Đề bài

Tiếng cười trào phúng được thể hiện như thế nào qua việc đặc tả, nhấn mạnh hai hình ảnh mang tính chất “ngoại lai” là quan sứ và mụ đầm trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu?

Phương pháp giải :

Đọc kỹ các câu thơ có hai hình ảnh mang tính chất “ngoại lai” là quan sứ và mụ đầm để chỉ ra tiếng cười trào phúng.

Lời giải chi tiết :

Sự có mặt của quan sứ và mụ đầm đáng lẽ phải làm cho quang cảnh trường thi trang nghiêm hơn. Song trái lại, sự hiện diện của chính quyền thực dân lúc này càng tăng thêm sự chua chát. Quyết định số phận của của các sĩ tử là một kẻ “ngoại lai” không biết gì về Nho học. Nơi cửa Khổng sân Trình là nơi mặc sức, tự nhiên lê váy của mụ đầm, lố lăng của quan sứ. “Váy lê quét đất” đối với “Lọng cắm rợp trời” (còn làm nhục quốc thể) chao ôi thật chua chát. 

Cách 2

- Sự xuất hiện của quan sứ và mụ đầm không làm quan trường trang nghiêm mà lại trở nên náo loạn, nhố nhăng

- Quyết định số phận sĩ tử lại là những kẻ không biết gì về Nho học.

Cách 3

Hình ảnh: quan sứ, mụ đầm → làm tăng sự lố bịch của cuộc thi.

+ Cở kéo rợp trời: đón tiếp trang nghiêm, linh đình.

+ Váy lê quét đất: cách ăn mặc lòe loẹt, lố lăng.

→ Sự phô trương về hình thức, nhố nhăng, lôi thôi. Bức tranh biếm họa về trường thi đầy rẫy những đối lập, ngược đời, trớ trêu. Thể hiện tiếng cười mỉa mai, chua chát của Tú Xương.

Cách 4

Hình ảnh “Lọng cắm rợp trời” gợi tả cảnh đón tiếp dành cho “quan sứ”, lũ ăn cướp đất nước ta, một nghi lễ cực kì long trọng. Đó là nỗi đau mất nước. Từ xưa tới năm ấy (1897) chốn trường thi là nơi tôn nghiêm, lễ giáo phong kiến vốn trọng nam khinh nữ, đàn bà đâu được bén mảng đến nơi kén chọn nhân tài. Thế mà bây giờ, không chỉ “mụ đầm ra” mụ đầm đến với “váy lẽ quét đất” mà còn bày ra giữa thanh thiên bạch nhật một nghịch cảnh vô cùng nhục nhã. 

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Nhà nước phong kiến xưa tổ chức các kì thi cho sĩ tử tham gia nhằm mục đích gì?

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Sau cuộc thi (thể thao, nghệ thuật, giáo dục,…) thường sẽ có một buổi lễ xướng danh và trao giải. Mục đích của lễ xướng danh là gì?

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Bố cục bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu gồm mấy phần? Đó là những phần nào?

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Hai câu thơ đề bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu cho biết điều gì về chế độ thi cử ở nước ta cuối thế kỉ XIX?

Xem lời giải >>
Bài 5 :

Biện pháp tu từ nào đã được sử dụng trong cách diễn đạt “Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ” và “Ậm ọe quan trường miệng thét loa”? Nêu rõ tác dụng của biện pháp tu từ đó trong việc tái hiện hình ảnh các sĩ tử và quan viên người Việt.

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Phân tích tác dụng của phép đối được tác giả sử dụng trong hai câu thực của bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu, khi nhắc đến “nhân tài đất Bắc”, tác giả muốn ám chỉ những đối tượng nào? Em cảm nhận được thái độ gì của tác giả qua lời nhắn nhủ ấy?

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Nhân vật nào trong bài thơ Nam quốc sơn hà để lại ấn tượng cho em nhiều nhất? Vì sao?

Xem lời giải >>
Bài 9 :

Cảm xúc chủ đạo của tác giả trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu là gì?

Xem lời giải >>
Bài 10 :

Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) phân tích một chi tiết có tính chất trào phúng mà em ấn tượng nhất trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu.

Xem lời giải >>
Bài 11 :

Tác dụng của việc dùng từ “lẫn” để miêu tả việc gộp hai trường thi Hà Nội và Nam Định để tổ chức thi chung trong văn bản Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu là gì?

Xem lời giải >>
Bài 12 :

Hãy dùng một từ ngữ nêu ấn tượng của em về hình ảnh các sĩ tử và quan người Việt trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu. Vì sao em chọn từ ngữ đó?

Xem lời giải >>
Bài 13 :

Phân tích tác dụng của phép đối được tác giả sử dụng trong hai câu luận trong Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu

Xem lời giải >>
Bài 14 :

Nêu cảm nhận của em về các nhân vật người nước ngoài xuất hiện trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu.

Xem lời giải >>
Bài 15 :

Hãy liệt kê những cái xấu, cái bất toàn là đối tượng của tiếng cười trào phúng được thể hiện trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu

Xem lời giải >>
Bài 16 :

Tác giả muốn nhắn nhủ điều gì tới nhân tài đất Bắc qua câu thơ “Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.” trong Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu?

Xem lời giải >>
Bài 17 :

Giải thích nghĩa của yếu tố xướng và tìm 5 từ Hán Việt có sử dụng yếu tố đó.

Xem lời giải >>
Bài 18 :

Bố cục bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu gồm … phần

Cụ thể:

Xem lời giải >>
Bài 19 :

Hai câu đề của bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu đã cho biết một số thông tin đáng chú ý về chế độ thi cử ở nước ta cuối thể kỉ XIX:

Xem lời giải >>
Bài 20 :

Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ … trong cách diễn đạt “Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ” và “Ậm ọe quan trường miệng thét loa”.

Tác dụng của việc sử dụng biện pháp tu từ này trong việc tái hiện hình ảnh các sĩ tử và quan viên người Việt:

Xem lời giải >>
Bài 21 :

Tác dụng của thủ pháp đối được tác giả sử dụng trong hai câu thực của bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu:…

Xem lời giải >>
Bài 22 :

Tiếng cười trào phúng được thể hiện qua việc đặc tả, nhấn mạnh hình ảnh “quan sứ” với “cờ kéo rợp trời”, “mụ đầm” với “váy lê quét đất” trong hai câu luận của bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu:…

Xem lời giải >>
Bài 23 :

Đối tượng mà tác giả muốn ám chỉ khi nhắc đến “nhân tài đất Bắc” trong văn bản Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu là…

Thái độ của tác giả thể hiện qua lời nhắn nhủ tới “nhân tài đất Bắc”:…

Xem lời giải >>
Bài 24 :

Trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu, tác giả nhắc đến nhiều nhân vật: các sĩ tử, quan trường, quan sứ, mụ đầm. Trong đó, nhân vật để lại ấn tượng cho em nhiều nhất là…

Lí do:…

Xem lời giải >>
Bài 25 :

Cảm xúc chỉ đạo của tác giả trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu:…

Xem lời giải >>
Bài 26 :

Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) phân tích một chi tiết có tính chất trào phúng mà em ấn tượng nhất trong bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu.

Xem lời giải >>