Trang chủ
SGK Lịch sử lớp 10

Công xã Pa-ri 1871

Tóm tắt mục II. Công xã Pa-ri 1871. Trong những năm 1850 - 1870. Ở Pháp, cách mạng công nghiệp

Mục 1

1. Cuộc cách mạng 18 - 3 - 1871 và sự thành lập Công xã

a) Nguyên nhân

- Mâu thuẫn của xã hội tư bản ngày càng sâu sắc, tạo điều kiện cho công nhân đấu tranh do:

+ Sản xuất công nghiệp tăng nhanh, đội ngũ công nhân ngày càng đông và tập trung hơn.

+ Cường độ làm việc của công nhân 13-14 giờ/ngày, cuộc sống khó khăn do hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế (1860 - 1867).

- Cuộc chiến tranh Pháp - Phổ (19-7-1870), với sự thất bại của Pháp làm cho nhân dân căm ghét chế độ thống trị dẫn đến cuộc khởi nghĩa (4 - 9 - 1870) lật đổ đế chế II, đòi thiết lập chế độ cộng hòa và tổ chức kháng chiến chống quân Phổ.

b) Diễn biến

- Khi quân Phổ tiến vào Pa-ri, "Chính phủ vệ quốc" đã trở thành chính phủ phản quốc, mở cửa cho quân Đức tiến vào nước Pháp. Trong khi đó, nhân dân Pa-ri tổ chức thành các đơn vị Quốc dân quân, tự vũ trang và xây dựng phòng tuyến bảo vệ thủ đô.

- Khoảng 3 giờ sáng ngày 18 - 3 - 1871, Chính phủ Vệ quốc cho quân đánh chiếm đồi Mông-mác nơi tập trung đại bác của quân quốc dân. Quần chúng nhân dân đã kịp thời kéo đến hỗ trợ, bao vây quân chính phủ.

- Ngày 18 - 3 - 1871, Quốc dân quân chiếm các cơ quan chính phủ và công sở, làm chủ thành phố, thành lập công xã. Lần đầu tiên trên thế giới chính phủ thuộc về giai cấp vô sản.

- Toán quân chính phủ chạy về Véc-xai, chính quyền giai cấp tư sản bị lật đổ.

Mục 2

2. Công xã Pa-ri - Nhà nước kiểu mới

- Ngày 26 - 3 - 1871, công xã được thành lập, cơ quan cao nhất là Hội đồng Công xã được bầu theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu. Hội đồng gồm nhiều ủy ban là một ủy viên công xã, chịu trách nhiệm trước công nhân và có thể bị bãi miễn.

Sơ đồ bộ máy Hội đồng Công xã (tháng 4-1871)

* Những việc làm của công xã:

- Quân đội cảnh sát cũ bị giải tán, thay vào đó là các lực lượng vũ trang nhân dân.

- Nhà thờ tách khỏi trường học.

- Công xã còn thi hành nhiều chính sách tiến bộ khác:

+ Công nhân được làm chủ những xí nghiệp có chủ bỏ trốn.

+ Kiểm soát chế độ tiền lương, giảm lao động ban đêm, cấm cúp phạt công nhân.

+ Đề ra chủ trương giáo dục bắt buộc và không mất tiền cho toàn dân.

+ Cải thiện điều kiện làm việc cho nữ công nhân.  

* Nhận xét:

- Công xã Pa-ri là một nhà nước kiểu mới - nhà nước vô sản do dân và vì dân.

- Công xã Pa-ri chỉ tồn tại trong 72 ngày những để lại “một kinh nghiệm lịch sử có ý nghĩa vô vùng to lớn, một bước tiến nhất định của cách mạng vô sản trên thế giới” (Lê-nin).

- Chính sách công xã đề ra thể hiện sự sáng tạo hình thức nhà nước kiểu mới dựa trên cơ sở dân chủ vô sản hoạt động vì lợi ích của đa số nhân dân lao động.

ND chính

Nội dung chính về Công xã Pa-ri 1871: Cuộc cách mạng 18 - 3 - 1871 và sự thành lập Công xã; Công xã Pa-ri - Nhà nước kiểu mới.

Loigiaihay.com

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Lịch sử lớp 10 - Xem ngay