Bài 27. Địa đạo Củ Chi - SGK Lịch sử và Địa lí 4 Chân trời sáng tạo

Khởi động

Những hình ảnh dưới đây gợi cho em điều gì về Địa đạo Củ Chi?

Lời giải chi tiết:

Địa đạo Củ Chi nằm sâu dưới lòng đất, là nơi các chiến sĩ sinh hoạt, sản xuất, chiến đấu.

Khám phá 1

Quan sát hình 4, em hãy xác định vị trí của huyện Củ Chi và các xã có địa đạo.

Lời giải chi tiết:

Hệ thống địa đạo được đào sớm nhất tại xã Tân Phú Trung và Phước Vĩnh An.

Ngày nay, di tích địa đạo được bảo tồn ở khu vực Bến Dược thuộc xã Phú Mỹ Hưng và Bến Đình thuộc xã Nhuận Đức.

Khám phá 2

Quan sát các hình 6, 7, 8, 9 và đọc thông tin, em hãy cho biết: 

- Địa đạo Củ Chi có những công trình tiêu biểu nào.

- Điểm nổi bật của từng công trình là gì.

Lời giải chi tiết:

Một số công trình tiêu biểu: hầm ở, hầm hội họp, hầm giải phẫu, hầm chứa lương thực và vũ khí, lỗ thông hơi, ổ chiến đấu, giếng nước, bếp Hoàng Cầm.

Điểm nổi bật: 

• Hầm quân y, hầm giải phẫu: được sử dụng như một trạm xá để chữa trị cho các thương binh. Bên trong hầm có các giường bệnh nhỏ và tủ để đựng các vật dụng cứu thương.

• Bếp Hoàng Cầm: có không gian hẹp gồm tủ gỗ, củi khô, nổi niêu,... Bếp có nhiều đường rãnh thoát khói, nối liền với lò bếp, bên trên rãnh đặt những cành cây và phủ một lớp đất mỏng được tưới nước để giữ độ ẩm. điểm này giúp làm tan loãng khói bếp toả ra khỉ nấu ăn, nhằm tránh sự phát hiện của quân địch.

• Hầm chông: được xây dựng như một cái bẫy quân địch, được nguy trang bằng lá cây, cỏ tự nhiên. Hầm chông được bố trí nhiều ở các cửa hầm.

Khám phá 3

Quan sát các hình 10, 11, 12 và đọc các câu chuyện, em hãy nêu cảm nghĩ về việc đào hầm và chống càn quét ở địa đạo Củ Chi

Lời giải chi tiết:

Việc đào hầm ở Địa đạo là công việc vô cùng vất vả và nguy hiểm. Với sức mạnh và ý chí quật cường, quân và dân Củ Chi đã kiến tạo được một hệ thống đường hầm dọc ngang, nhiều tầng xuyên trong lòng đất. Suốt một thời gian dài, địch liên tục tấn công đánh phá vùng căn cứ và hệ thống địa đạo hết sức khốc liệt, bằng nhiều thủ đoạn. Tuy vậy, quân và dân Củ Chi vẫn chiến đấu anh dũng và giành thắng lợi vẻ vang.

Luyện tập

Em hãy kể lại một câu chuyện về Địa Đạo Củ Chi mà em ấn tượng.

Lời giải chi tiết:

Đào hầm Địa đạo Củ Chi: Đào địa đạo là công việc vô cùng vất vả và nguy hiểm. Người dân và các chiến sĩ dùng cuốc đào sâu vào lòng đất tạo thành những đường hầm nhỏ và hẹp. Sau khi đào xong, miệng hầm được nguy trang để dẫn không khí vào địa đạo. Vào những lúc cấp bách, quân dân tranh thủ đào liên tục ngày đêm. Nhờ có địa đạo, quân và dân Củ Chỉ đã có nơi trú ẩn an toàn hơn, chiến đấu giành nhiều thắng lợi vẻ vang trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ.

Vận dụng

Giả sử lớp em vừa thực hiện chuyến tham quan Địa đạo Củ Chi, em hãy mô tả các công trình tiêu biểu trong Địa đạo Củ Chi

Lời giải chi tiết:

Các công trình tiêu biểu trong Địa đạo Củ Chi:

• Hầm quân y, hầm giải phẫu: được sử dụng như một trạm xá để chữa trị cho các thương binh. Bên trong hầm có các giường bệnh nhỏ và tủ để đựng các vật dụng cứu thương.

• Bếp Hoàng Cầm: có không gian hẹp gồm tủ gỗ, củi khô, nổi niêu,... Bếp có nhiều đường rãnh thoát khói, nối liền với lò bếp, bên trên rãnh đặt những cành cây và phủ một lớp đất mỏng được tưới nước để giữ độ ẩm. điểm này giúp làm tan loãng khói bếp tỏa ra khi nấu ăn, nhằm tránh sự phát hiện của quân địch.

• Hầm chông: được xây dựng như một cái bẫy quân địch, được ngụy trang bằng lá cây, cỏ tự nhiên. Hầm chông được bố trí nhiều ở các cửa hầm.