khủng hoảng, sa sút.

phát triển thịnh đạt.

không còn chế độ chiếm nô

chế độ phong kiến đã được xác lập.

Inđônêxia thống nhất và phát triển hùng mạnh dưới vương triều Mô-giô-pa-hít.

Người Thái di cư từ thượng nguồn sông Mê Kông xuống phía nam lập ra Su-khô-thay (Thái Lan).

Sự hình thành quốc gia Đại Việt, Champa, Pagan (Mianma) ở lưu vực sông I-ra-oa-đi.

Sự hình thành Vương quốc Cham-pa ở Trung Bộ Việt Nam, Vương quốc Phù Nam ở hạ lưu sông Mê Kông.

Cư dân chủ yếu trong lãnh địa là thợ thủ công và thương nhân.

Là một khu đất rộng lớn, gồm đất của lãnh chúa và đất khẩu phần.

Đất lãnh chúa có lâu đài, dinh thự, nhà thờ, có hào sâu, tường cao bao quanh

Đất khẩu phần được giao cho nông nô cày cấy để thu tô thuế

mua từ Ai Cập và Tây Á

sản xuất tại chỗ

mua từ Ấn Độ, Trung Quốc

mua từ vùng Đông Âu

Tổ chức các cuộc chiến đấu chống xâm lược, bảo vệ đất nước Ấn Độ

Thống nhất miền Bắc Ấn Độ

Thống nhất gần như toàn bộ miền Trung Ấn Độ

Thống nhất giữa các vùng, miền ở Ấn Độ về mặt tôn giáo

lãnh chúa – nông nô.

chủ nô – nô lệ.

địa chủ - nông dân.

tư bản – công nhân.

Pháp và Bồ Đào Nha.

Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha.

Mĩ và Anh.

Philippin và Malaixia

Quan hệ bóc lột chủ yếu là bóc lột địa tô.

Nông dân bị bóc lột nặng nề.

Mâu thuẫn xã hội ngày càng sâu sắc.

Sự can thiệp mạnh mẽ của nhà nước đến kinh tế.

Khẳng định Trái Đất hình cầu, mở ra những con đường mới.

Thị trường thế giới được mở rộng, hàng hải phát triển.

Đánh dấu mốc chấm dứt hoàn toàn của quan hệ phong kiến.

Tìm ra những dân tộc mới, tăng cường giao lưu văn hóa giữa các châu lục.

Lúa gạo, cá, hoa quả, sản phẩm thủ công.

Cá, các loại hoa quả, máy móc thiết bị kĩ thuật.

Sản phẩm thủ công như vải, hàng sơn, đồ sứ, thuốc nhuộm, chế phẩm kim khí.

Những sản vật thiên nhiên như các loại gỗ quý, hương liệu, gia vị, cánh kiến.

Con đường giao thương từ Tây Âu qua Tây Á sang phương Đông bị người A-rập độc chiếm

Khoa học – kĩ thuật, đặc biệt là ngành hàng hải, có những tiến bộ đáng kể,

Thương nhân châu Âu có đủ kinh nghiệm cho các chuyến đi xa

Do quyết định của các triều đình phong kiến Tây Âu

bầy người nguyên thủy.

công xã nguyên thủy.

các bộ lạc.

các nhóm người.

Xã hội nguyên thủy.

Chiếm hữu nô lệ.

Tư bản chủ nghĩa.

Xã hội chủ nghĩa.

Nô lệ

Sắt

Lương thực 

Hàng thủ công

Lãnh chúa phong kiến và nông dân

Lãnh chúa phong kiến và nông nô

Địa chủ, nông dân và nô lệ.

Chủ nô, bình dân và nô lệ

tập hợp một số thị tộc sống cạnh nhau, cùng nguồn gốc tổ tiên.

tập hợp một số thị tộc sống cạnh nhau, cùng hợp tác với nhau trong lao động.

tập hợp các gia đình cùng chung huyết thống.

tập hợp các gia đình cùng lao động trên một khu vực.

Xuất hiện tư hữu.

Xuất hiện giai cấp.

Xuất hiện phân hóa giàu nghèo.

Xuất hiện thương mại, trao đổi hàng hóa.

Chủ nghĩa Tư bản chủ nghĩa phát triển.

Bước vào thời kì hậu kì trung đại.

Chuẩn bị cho sự ra đời của Chủ nghĩa tư bản.

Chế độ phong kiến suy vong.

Sự sụp đổ của các vương quốc cổ ở Đông Nam Á.

Các quốc gia cổ ở Đông Nam Á nhỏ, phân tán trên đia bàn hẹp.

Các quốc gia cổ ở Đông Nam Á sông chia rẽ, phân tán.

Nhiều quốc gia cổ Đông Nam Á có sự tranh chấp lẫn nhau.

Trồng trọt lương thực, thực phẩm

Chăn nuôi gia súc, gia cầm

Trồng những cây lưu niên có giá trị cao như nho, ô lia, cam chanh

Trồng cây nguyên liệu phục vụ cho các xưởng sản xuất

Khi biết tạo ra lửa

Biết làm nhà để ở, may quần áo để mặc

Con người biết thưởng thức nghệ thuật và sáng tạo thơ ca

Xã hội hình thành giai cấp và nhà nước

Sông Ấn

Sông Hằng                        

Sông Gôđavari            

Sông Namada

Italia.

Pháp.

Anh.

Mĩ

Công cụ bằng kim loại

Công cụ bằng đồng

Công cụ bằng sắt

Thuyền buồm vượt biển

Vương triều Asôca

Vương triều Gúpta

Vương triều Hácsa

Vương triều Hậu Gúpta

thời kì nguyên thủy.

thời kì đá mới.

thời cổ đại.

thời kì kim khí.

Nhà vua không can thiệp vào lãnh địa của lãnh chúa lớn

Quyền không phải đóng thuế của một số lãnh chúa lớn

Quyền không phải quỳ lạy mỗi khi yết kiến nhà vua của một số lãnh chúa lớn

Quyền miễn đóng góp về mặt quân sự mỗi khi có chiến tranh của một số lãnh chúa

lãnh thổ rộng, chia cắt bởi những dãy núi.

gió theo mùa kèm theo mưa nhiều.

lãnh thổ hẹp, chia cắt bởi rừng nhiệt đới, biển.

có nhiều thảo nguyên mệnh mông và rộng lớn.

đại đồng trong văn minh.

đại đồng nhưng mông muội.

không kích thích con người vươn lên trong cuộc sống.

không giải phóng được sức lao động của con người.

Lãnh thổ như hình “tam giác ngược”, hai phía giáp biển

Lãnh thổ bị ngăn cách nhau đáng kể giữa Đông và Tây, Nam và Bắc

Miền Bắc bằng phẳng do sự bồi đắp của hai con sông lớn

Ấn Độ như một “tiểu lục địa” bị ngăn cách với lục địa châu Á bởi dãy núi cao nhất thế giới

Vẫn duy trì phương thức sản xuất phong kiến lạc hậu, lỗi thời

Sự bùng phát của các cuộc khởi nghĩa nông dân

Sự xâm lược của thực dân phương Tây

Sự chia rẽ về sắc tộc và tôn giáo của các quốc gia trong khu vực

Không có gì khác nhau, bị bóc lột cùng cực, bị đối xử tàn nhẫn

Bị gắn chặt với ruộng đất và lệ thuộc vào chủ

Tự do hơn trong sản xuất, có nông cụ, gia súc, gia đình và túp lều để ở

Đều được coi như những công cụ biết nói

Công việc của họ là chiến đấu nên việc huấn luyện quân sự là chủ yếu, họ không quan tâm đến học văn hóa để mở mang trí tuệ

Xuất thân của họ là các quý tộc thị tộc, trình độ mọi mặt thua kém hơn hẳn so với các quý tộc, chủ nô Rôma trước đây

Nền sản xuất nông nghiệp trong các lãnh địa không đòi hỏi nhiều về tri thức khoa học

Nhà nước phong kiến Tây Âu không khuyến khích việc học hành thi cử

Tấn công mạnh mẽ vào hệ tư tưởng của chế độ phong kiến.

Mang về nhiều nguyên liệu, hương liệu quý hiếm.

Thúc đẩy sự ra đời của chủ nghĩa tư bản châu Âu.

Đời sống của nhân dân lao đông được cải thiện.

Khôi phục tinh hoa văn hóa của Hi Lạp, Rôma cổ đại

Lấy lại những giá trị văn hóa đã bị Giáo hội Kitô và chế độ phong kiến vùi dập

Đề cao giá trị con người, quyền tự do cá nhân và tri thức khoa học – kĩ thuật

Xây dựng nền văn hóa mới của giai cấp tư sản

Chế độ phong kiến hình thành sớm

Gắn liền với các cuộc phát kiến địa lí.

Rơi vào tình trạng khủng hoảng trầm trọng khoảng thế kỉ XVIII – XIX

Hầu hết đều bị biến thành thuộc địa của chủ nghĩa thực dân phương Tây

Chùa Một Cột             

Ngọ Môn (Huế).                    

tháp Phổ Minh                       

tháp Chăm.

1,2,3,4,5.

1,3,5,4,2.

1,3,5,4,2.

1,3,4,2,5.

1 – b, 2 – a, 3 – c.

1 – c, 2 – b, 3 – a

1 – a, 2 – b, 3 – c

1 – c, 2 – a, 3 – b

Anh, Pháp, Đức

Pháp, Đức, Italia

Pháp, Hi Lạp, Italia

Pháp, Đức, Balan