Bài 4. Sự biến đổi hóa học của chất trang 20, 21, 22 SGK Khoa học 5 Cánh diều

CH tr 20 MĐ

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 20 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Nêu một số cách em có thể làm để biến đổi một tờ giấy.

Phương pháp giải:

Học sinh suy nghĩ và trả lời.

Lời giải chi tiết:

Một số cách em có thể làm để biến đổi một tờ giấy: Gấp đôi tờ giấy lại, vo viên tờ giấy, đốt cháy tờ giấy…

CH tr 20 CH 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 20 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Sự biến đổi của đường trong trường hợp nào dưới đây là biến đổi hoá học và trường hợp nào không phải biến đổi hoá học? Vì sao?

Trường hợp 1: Hoà tan đường trong nước.

Phương pháp giải:

Quan sát 2 hình trên.

Lời giải chi tiết:

Sự biến đổi của đường trong trường hợp 2 là biến đổi hoá học, trường hợp 1 không phải là biến đổi hóa học. Vì trường hợp 2 có sự thay đổi về màu sắc, mùi vị còn trường hợp 1 thì không.

CH tr 21 CH 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 21 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Tìm hiểu sự biến đổi của gạo

▪ Chuẩn bị:

Phương pháp giải:

Dựa vào sự biến đổi của gạo

Lời giải chi tiết:

Hạt gạo khi được nghiền nhỏ có sự biến đổi trạng thái so với hạt gạo chưa nghiền: từ dạnghạt trở thành dạng bột.

CH tr 21 CH 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 21 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Gạo và cơm có màu sắc, mùi, vị giống nhau không? 

Phương pháp giải:

Dựa vào sự biến đổi của gạo.

Lời giải chi tiết:

Gạo và cơm có màu sắc, mùi, vị không giống nhau.

CH tr 21 CH 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 21 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Khi nấu thành cơm, hạt gạo đã có sự biến đổi gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào sự biến đổi của gạo

Lời giải chi tiết:

Khi nấu thành cơm, hạt gạo đã có sự biến đổi về chất hay có xảy ra sự biến đổi hoá học.

CH tr 21 CH 4

Trả lời câu hỏi 4 trang 21 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Tìm hiểu sự biến đổi của vỏ trứng

▪ Chuẩn bị: Ba mảnh vỏ trứng gà (kí hiệu 1, 2, 3), nước, giấm, hai cốc thuỷ tinh (A và B) và một khay đựng.

▪ Tiến hành:

- Đặt vỏ trứng 1 vào cốc A, vỏ trứng 2 vào cốc B, vỏ trứng 3 để nguyên trên khay (hình 4).

- Dự đoán vỏ trứng trong giấm, trong nước hay để nguyên sẽ bị biến đổi hoá học.

- Đổ giấm vào cốc A, đổ nước vào cốc B sao cho ngập vỏ trứng (hình 5). Quan sát hiện tượng xảy ra trên vỏ trứng trong mỗi cốc.

- Sau 5 phút, lấy vỏ trứng trong mỗi cốc ra khay, quan sát, chạm tay vào bề mặt vỏ trứng để cảm nhận và so sánh vỏ trứng 1, 2, 3 với nhau.

- Cho biết vỏ trứng nào bị biến đổi hoá học. Vì sao em biết? 

- So sánh kết quả với dự đoán của em.

Phương pháp giải:

Dựa vào thí nghiệm.

Lời giải chi tiết:

- Dự đoán vỏ trứng trong giấm sẽ bị biến đổi hóa học.

- Hiện tượng xảy ra trên vỏ trứng trong mỗi cốc: 

+ Vỏ trứng trong cốc giấm (cốc A) sủi bọt trên bề mặt;

+ Vỏ trứng trong cốc nước (cốc B) và vỏ trứng để nguyên trên khay không có hiện tượng gì.

- Sau 5 phút, lấy vỏ trứng trong mỗi cốc ra khay, quan sát, chạm tay vào bề mặt vỏ trứng để cảm nhận ta thấy vỏ trứng trong cốc giấm mềm hơn vỏ trứng ở hai cốc còn lại.

- Vỏ trứng 1 bị biến đổi hóa học do vỏ trứng mềm hơn không còn cứng như ban đầu.

- Kết quả giống với em dự đoán.

CH tr 22 CH 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 22 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Trường hợp nào dưới đây thể hiện sự biến đổi hoá học của chất? Vì sao?

Phương pháp giải:

Quan sát hình 6 đến 11.

Lời giải chi tiết:

Trường hợp thể hiện sự biến đổi hoá học của chất:

- Xi măng, cát và nước được trộn với nhau. Vì khi trộn 3 loại với nhau sẽ tạo ra hỗn hợp mới có tính chất khác hẳn các chất ban đầu.

- Đinh sắt bị gỉ. Vì đã có sự tạo thành chất khác (gỉ sắt).

- Than củi bị đốt cháy. Vì đã có sự tạo thành chất khác ( tro, khí các – bô – níc …).

CH tr 22 CH 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 22 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Trong những cách em làm biến đổi tờ giấy, cách nào làm cho tờ giấy có sự biến đổi hoá học? Vì sao?

Phương pháp giải:

Dựa vào các cách em đã làm

Lời giải chi tiết:

Trong những cách em làm biến đổi tờ giấy, cách làm cho tờ giấy có sự biến đổi hoá học là: đốt cháy tờ giấy. Vì tờ giấy sau khi đốt cháy bị biến đổi thành chất khác (trở thành tro).

CH tr 22 LT & VD

Trả lời câu hỏi Luyện tập và Vận dụng trang 22 SGK Khoa học 5 Cánh diều

Nêu ví dụ về sự biến đổi hoá học của chất trong thực tiễn và cho biết dấu hiệu giúp em nhận biết sự biến đổi đó theo gợi ý sau.

Phương pháp giải:

Dựa vào bảng gợi ý.

Lời giải chi tiết: