Câu hỏi:
Một người đàn ông có nhóm máu A từ một quần thể người Châu Âu có tỉ lệ người mang nhóm máu O là 4% và nhóm máu B là 21% kết hôn với người phụ nữ có nhóm máu A từ một quần thể người Châu Á có tỉ lệ người có nhóm máu O là 9% và nhóm máu A là 27%. Biết rằng, các quần thể trên đang ở trạng thái cân bằng di truyền. Xác suất để cặp vợ chồng này sinh được 2 người con khác giới tính, cùng nhóm máu A là bao nhiêu?
Phương pháp giải:
Quần thể cân bằng về hệ nhóm máu ABO có cấu trúc:
(IA +IB +IO)2= IAIA +IOIO+IBIB +2IAIO+ 2IAIB +2IBIO = 1
Nhóm máu A + nhóm máu O =(IA + IO)2 tương tự với nhóm máu B
Bước 1: Xác định tần số alen
Bước 2: Xác định kiểu gen của 2 người bố, mẹ
Bước 3: Tính xác suất
Lời giải chi tiết:
Xét quần thể bên người đàn ông
IOIO = 0,04 → IO = √0,04 = 0,2
Mà tỷ lệ nhóm máu B + Tỷ lệ nhóm máu O = (IB +IO)2= 4% + 21% → IB +IO =√0,25 = 0,5 → IB = 0,3 ; IA = 0,5
Hay: nhóm máu A + Tỷ lệ nhóm máu O = (0,5IA +0,2IO)2 ↔0,25IAIA: 0,2IAIO:0,04IOIO
→ người đàn ông có nhóm máu A có kiểu gen: 0,25IAIA: 0,2IAIO ↔5IAIA:4IAIO
Xét quần thể bên người phụ nữ
IOIO = 0,09 → IO = √0,09 = 0,3
Mà tỷ lệ nhóm máu A + Tỷ lệ nhóm máu O = (IA +IO)2= 9% + 27% → IA +IO =√0,36 = 0,6 → IA = 0,3 ; IB = 0,4
Hay: nhóm máu A + Tỷ lệ nhóm máu O = (0,3IA +0,2IO)2 ↔0,09IAIA: 0,18IAIO:0,04IOIO
→ người phụ nữ có nhóm máu A có kiểu gen: 0,09IAIA: 0,18IAIO ↔1IAIA:2IAIO
Hai vợ chồng này : ♂(5IAIA:4IAIO) × ♀(1IAIA:2IAIO) sinh 2 người con
- XS 2 người con khác giới tính là 2×12×12=12 (Sinh trai – gái; gái – trai)
- XS 2 người con này cùng nhóm máu A là: (1−49IAIO×23IAIO)+49IAIO×23IAIO×(34)2=4754
Trong đó (1−49×23) là xác suất họ không có kiểu gen IAIO × IAIO (luôn sinh con nhóm máu A)
XS cần tính là 4754×12≈0,4351
Chọn A