Đề bài

Người ở lại đang gợi nhắc những kỉ niệm nào?

Phương pháp giải

Đọc kĩ nội dung tác phẩm và trả lời câu hỏi

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Cách 1

Người ở lại đang gợi nhắc những kỉ niệm:

- Những kỷ niệm kháng chiến gian khổ:

+ Những ngày sống trong thiên nhiên khắc nghiệt dữ dội: “Mưa nguồn suối lũ những mây cùng mù”

+ Cảnh sinh hoạt khó khăn, thiếu thốn:  “miếng cơm chấm muối”

+ Hình ảnh “ta” và “mình” có cùng “mối thù nặng vai”: cùng gánh lên vai nhiệm vụ chung- nhiệm vụ giải phóng dân tộc

- Những kỷ niệm gắn bó với thiên nhiên và con người nặng nghĩa tình:

+ Thiên nhiên Việt Bắc: “Trám bùi để rụng măng mai để già” 

→  gợi lên hình ảnh thiên nhiên núi rừng buồn bã, hiu quạnh, trống vắng đến mênh mông vì thiếu vắng bóng dáng người cán bộ.

+ Con người Việt Bắc:

- Hắt hiu lau xám: hình ảnh ẩn dụ cho sự nghèo khổ của đồng bào Việt Bắc

- Đậm đà lòng son: tấm lòng nhân dân thủy chung, đậm đà luôn hướng về Cách mạng; luôn hi sinh, nhường cơm, sẻ áo cho bộ đội.

- Những sự kiện lịch sử gắn liền với địa danh nổi tiếng:

+ Hình ảnh “núi non” và “Khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh” để nhắc nhở người về xuôi rằng: Việt Bắc là nơi có mặt trận Việt Minh lãnh đạo cách mạng đánh Pháp, đuổi Nhật, Việt Bắc là căn cứ quan trọng của cách mạng giải phóng dân tộc thời kì trước 1945.

Cách 2

- Người ở lại gợi nhắc những kỉ niệm về :

+ Không gian cội nguồn (núi, sông, mưa nguồn, suối lũ, mây mù, chiến khu, những nhà hắt hiu lau xám)

+ Ngày tháng cùng nhau làm việc, ăn uống (miếng cơm chấm muối, trám bùi, măng mai)

+ Tình dân quân thắm thiết, cùng chung lý tưởng (mối thù nặng vai, khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh).
Cách 3

Người ở lại đang gợi nhắc những kỉ niệm:

Mưa nguồn suối lũ, mây mù → thiên nhiên đẹp nhưng đầy nguy hiểm

Miếng cơm chấm muối à cuộc sống thiếu thốn khổ cực

Trám măng → đặc sản của Việt Bắc

Mối thù nặng vai →  trách nhiệm nặng nề

Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son →  cuộc sống nghèo khó nhưng tình thương dạt dào

Kháng Nhật, Việt Minh → buổi đầu cách mạng gian khổ

Những địa danh Tân Trào, Hồng Thái nơi diễn ra những sự kiện quan trọng. 

→ Tất cả những kỉ niệm sinh hoạt hằng ngày đến đánh trận đều được người dân Việt Bắc kể lại đầy ngậm ngùi nhung nhớ.

Xem thêm : Soạn văn 12 Cánh diều

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Con đường thơ của Tố Hữu được đánh dấu bằng 5 tập thơ chính. Sắp xếp nào sau đây đúng theo trình tự thời gian sáng tác của tập thơ đó?

  • A.

    Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận, Gió lộng, Máu và hoa.

  • B.

    Việt Bắc, Từ ấy, Ra trận, Gió lộng, Máu và hoa.

  • C.

    Ra trận, Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, Máu và hoa.

  • D.

    Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, Ra trận, Máu và hoa.

Xem lời giải >>

Bài 2 :

Đáp án nào sau đây không phải nội dung thơ của Tố Hữu?

  • A.

    Tính triết lý, suy tưởng.

  • B.

    Trữ tình chính trị.

  • C.

    Khuynh hướng sử thi.

  • D.

    Giọng thơ đậm chất tâm tình tự nhiên, đằm thắm, chân thành

Xem lời giải >>

Bài 3 :

Nhận xét nào sau đây phù hợp với nội dung tập thơ Từ ấy của Tố Hữu?

  • A.

    Đánh dấu chặng đường hoạt động sôi nổi của Tố Hữu

  • B.

    Đánh dấu chặng đường đầu 10 năm thơ của Tố Hữu

  • C.

    Bộc lộ niềm tự hào của con người làm chủ đất nước, thể hiện niềm tin vào tương lai

  • D.

    Là khúc anh hùng ca về Miền Nam trong kháng chiến

Xem lời giải >>

Bài 4 :

Tố Hữu xuất thân trong một gia đình như thế nào?

  • A.

    Gia đình nông dân

  • B.

    Gia đình sĩ phu yêu nước

  • C.

    Gia đình công chức

  • D.

    Gia đình Nho học

Xem lời giải >>

Bài 5 :

Đáp án nào không phải phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu?

  • A.

    Sử dụng thể thơ dân tộc

  • B.

    Sử dụng cách nói của dân gian

  • C.

    Kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình và trào phúng

  • D.

    Thơ phát huy được tính nhạc của Tiếng Việt ta

Xem lời giải >>

Bài 6 :

Bốn câu thơ sau là lời của ai?

“-Mình về mình có nhớ ta

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

Mình về mình có nhớ không

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?”

  • A.

    Lời hỏi của người ra đi

  • B.

    Lời hỏi của người ở lại

  • C.

    Vừa là lời của người ra đi, vừa là lời của người ở lại

  • D.

    Tất cả đều đúng

Xem lời giải >>

Bài 7 :

Việc sử dụng cặp đại từ xưng hô mình – ta có tác dụng:

  • A.

    Gợi nghĩa tình thân thiết, gắn bó

  • B.

    Là cách gọi quen thuộc trong ca dao dân ca, tạo không khí trữ tình, cảm xúc.

  • C.

    Cả hai đáp án trên đều đúng

  • D.

    Cả hai đáp án trên đều sai

Xem lời giải >>

Bài 8 :

“ - Mình về mình có nhớ ta

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng”

Em hiểu như thế nào về thời gian “mười lăm năm ấy” được sử dụng trong câu thơ trên?

  • A.

    Thời gian tượng trưng, không phải thời gian xác định

  • B.

    “Truyện Kiều” có câu “Mười lăm năm ấy biết bao nhiêu tình” Nguyễn Du nói về thời gian Thúy Kiều và Kim Trọng xa cách. Tố Hữu tiếp nhận cách dùng thời gian này là để chỉ sự gắn bó dài lâu.

  • C.

    Tính từ thời kháng Nhật (khởi nghĩa Bắc Sơn năm 1940) đến khi những người kháng chiến trở về Thủ đô (10/1954)

  • D.

    Quãng thời gian Tố Hữu tham gia cách mạng

Xem lời giải >>

Bài 9 :

Biện pháp nghệ thuật được sử dụng ở bốn câu thơ đầu bài thơ Việt Bắc là:

  • A.

    Nhân hóa

  • B.

    Hoán dụ

  • C.

    Ẩn dụ

  • D.

    Câu hỏi tu từ, điệp từ

Xem lời giải >>

Bài 10 :

Bốn câu thơ sau đây là lời của ai ?

“ – Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay”

  • A.

    Lời đáp của người ra đi

  • B.

    Lời đáp của người ở lại

  • C.

    Cả hai đáp án trên đều đúng

  • D.

    Cả hai đáp án trên đều sai

Xem lời giải >>

Bài 11 :

Câu thơ sau sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?

“Aó chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay”

  • A.

    Ẩn dụ

  • B.

    Hoán dụ

  • C.

    So sánh

  • D.

    Tất cả các đáp án trên

Xem lời giải >>

Bài 12 :

Hành động “cầm tay” trong câu thơ “Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay” thể hiện:

  • A.

    Sự luyến tiếc giữa chàng trai miền xuôi và cô gái Việt Bắc khi chia tay nhau

  • B.

    Thể hiện tình đồng chí keo sơn, gắn bó, sự sẻ chia, cùng nhau vượt qua khó khăn trong bom đạn

  • C.

    Sự luyến tiếc và nghĩa tình keo sơn gắn bó giữa cách mạng và Việt Bắc, gợi nhớ những cuộc chia tay trong văn học trung đại (nhưng đây là cuộc chia tay trong niềm vui chiến thắng)

  • D.

    Tất cả các đáp án trên

Xem lời giải >>

Bài 13 :

Câu thơ nào sau đây diễn tả cảm giác trống vắng, gợi nhớ quá khứ sâu nặng. Tác giả mượn cái thừa để nói cái thiếu?

  • A.

    “ – Mình đi, có nhớ những ngày / Mây nguồn suối lũ, những mây cùng mù"

  • B.

    “Mình về, có nhớ chiến khu / Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?”

  • C.

    “Mình về, rừng núi nhớ ai / Trám bùi để rụng, măng mai để già”

  • D.

    “Mình đi, có nhớ những nhà / Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son”

Xem lời giải >>

Bài 14 :

Nội dung chính của 4 câu thơ sau là gì?

" – Ta với mình, mình với ta

Lòng ta sau trước, mặn mà đinh ninh

Mình đi, mình lại nhớ mình

Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu"

  • A.

    Khẳng định tình nghĩa thủy chung, son sắt

  • B.

    Nỗi nhớ thiên nhiên, núi rừng Việt Bắc

  • C.

    Nỗi nhớ về cuộc sống ở Việt Bắc

  • D.

    Nỗi nhớ về bức tranh tứ bình ở Việt Bắc

Xem lời giải >>

Bài 15 :

Câu thơ nào dưới đây sử dụng biện pháp so sánh?

  • A.

    "– Ta với mình, mình với ta / Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh"

  • B.

    "Mình đi mình lại nhớ mình / Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu"

  • C.

    "Nhớ từng bản khói cùng sương / Sớm khuya bếp lửa người thương đi về"

  • D.

    "Nhớ từng rừng nứa bờ tre / Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê vơi đầy"

Xem lời giải >>

Bài 16 :

Trong bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu, nỗi nhớ Việt Bắc được so sánh với:

  • A.

    Nhớ người yêu

  • B.

    Nhớ cha mẹ

  • C.

    Nhớ bạn bè

  • D.

    Cả A, B, C đều đúng.

Xem lời giải >>

Bài 17 :

Đáp án nào không thể hiện nội dung của 18 câu thơ tiếp theo trong phần II của đoạn trích?

  • A.

    Những kỉ niệm về tình quân dân gắn bó như một gia đình

  • B.

    Con người và cuộc sống Việt Bắc: khổ cực, lam lũ mà thủy chung, son sắt.

  • C.

    Thiên nhiên, núi rừng, cuộc sống và con người Việt Bắc luôn in đậm trong tâm trí những người về xuôi tình cảm chân thành, tha thiết của người cán bộ kháng chiến

  • D.

    Nỗi nhớ về bức tranh tứ bình ở Việt Bắc

Xem lời giải >>

Bài 18 :

Nghệ thuật được sử dụng trong bốn câu thơ sau:

Tin vui chiến thắng trăm miềm
Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về
Vui từ Ðồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng

  • A.

    Liệt kê

  • B.

    Điệp

  • C.

    Cả hai đáp án trên đều đúng

  • D.

    Cả hai đáp án trên đều sai

Xem lời giải >>

Bài 19 :

Bài thơ Việt Bắc được ra đời trong hoàn cảnh nào?

  • A.

    Sau khi hiệp định Giơ-ne-vơ được kí kết, Trung ương Đảng và Chính phủ rời chiến khu Việt Bắc về lại thủ đô. Nhân sự kiện có tính chất lịch sử ấy, Tố Hữu sáng tác bài thơ Việt Bắc để ghi lại không khí bịn rịn, nhớ thương của kẻ ở, người đi.

  • B.

    Sau khi hiệp định Pa-ri được kí kết, Trung ương Đảng và chính phủ rời chiến khu Việt Bắc về lại thủ đô. Nhân sự kiện có tính chất lích sử ấy, Tố Hữu đã sáng tác bài thơ Việt Bắc để ghi lại không khí bịn rịn, nhớ thương của kẻ ở, người đi.

  • C.

    Trong những năm tháng chiến đấu ở Việt Bắc năm 1954.

  • D.

    Khi tác giả Tố Hữu rời Việt chuyển sang đơn vị khác công tác mới

Xem lời giải >>

Bài 20 :

Vị trí của đoạn trích trong bài thơ Việt Bắc là:

  • A.

    Nằm trong phần đầu của tác phẩm ( kỉ niệm về cách mạng và kháng chiến)

  • B.

    Nằm trong phần đầu của tác phẩm ( gợi viễn cảnh tươi sáng của đất nước và ngợi ca công ơn của Đảng và Bác Hồ đối với dân tộc)

  • C.

    Nằm trong giữa tác phẩm (kỉ niệm về cách mạng và kháng chiến)

  • D.

    Nằm trong  phần cuối tác phẩm (kỉ niệm về cách mạng và kháng chiến)

Xem lời giải >>

Bài 21 :

Giá trị nội dung của bài thơ Việt Bắc là:

  • A.

    Cảm nghĩ mới mẻ của tác giả về đất nước qua những vẻ đẹp được phát hiện ở chiều sâu trên nhiều bình diện: lịch sử, địa lý, văn hóa

  • B.

    Cảm hứng lãng mạn và bi tráng về ngưới lính ở Việt Bắc

  • C.

    Là khúc ân tình thủy chung của những người cách mạng, của cả dân tộc qua tiếng lòng của tác giả

  • D.

    Tất cả các đáp án trên

Xem lời giải >>

Bài 22 :

Bài thơ Việt Bắc được viết theo thể thơ nào?

  • A.

    Thất ngôn

  • B.

    Lục bát

  • C.

    Thất ngôn bát cú

  • D.

    Song thất lục bát

Xem lời giải >>

Bài 23 :

Bài thơ Việt Bắc sử dụng lối đối đáp giao duyên của:

  • A.

    Đồng dao

  • B.

    Câu đối

  • C.

  • D.

    Ca dao dân ca

Xem lời giải >>

Bài 24 :

Việt Bắc sử dụng cặp đại từ xưng hô nào?

  • A.

    Ta – ta

  • B.

    Mình – ta

  • C.

    Anh – em

  • D.

    Mình – mình

Xem lời giải >>

Bài 25 :

Tích vào đáp án không phải là giá trị nghệ thuật của bài thơ Việt Bắc:

  • A.

    Ngôn từ mộc mạc, giàu hình ảnh, giàu sức gợi

  • B.

    Các biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, hoán dụ đậm đà tính dân tộc

  • C.

    Tố Hữu phát huy cao độ tính nhạc phong phú của Tiếng Việt

  • D.

    Hình ảnh thơ chân thực, sinh động, gần gũi với sinh hoạt cũng như tâm hồn người miền núi

Xem lời giải >>

Bài 26 :

Địa danh nào sau đây là quê hương của Tố Hữu?

  • A.

    Hậu Giang

  • B.

    Huế

  • C.

    Hà Nội

  • D.

    Hải Dương 

Xem lời giải >>

Bài 27 :

Thơ ca Tố Hữu có sự thống nhất với?

  • A.

    Cuộc sống

  • B.

    Thiên nhiên

  • C.

    Tình yêu

  • D.

    Cách mạng

Xem lời giải >>

Bài 28 :

Đâu là nhận xét đúng nhất về thơ Tố Hữu?

  • A.

    Ông là gương mặt tiêu biểu của trường phái thơ siêu thực

  • B.

    Ông là con chim đầu đàn của phong trào thơ mới

  • C.

    Ông được coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến.

  • D.

    Ông là nhà thơ xuất sắc nhất của thơ ca hiện đại

Xem lời giải >>

Bài 29 :

Bài thơ nào sau đây không phải là của nhà thơ Tố Hữu?

  • A.

    Việt Bắc

  • B.

    Đêm nay Bác không ngủ

  • C.

    Sáng tháng năm

  • D.

    Mẹ Suốt

Xem lời giải >>

Bài 30 :

Tố Hữu nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm bao nhiêu?

  • A.

    1995

  • B.

    1996

  • C.

    1997

  • D.

    1998

Xem lời giải >>