Bài 12: Triều Nguyễn VBT Lịch sử và Địa lí 5 Cánh diều

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 32 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Vị vua lập ra Triều Nguyễn là

A. Gia Long

B. Minh Mạng.

C. Tự Đức.

D. Hàm Nghi.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: A

Sau khi đánh bại Triều Tây Sơn, năm 1802, Nguyễn Anh lên ngôi, lập ra Triều Nguyễn, lấy hiệu là Gia Long.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 32 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Vị vua nào dưới đây của Triều Nguyễn được coi là vị vua của những cải cách?

A. Gia Long.

B. Minh Mạng.

C. Thiệu Trị.

D. Tự Đức.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: B

Vị vua của Triều Nguyễn được coi là vị vua của những cải cách là vua Minh Mạng.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 32 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Năm 1858 diễn ra sự kiện nào dưới đây?

A. Bộ Hoàng Việt luật lệ được ban hành.

B. Thực dân Pháp xâm lược Việt Nam.

C. Vua Hàm Nghi phát dụ Cần vương.

D. Thực dân Pháp hoàn thành xâm lược Việt Nam.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: B

Năm 1858, thực dân Pháp xâm lược Việt Nam.

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 trang 32 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Vị quan nào dưới đây đã có công khai phá và lập nên huyện Tiền Hải (Thái Bình), huyện Kim Sơn (Ninh Bình) ngày nay?

A. Nguyễn Tri Phương.

B. Nguyễn Lộ Trạch.

C. Phan Đình Phùng.

D. Nguyễn Công Trứ.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: D

Vị quan đã có công khai phá và lập nên huyện Tiền Hải (Thái Bình), huyện Kim Sơn (Ninh Bình) ngày nay là Nguyễn Công Trứ.

Câu 5

Trả lời câu hỏi 5 trang 32 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Cuộc khởi nghĩa nào dưới đây được coi là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần vương?

A. Bãi Sậy.

B. Ba Đình.

C. Hương Khê.

D. Yên Thế.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: C

Cuộc khởi nghĩa Hương Khê được coi là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần vương.

Câu 6

Trả lời câu hỏi 6 trang 32 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Ghép tên nhân vật ở cột A với nội dung phù hợp ở cột B để thấy được vai trò của các nhân vật lịch sử dưới thời Nguyễn.

Lời giải chi tiết:

1 – D

2 – C

3 – G

4 – A

5 – B

6 – E

Câu 7

Trả lời câu hỏi 7 trang 33 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Đọc câu chuyện Phan Đình Phùng và khởi nghĩa Hương Khê trong SGK trang 58, chọn đúng hoặc sai trong các ý A, B, C, D dưới đây:

A. Cuộc khởi nghĩa Hương Khê đã tập hợp được đông đảo người dân cả nước tham gia.

B. Cuộc khởi nghĩa Hương Khê thể hiện được tinh thần yêu nước, chống Pháp xâm lược của nhân dân.

C. Nghĩa quân Hương Khê đã tự chế tạo được vũ khí hiện đại, kỉ luật chiến đấu cao.

D. Cuộc khởi nghĩa Hương Khê thất bại do mất cảnh giác, không có sự phòng bị.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: B, C

Nhận định A, D chưa đúng. Vì:

- Cuộc khởi nghĩa Hương Khê đã tập hợp người dân bốn tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình tham gia.

- Thất bại của Khởi nghĩa Hương Khê là do nhiều yếu tố, bao gồm: sự chênh lệch về vũ khí trang bị, lực lượng; chiến thuật chiến lược còn hạn chế;... chứ không phải do mất cảnh giác.

Câu 8

Trả lời câu hỏi 8 trang 34 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Dựa vào kiến thức đã học và quan sát từ hình 1 đến hình 3, hãy:

a) Cho biết tên của ba nhân vật lịch sử trên.

b) Tìm hiểu và giới thiệu về một trong ba nhân vật đó theo gợi ý. tiểu sử, đức tính hoặc tài năng, đóng góp nổi bật với lịch sử dân tộc; điều em học được từ nhân vật.

Lời giải chi tiết:

a) Hình 1 là vua Gia Long, hình 2 là vua Minh Mạng, hình 3 là vua Hàm Nghi.

b) Tìm hiểu và giới thiệu về một nhân vật (Học sinh có thể chọn một vị vua để tìm hiểu và giới thiệu). Dưới đây là gợi ý.

- Vua Gia Long.

+ Tên thật là Nguyễn Ánh; năm 1802, ông lên ngôi vua, lập ra Triều Nguyễn, lấy niên hiệu là Gia Long. Năm 1804, vua đặt quốc hiệu là Việt Nam, đóng đô ở Phú Xuân (Thừa Thiên Huế ngày nay). Ông đã thực hiện nhiều chính sách tạo cơ sở cho một đất nước thống nhất, phát triển.

+ Điều học sinh có thể học được từ nhân vật là sự kiên trì, quyết tâm theo đuổi nghiệp lớn.

- Vua Minh Mạng:

+ Là vị vua thứ hai của Triều Nguyễn; trong hơn 20 năm trị vì, vua Minh Mạng đã thực hiện nhiều chính sách quan trọng nhằm củng cố và phát triển đất nước: cải cách hành chính, khai hoang, tiếp thu khoa học – kĩ thuật của phương Tây,...

+ Điều học sinh có thể học được từ nhân vật là sự chuyên tâm vào công việc, ý thức ham học hỏi,...

- Vua Hàm Nghi:

+ Là vị vua thứ tám của Triều Nguyễn; năm 1885, vua Hàm Nghi phát dụ Cần vương, kêu gọi toàn dân giúp vua đánh giặc. Cuối năm 1888, vua Hàm Nghĩ bị thực dân Pháp bắt và đưa đi đày ở An-giê-ri (Algeria). Trong suốt thời gian bị lưu đày, nhà vua vẫn giữ cốt cách của người Việt.

+ Điều học sinh có thể học được từ nhân vật là tinh thần yêu nước, yêu và gìn giữ văn hoá, cốt cách của người Việt,...

Câu 9

Trả lời câu hỏi 9 trang 34 VBT Lịch Sử và Địa Lí 5 Cánh diều

Sưu tầm tư liệu và kể một câu chuyện về một nhân vật tiêu biểu của Triều Nguyễn mà em yêu thích.

Lời giải chi tiết:

Học sinh có thể sưu tầm tư liệu và kể câu chuyện về một trong các nhân vật tiêu biểu của Triều Trần như: vua Gia Long, vua Minh Mạng, vua Thiệu Trị, vua Tự Đức, vua Hàm Nghi, Tôn Thất Thuyết, Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Tri Phương, Nguyễn Công Trứ, Phan Đình Phùng,...

(*) Tham khảo:

- Câu chuyện về Nguyễn Công Trứ và đóng góp của ông:

+ Đầu thế kỉ XIX, nhiều nông dân không có ruộng đất cày cấy, bỏ làng đi phiêu tán và nổi dậy chống triều đình.

+ Nhận thấy vùng Duyên hải Bắc Bộ còn nhiều đất có thể khẩn hoang. Nguyễn Công Trứ đã dâng sớ xin triều đình cấp tiền công, tiền gạo để tập hợp dân nghèo khai khẩn.

+ Năm 1828, vua Minh Mạng cử Nguyễn Công Trứ làm Doanh điển sứ, chuyên coi việc khai khẩn ruộng đất.

+ Nguyễn Công Trứ đã chiêu mộ dân phiêu tán khai phá được một vùng đất đai rộng lớn miền ven biển, lập nên huyện Tiền Hải (Thái Bình) và huyện Kim Sơn (Ninh Bình) ngày nay.