Lý thuyết về hidro clorua - axit clohidric và muối clorua

I. Hiđroclorua

1. Cấu tạo phân tử:  H – Cl: Là hợp chất cộng hóa trị phân cực

2. Tính chất vật lí: là chất khí không màu, mùi sốc, nặng hơn không khí, tan tốt trong nước

II. Axit clohiđric

1. Tính chất vật lí

- Hiđro clorua tan vào trong nước tạo thành dung dịch axit clohiđric

- Axit clohiđric là chất lỏng không màu, mùi sốc, nồng độ đặc nhất ở 20^oC đạt tới nồng độ 37%

- Dung dịch HCl đặc “ bốc khói” trong không khí ẩm là do hiđro clorua thoát ra tạo với hơi nước trong không khí thành

những hạt dung dịch nhỏ như sương mù

2. Tính chất hóa học

- Là một axit mạnh, có đầy đủ tính chất hóa học chung của axit: làm cho quỳ tím chuyển sang đỏ.

a) Tác dụng với kim loại

 Dung dịch HCl  tác dụng với kim loại đứng trước H trong tạo muối (trong đó kim loại có hóa trị thấp) và giải phóng khí hiđro

Fe + 2HCl → FeCl₂  +  H₂­

b) Tác dụng với bazơ, oxit bazơ tạo muối và nước

NaOH  + HCl → NaCl + H₂O

CuO + 2HCl → CuCl₂  + H₂O

Fe₃O₄ + 8HCl → 2FeCl₃ + FeCl₂ + 4H₂O

c) Tác dụng với một số muối (theo điều kiện phản ứng trao đổi)

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂

AgNO₃ + HCl  → AgCl + HNO₃

                 (dùng để nhận biết gốc clorua)

* Có tính khử do Clo trong HCl có số oxi hóa thấp nhất là -1, khi tác dụng với chất oxi hóa mạnh thì HCl bị oxi hóa thành Cl₂

\(\begin{gathered} Mn{O_2} + 4HCl\xrightarrow{{{t^o}}}MnC{l_2} + C{l_2} + 2{H_2}O \hfill \\  2KMn{O_4} + 16HCl \to 2MnC{l_2} + 2KCl + 5C{l_2} + 8{H_2}O \hfill \\ \end{gathered} \)

3. Điều chế

a) Trong phòng thí nghiệm:

- Phương pháp sunfat

\(\begin{gathered}NaCl + {H_2}S{O_4}\xrightarrow{{ < {{250}^o}C}}NaHS{O_4} + HCl \hfill \\ 2NaCl + {H_2}S{O_4}\xrightarrow{{ > {{400}^o}C}}N{a_2}S{O_4} + 2HCl \hfill \\ \end{gathered} \)

- Phướng pháp tổng hợp:

H₂ + Cl₂\(\xrightarrow{{{as}}}\) 2HCl hidro clorua.

b) Trong công nghiệp: Đốt khí Clo và hiđro thu được sau quá trình điện phân muối ăn bão hòa trong khí quyển

\({\mathop H\limits^0 _2} + {\mathop {Cl}\limits^0 _2} \to 2\mathop H\limits^{ + 1} \mathop {Cl}\limits^{ - 1} \)

III. Muối clorua và nhận biết ion clorua

1. Muối clorua

- Đa số các muối tan nhiều trong nước, trừ một số muối không tan như AgCl và ít tan như CuCl, PbCl₂

- Muối clorua có nhiều ứng dụng quan trọng như KCl làm phân kali; ZnCl₂ dùng để chống gỗ mục vì muối này có khả năng diệt khuẩn, AlCl₃ dùng làm chất xúc tác trong tổng hợp hữu cơ; BaCl₂ dùng để diệt trừ sâu bệnh,…

- Muối clorua quan trọng nhất là NaCl, dùng làm muối ăn và bảo quản thực phẩm; là nguyên liệu quan trọng đối với ngành công nghiệp hóa chất điều chế khí clo, hiđro,…

2. Nhận biết ion Clorua: dùng dung dịch Bạc nitrat AgNO₃ \( \to\) xuất hiện kết tủa trắng AgCl không tan trong các dung dịch axit mạnh

Sơ đồ tư duy: Hidro clorua - axit clohidric và muối clorua

Loigiaihay.com