Đề bài

Có hai nguồn sóng cơ kết hợp A và B trên mặt nước cách nhau một đoạn \(AB = 9\lambda \) phát ra dao động  với phương trình  \(u{\rm{ }} = {\rm{ }}acos\omega t\) . Xác định trên đoạn AB, số điểm có biên độ cực đại cùng pha với nhau và cùng pha với nguồn,  không kể hai nguồn là bao nhiêu?

  • A.

    12

  • B.

    6

  • C.

    8

  • D.

    10

Phương pháp giải

Cách 1:

+ Viết phương trình dao động tổng hợp tại M

+ Áp dụng điều kiện dao động cùng pha: \(\Delta \varphi  = 2k\pi \)

Cách 2: Áp dụng biểu thức xác định cực đại của 2 nguồn cùng pha: \({N_{c{\rm{d}}}} = 2\left( {\dfrac{L}{\lambda }} \right) + 1\)

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Cách 1:

Xét điểm M trên S1S2

S1M = d1; S2M = d2. Ta có:

\({u_{1M}} = acos(\omega t - \frac{{2\pi {d_1}}}{\lambda });{u_{2M}} = acos(\omega t - \frac{{2\pi {d_2}}}{\lambda })\)

\({u_M} = {u_{1M}} + {u_{2M}} = 2cos(\frac{{\pi ({d_2} - {d_1})}}{\lambda })cos(\omega t - \frac{{\pi ({d_1} + {d_2})}}{\lambda }) = 2acos\frac{{\pi ({d_2} - {d_1})}}{\lambda }cos(\omega t{\rm{ }} - 9\pi )\)

Để M là điểm dao động với biên độ cực đại, cùng pha với nguồn thì

cos\(\frac{{\pi ({d_2} - {d_1})}}{\lambda }\)= - 1

\( \to \frac{{\pi ({d_2} - {d_1})}}{\lambda } = {\text{ }}\left( {2k{\text{ }} + {\text{ }}1} \right)\pi  \to {d_2}--{\text{ }}{d_1} = {\text{ }}\left( {2k{\text{ }} + {\text{ }}1} \right)\lambda \left( 1 \right)\)

Và ta có:  

\({d_1} + {\text{ }}{d_2} = {\text{ }}9\lambda \left( 2 \right)\)   

 Từ (1) và (2)

 \( =  > {d_1} = {\text{ }}\left( {4{\text{ }} - {\text{ }}k} \right)\lambda \)

Ta có:

 \(0{\text{ }} < {\text{ }}{d_1} = {\text{ }}\left( {4{\text{ }} - {\text{ }}k} \right)\lambda {\text{ }} < {\text{ }}9\lambda {\text{ }} =  >  - {\text{ }}5{\text{ }} < {\text{ }}k{\text{ }} < {\text{ }}4 =  >  - {\text{ }}4 \leqslant k \leqslant {\text{ }}3{\text{ }}.\)  

Do đó có 8 giá trị của k

Cách 2: Vì hai nguồn đồng pha nên trung điểm 0 của AB là một cực đại

Dễ dàng tính được số cực đại (không kể hai nguồn) trên AB:

${N_{c{\text{d}}}} = 2\left[ {\dfrac{L}{\lambda }} \right] + 1 - 2 = 17$

Vậy: Ở mỗi bên 0 có 8 cực đại

Mặt khác chứng minh được dao động tại 0 có phương trình:

${u_0} = 2A\cos (\omega t - \frac{d}{\lambda }2\pi ) = 2A\cos (\omega t - \frac{1}{{2\lambda }}2\pi ) = 2A\cos (\omega t - 9\pi )$

, tức 0 là cực đại ngược pha với nguồn

Sử dụng sự tương tự với hiện tượng sóng dừng sẽ thấy các cực đại thứ 1, 3, 5, 7 ở mỗi bên sẽ ngược pha với O hay đồng pha với nguồn.

=> 8 điểm

Đáp án : C

Các bài tập cùng chuyên đề