Lời giải chi tiết:

2. Thực hành viết báo cáo theo quy trình Câu 2

Từ kết quả nghiên cứu vấn đề văn học dân gian bạn đã thu nhận được, hãy tìm ý và lập dàn ý cho bài báo cáo, chia sẻ với các thành viên trong lớp để cùng góp ý, chỉnh sửa. Khi chia sẻ, tập trung góp ý tính logic của các luận điểm/ đề mục.

Phương pháp giải:

- Tìm ý, lập dàn ý cho bài báo cáo.

- Thảo luận với các thành viên tron lớp góp ý, tập trung vào tính logic của các luận điểm, đề mục.

Lời giải chi tiết:

* Lập dàn ý:

- Mở bài: Xác định được vấn đề của bài báo cáo

- Thân bài:

+ Xác lập các luận điểm chính

+ Tìm ra các luận cứ, các dẫn chứng minh họa cho các luận điểm

+ Đưa ra ví dụ minh họa.

- Kết bài: 

+Khái quát được vấn đề cần báo.

+Đưa đề mục cho bài báo cáo.

2. Thực hành viết báo cáo theo quy trình Câu 3

Viết phần Tóm tắt cho bài báo cáo, sau đó trao đổi với các thành viên khác trong lớp để cùng góp ý, chỉnh sửa.

Phương pháp giải:

- Viết phầm Tóm tắt của bài báo cáo.

- Trao đổi với các thành viên khác để góp ý, chỉnh sửa.

Lời giải chi tiết:

Tập trung vào luyện tập kĩ năng viết phần Tóm tắt bằng cách trả lời các câu hỏi:

- Hiện tượng này dẫn đến vấn đề nào?

- Hoàn cảnh nào tác động đến vấn đề nghiên cứu?

- Bạn nghiên cứu vấn đề này nhầm mục đích gì? Đề tài mang lại những kiến thức nào mới mẻ?

- Bạn đã sử dụng phương pháp nào để nghiên cứu nó?

- Kết quả nhận được sau khi làm là gì?