Đề bài

 

Vôi tôi là một dạng tinh thể không màu hay bột màu trắng, và thu được khi cho canxi oxit (vôi sống) tác dụng với nước. Nó cũng có thể kết tủa xuống khi trộn dung dịch chứa canxi clorua với dung dịch natri hiđroxit. Tên gọi dân gian của canxi hiđroxit là vôi tôi hay đơn giản chỉ là vôi. Dung dịch chứa canxi hiđroxit gọi chung là nước vôi và có tính bazơ trung bình – mạnh.

Trong quá trình sản xuất vôi xảy ra phản ứng sau:

CaCO_3(r) ⇄ CaO_(r) + CO_2(k) \(\Delta H > 0\)

Câu 1

Khi bị ong, kiến đốt để đỡ đau, người ta thường bôi vôi vào vết đốt. Phương trình hóa học giải thích cho việc làm đó là

• A
  2HCl + Ca(OH)₂ → CaCl₂ + 2H₂O
• B
  Ca(OH)₂ + 2C₆H₅COOH → (C₆H₅COO)₂Ca + 2H₂O
• C
  Ca(OH)₂ + C₂H₃COOH → (C₂H₃COO)₂Ca + 2H₂O
• D
  Ca(OH)₂ + 2HCOOH → (HCOO)₂Ca + 2H₂O.

Đáp án : D

Phương pháp giải :

Bước 1: Xác định loại nọc độc của ong là gì?

Trong nọc độc của ong, kiến chứa axit cacboxylic là axit fomic (HCOOH).

Bước 2: Viết pt

⟹ Viết phương trình hóa học (phản ứng trung hòa giữa vôi và axit fomic).

Lời giải chi tiết :

Bước 1: Xác định loại nọc độc của ong là gì?

Trong nọc độc của ong, kiến chứa axit cacboxylic là axit fomic (HCOOH). Để đỡ đau, người ta sẽ bôi vôi (mang tính bazơ) vào vết đốt để trung hòa axit trong nọc độc của ong, kiến.

Bước 2: Viết pt

PTHH: Ca(OH)₂ + 2HCOOH → (HCOO)₂Ca + 2H₂O.

Câu 2

Người ta nung 1 tấn đá vôi chứa 10% tạp chất thì có thể thu được bao nhiêu tấn vôi sống để sản xuất vôi tôi nếu hiệu suất phản ứng là 95% (biết H = 1; C = 12; O = 16; Ca = 40)?

• A
  0,4788 tấn
• B
  0,5040 tấn
• C
  0,5305 tấn
• D
  0,4536 tấn.

Đáp án : A

Phương pháp giải :

Bước 1: Tính khối lượng thực tế của CaCO₃ trong đá vôi

m _{CaCO3 (trong đá vôi)} = m_{đá vôi} . 90% (Do đá vôi chứa 10% tạp chất)

Bước 2: Tính khối lượng CaO thu được theo lý thuyết

CaCO₃ ⇄ CaO + CO₂

Theo PTHH ⟹ m_CaO(LT)

Bước 3: Tính khối lượng CaO thực tế thu được

\(H = \dfrac{{{m_{CaO(TT)}}}}{{{m_{CaO(LT)}}}}.100\% \) ⟹ m_CaO(TT).

Lời giải chi tiết :

Bước 1: Tính khối lượng thực tế của CaCO₃ trong đá vôi

m _{CaCO3 (trong đá vôi)} = m_{đá vôi} . 90% = 0,90 (tấn)

Bước 2: Tính khối lượng CaO thu được theo lý thuyết

PTHH:                 CaCO₃ ⇄ CaO + CO₂

Theo PTHH :          100          56       44  (tấn)

Theo đề bài  :          0,90  →    x              (tấn)

⟹ \({m_{CaO(LT)}} = x = \dfrac{{0,90.56}}{{100}} = 0,5040\) (tấn)

Bước 3: Tính khối lượng CaO thực tế thu được

\(H = \dfrac{{{m_{CaO(TT)}}}}{{{m_{CaO(LT)}}}}.100\% \)⟹ \({m_{CaO(TT)}} = \dfrac{{H.{m_{CaO(LT)}}}}{{100\% }} = \dfrac{{95\% .0,5040}}{{100\% }} = 0,4788\) (tấn)

Vậy khối lượng vôi sống thu được là 0,4788 (tấn).

Câu 3

Để tăng hiệu suất tạo thành vôi tôi, người ta có thể

• A
  bơm thêm khí CO₂ vào quá trình sản xuất vôi
• B
  tăng nhiệt độ phản ứng
• C
  tăng áp suất của hệ
• D
  cho thêm vôi tôi vào quá trình sản xuất vôi

Đáp án : B

Phương pháp giải :

Áp dụng nguyên lý chuyển dịch cân bằng Lơ Sa-tơ-li-ê: “Một phản ứng thuận nghịch đang ở trạng thái cân bằng khi chịu tác động từ bên ngoài như biến đổi nồng độ, áp suất, nhiệt độ, thì cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm giảm tác động bên ngoài đó.’’

Do vậy để tăng hiệu suất của quá trình tạo thành vôi tôi (CaO) thì cân bằng phải chuyển dịch theo chiều tạo ra CaO nhiều hơn, tức là theo chiều thuận.

Lời giải chi tiết :

Để tăng hiệu suất của quá trình tạo thành vôi tôi (CaO) thì cân bằng phải chuyển dịch theo chiều tạo ra CaO nhiều hơn, tức là theo chiều thuận.

∆H > 0 nên phản ứng thuận là phản ứng thu nhiệt.

⟹ Muốn cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận thì phải tăng nhiệt độ.

Sau phản ứng tạo ra CaO và CO₂ (lượng CaO và CO₂ sau phản ứng nhiều hơn trước phản ứng).

⟹ Muốn cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận thì phải lấy bớt ra lượng khí CO₂ hoặc CaO tạo ra sau phản ứng.

Sau phản ứng tạo ra CO₂ làm tăng áp suất của hệ.

⟹ Muốn cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận thì phải làm giảm áp suất của hệ.

Vậy đáp án đúng là đáp án B.