Phân tích sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu được kể ở đầu truyện và cuối truyện, từ đó, làm rõ thông điệp của tác phẩm.
Vận dụng khả năng phân tích, chú ý các chi tiết miêu tả diện mạo và tình thế của nhân vật
Cách 1
Phân tích sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu được kể ở đầu truyện và cuối truyện, từ đó, làm rõ thông điệp của tác phẩm:
1. Diện mạo:
-Đầu truyện:
+Ông Diểu được miêu tả là một người đàn ông "gầy gò, da sạm đen", "quần áo rách rưới", "chân đi đất".
+Hình ảnh ông Diểu cho thấy một người thợ săn già nua, lam lũ, vất vả với cuộc sống mưu sinh.
-Cuối truyện:
+Ông Diểu "trần truồng", "lấm lem bùn đất", "tóc tai rũ rượi".
+Hình ảnh ông Diểu cho thấy sự thay đổi hoàn toàn về diện mạo, thể hiện sự hòa nhập với thiên nhiên, rũ bỏ những ràng buộc của xã hội.
2. Tình thế:
-Đầu truyện:
+Ông Diểu là một người thợ săn lão luyện, có kinh nghiệm đi rừng và săn bắn.
+Ông Diểu chủ động trong cuộc đi săn, tự tin và đầy bản lĩnh.
-Cuối truyện:
+Ông Diểu bị khỉ đực truy đuổi, phải bỏ chạy trong sợ hãi.
+Ông Diểu trở nên yếu thế, bị động và hoàn toàn phụ thuộc vào thiên nhiên.
3. Thông điệp:
-Sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu cho thấy sự thay đổi trong nhận thức và hành động của nhân vật này. Từ một người thợ săn hung hãn, tàn bạo, ông Diểu trở thành một người hối hận, thức tỉnh và quyết tâm bảo vệ thiên nhiên.
-Thông điệp của tác phẩm:
+Lên án hành động tàn phá thiên nhiên của con người.
+Kêu gọi con người cần phải bảo vệ thiên nhiên, sống hòa hợp với thiên nhiên.
+Khẳng định sức mạnh của thiên nhiên và sự trừng phạt dành cho những kẻ xâm hại thiên nhiên.
+Con người cần phải có ý thức bảo vệ môi trường sống, bảo vệ sự đa dạng sinh học.
-Ngoài ra, sự tương phản này còn có thể được phân tích theo các khía cạnh khác như:
+Tâm lý: Từ tự tin, hung hãn sang hối hận, giác ngộ.
+Quan niệm về thiên nhiên: Từ coi thiên nhiên là đối tượng khai thác sang nhận thức thiên nhiên là bạn đồng hành.
+Mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên: Từ đối đầu sang hòa hợp.
Kết luận:
Sự tương phản về diện mạo và tình thế của ông Diểu là một dụng ý nghệ thuật của tác giả nhằm làm rõ thông điệp của tác phẩm. Qua đó, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc bài học về tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên, sống hòa hợp với thiên nhiên.
Cách 2Trước khi đi săn, ông mang trong mình sự hào hứng. Tiết trời đẹp đẽ của màu xuân khi muôn vật căng tràn sức sống và khí trời trong lành, mát mẻ. Thêm nữa là đứa con học ở nước ngoài gửi về biếu ông khẩu súng hai nòng. Ông chuẩn bị rất chu đáo chu chuyến đi săn của bản thân mình.
Đoạn cuối của truyện, sau khi từ Hõm Chết trở về, người ông đầy vết thương. Ông trần nuồng nỗng đi xuống dưới núi, hòa vào làn mưa xuân sau khi thả con khỉ đực về với tự nhiên.
Các bài tập cùng chuyên đề
Địa danh nào dưới đây là quê Nguyễn Huy Thiệp?
Dòng nào sau đây đúng khi nói về tác giả Nguyễn Huy Thiệp?
Nguyễn Huy Thiệp sáng tác trên thể loại nào?
Tác phẩm Muối của rừng thuộc thể loại gì?
Vì sao khi bắn hạ khỉ bố, ông Diểu lại thấy run sợ?
Hành động của khỉ cái sau khi khỉ đực bị bắn là gì?
Khi lấy được súng của ông Diểu, con khỉ con đã làm gì?
Vì sao ông Diểu sợ hãi “kinh hoàng” đến mức phải chạy trốn?
Khu vực đáng sợ nhất trong thung lũng có tên là gì?
Ông Diểu đã cầm máu cho con khỉ bằng:
Khi rừng kết muối là điềm báo cho điều gì?
Trong quan niệm của người kể chuyện, “muối của rừng” kết tinh từ đâu?
Đặc sắc nghệ thuật của văn bản là:
Nêu một số tác phẩm văn học hiện đại có yếu tố kì ảo mà bạn biết. Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn về yếu tố kì ảo ở một tác phẩm trong số đó.
Theo bạn, con người cần phải ứng xử với thiên nhiên như thế nào?
Chi tiết nói về sự chuyển đổi tâm trạng đột ngột của nhân vật có thể báo hiệu điều gì?
Theo dõi sự tương phản giữa suy nghĩ của nhân vật và đời sống của đàn khỉ trong rừng.
Chú ý sự mâu thuẫn trong các hành động của nhân vật
Chú ý sự thay đổi điểm nhìn và cách đánh giá về ông Diểu
Theo dõi sự tự khám phá của ông Diểu về chính mình
Hình dung cảnh tượng được miêu tả ở đoạn này.
Vì sao đối mặt với Hõm Chết, nhân vật lại nghĩ đến “ma”? Theo dõi tâm trạng của ông Diểu trước những “sự lạ” tiếp theo.
Điều gì khiến ông Diểu chưa chịu bỏ cuộc?
Ông Diểu đã chứng kiến “sự lạ” nào? Dự đoán những hoạt động tiếp theo của nhân vật.
Ông Diểu đang đối diện với tình thế gì?
Theo bạn, tình huống này có thường xảy ra không?
Chú ý chi tiết hoa tử huyền
Giữa nhan đề Muối của rừng và nội dung câu chuyện có liên hệ với nhau như thế nào?
Hành trình đi săn của ông Điểu cũng là hành trình trải nghiệm và nhận thức. Bạn hãy kể tóm tắt hành trình đó bằng sơ đồ.
Ông Diểu đã có những ý nghĩ gì khi chứng kiến đời sống của đàn khỉ trong khu rừng mùa xuân? Bạn có đồng tình với những ý nghĩ đó không? Vì sao?