Giải Bài tập 3 trang 7 sách bài tập văn 12 - kết nối tri thức

Đề bài

Lập dàn ý cho đề bài sau:

  Viết bài văn (khoảng 1 200 chữ) phân tích hình tượng trăng trong một bài thơ của Hồ Chí Minh (ngoài các tác phẩm trong SGK).

Lời giải chi tiết

Mở Bài

1. Giới thiệu về bài thơ và tác giả:

- Giới thiệu ngắn gọn về Hồ Chí Minh như một nhà thơ, nhà văn hóa và nhà lãnh đạo vĩ đại của Việt Nam.

- Giới thiệu bài thơ "Báo tiệp", một tác phẩm tiêu biểu của Hồ Chí Minh, viết trong hoàn cảnh chiến tranh, phản ánh tâm tư và cảm xúc của tác giả.

2. Đề tài phân tích:

- Nêu vấn đề cần phân tích: hình tượng ánh trăng trong bài thơ "Báo tiệp" của Hồ Chí Minh.

- Đưa ra nhận định sơ bộ về vai trò và ý nghĩa của hình tượng ánh trăng trong bài thơ.

Thân Bài

1. Giới thiệu khái quát về bài thơ:

- Bối cảnh sáng tác:

+ Thơ “Báo tiệp” được viết vào năm 1948, một đêm trăng đẹp giữa núi rừng chiến khu, khi cuộc kháng chiến của quân dân ta đang diễn ra vô cùng ác liệt. Bác đang để hết tâm trí chèo lái con tàu Tổ quốc vượt bao ghềnh thác hiểm nguy. Bài thơ ra đời trong bối cảnh lịch sử đó và trong giây phút hiếm hoi Bác đến với thơ.

+ Cảm hứng sáng tác liên quan đến các sự kiện chính trị và tình hình đất nước.

2. Phân tích hình tượng ánh trăng trong bài thơ:

- Hình ảnh ánh trăng trong bài thơ:

+ Câu thơ 1-2:

+ "Nguyệt thôi song vấn: - Thi thành vị?"

+ "Quân vụ nhưng mang vị tố thi."

+ Phân tích hình ảnh ánh trăng:

+ Ánh trăng được miêu tả trong ngữ cảnh của sự giao tiếp, có vai trò như một "nhân chứng" cho những cảm xúc và sự kiện diễn ra.

=> Trăng không chỉ là một yếu tố thiên nhiên mà còn là một đối tượng để trò chuyện và phản ánh cảm xúc.

- Tính chất và vai trò của ánh trăng:

+ Hình ảnh trăng và sự tương phản:

+ "Sơn lâu chung hưởng kinh thu mộng,"

+ "Chính thị Liên khu báo tiệp thì."

+ Phân tích sự tương phản giữa vẻ đẹp thanh bình của thiên nhiên và sự căng thẳng, lo lắng trong tâm trạng của nhân vật trữ tình.

+ Trăng gợi lên một bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ nhưng đồng thời cũng là một phần của bối cảnh chiến tranh, phản ánh tình hình căng thẳng và những hy vọng về hòa bình.

- Ý nghĩa của hình tượng ánh trăng:

+ Hình ảnh trăng như biểu tượng của niềm tin và hy vọng:

+ Ánh trăng có thể đại diện cho ánh sáng trong đêm tối, là biểu tượng của niềm tin vào một tương lai tốt đẹp, hòa bình.

+ Trăng như một phần của bức tranh chính trị:

+ Ánh trăng không chỉ là yếu tố thiên nhiên mà còn liên quan đến các sự kiện chính trị và tinh thần trong thời kỳ chiến tranh.

+ Tính chất đa chiều của hình tượng ánh trăng, vừa là hình ảnh thiên nhiên vừa là biểu tượng của đấu tranh và hi vọng.

3. Hình ảnh trăng trong mối liên hệ với nội dung bài thơ:

- Sự kết hợp giữa hình ảnh thiên nhiên và tình hình đất nước:

+ Ánh trăng không chỉ tạo ra một bối cảnh đẹp đẽ mà còn gợi mở những cảm xúc sâu xa và phản ánh tâm trạng lo lắng của Hồ Chí Minh về vận mệnh đất nước.

- Mối liên hệ giữa thiên nhiên và tinh thần kháng chiến:

+ Phân tích cách mà hình tượng ánh trăng phản ánh sự hòa quyện giữa thiên nhiên và tâm trạng của nhà thơ trong thời kỳ kháng chiến.

Kết Bài

1. Tổng kết ý nghĩa của hình tượng ánh trăng:

- Nhấn mạnh vai trò của hình tượng ánh trăng trong việc phản ánh tâm trạng và tư tưởng của Hồ Chí Minh.

- Tóm tắt những điểm chính đã phân tích về cách ánh trăng được sử dụng để làm nổi bật các chủ đề chính của bài thơ, bao gồm sự hòa bình, hy vọng, và lo lắng về vận mệnh đất nước.

2. Đánh giá tổng quát về nghệ thuật của Hồ Chí Minh:

- Khẳng định tài năng nghệ thuật của Hồ Chí Minh trong việc sử dụng hình ảnh thiên nhiên để diễn đạt những ý tưởng sâu xa và cảm xúc phong phú.

- Nhấn mạnh giá trị nhân văn và tinh thần của bài thơ, cũng như ảnh hưởng của nó trong văn học và lịch sử Việt Nam.