Đề bài

Điền số thích hợp vào ô trống:

Một cửa hàng có số gạo tẻ nhiều hơn gạo nếp là \(115,6kg\). Sau khi bán đi \(13,5kg\) mỗi loại thì số gạo tẻ còn lại gấp \(5\) lần số gạo nếp còn lại. 

Vậy lúc đầu cửa hàng đó có 

\(kg\) gạo nếp; có 

\(kg\) gạo tẻ.

Đáp án

Một cửa hàng có số gạo tẻ nhiều hơn gạo nếp là \(115,6kg\). Sau khi bán đi \(13,5kg\) mỗi loại thì số gạo tẻ còn lại gấp \(5\) lần số gạo nếp còn lại. 

Vậy lúc đầu cửa hàng đó có 

\(kg\) gạo nếp; có 

\(kg\) gạo tẻ.

Phương pháp giải

- Đề bài cho hiệu số gạo ban đầu nhưng lại cho tỉ số giữa gạo nếp và gạo tẻ lúc sau. Để tính được lúc đầu người ta có bao nhiêu ki-lô-gam gạo mỗi loại, ta sẽ đi tìm xem sau khi bán thì mỗi loại còn lại bao nhiêu ki-lô-gam gạo.

- Sau khi bán đi \(13,5kg\) gạo mỗi loại thì hiệu số giữa gạo tẻ còn lại và gạo nếp còn lại vẫn không thay đổi. Từ đây ta đưa được về bài toán dạng tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số.

Theo bài ra số gạo tẻ còn lại gấp \(5\) lần số gạo nếp còn lại nên ta vẽ sơ đồ biểu thị số gạo nếp gồm \(1\) phần, số gạo tẻ gồm \(5\) phần như thế. Cọi số gạo nếp là số bé, số gạo tẻ là số lớn, ta tìm hai số theo công thức:

Số bé = Giá trị một phần × số phần của số bé

hoặc

Số lớn =  Giá trị một phần × số phần của số lớn

- Tìm số gạo lúc đầu ta lấy số gạo lúc sau cộng với \(13,5kg\).

Vì bán đi \(\)gạo mỗi loại nên hiệu số giữa gạo tẻ còn lại và gạo nếp còn lại vẫn không thay đổi và bằng \(115,6kg\).

Ta có sơ đồ biểu diễn số gạo còn lại sau khi bán:

Theo sơ đồ, hiệu số phần bằng nhau là:

            \(5-1=4\) (phần)

Giá trị một phần hay số gạp nếp còn lại sau khi bán là:

            \(115,6:4 = 28,9\;(kg)\)

Lúc đầu cửa hàng có số ki-lô-gam gạo nếp là:

            \(28,9 + 13,5 = 42,4\;(kg)\)

Lúc đầu cửa hàng có số ki-lô-gam gạo tẻ là:

            \(42,4+115,6=158\; (kg)\)

                                    Đáp số: Gạo nếp: \(42,4\,kg\);

                                                 Gạo tẻ: \(158\,kg\).

Vậy đáp án đúng điền vào ô trống theo thứ tự từ trái sang phải là \(42,4\,;\,\,158\).